Μια εταιρεία βρίσκεται στο νεκρό σημείο της, όταν τα έσοδά της ισούνται με τα έξοδά της. Δεν κερδίζειούτε χάνει χρήματα σε αυτό το σημείο. Το νεκρό σημείο μιας συγκεκριμένης εταιρείας περιγράφεται συνήθως με όρους πωλήσεων—είτε ως συγκεκριμένο ποσό σε ευρώ σε πωλήσεις που πρέπει να πετύχει , είτε ως ορισμένο ελάχιστο αριθμό αντικειμένων που πρέπει να πουλήσει.
Οι εταιρείες χρησιμοποιούν τα νεκρά σημεία τους για να καταλάβουν πόσο εύκολο ή δύσκολο θα είναι να πραγματοποιήσουν κέρδη. Όσο χαμηλότερο είναι το νεκρό σημείο, τόσο μικρότερο είναι το εμπόδιο μιας εταιρείας να γίνει οικονομικά επιτυχημένη.
Μια εταιρεία μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει αυτόν τον αριθμό για ορίσει τη σωστή τιμή σε προϊόντα και υπηρεσίες , να εντοπίσει ποια έξοδα είναι πολύ υψηλά και θα μπορούσαν να μειωθούν , να αποφασίσει πότε και αν θα κυκλοφορήσει ένα νέο προϊόν ή υπηρεσία και γενικά να θέσει μακροπρόθεσμους στόχους
Οι εταιρείες μπορούν ακόμη και να χρησιμοποιήσουν τα νεκρά σημεία τους για να αποφασίσουν αν θα παραμείνουν ή όχι ανοικτές. Εάν μια εταιρεία λειτουργεί σταθερά κάτω από το νεκρό σημείο της, τότε μπορεί να μην έχει νόημα να συνεχίσει να υφίσταται.
Το νεκρό σημείο μιας εταιρείας καθορίζεται από την αλληλεπίδραση μεταξύ των εσόδων της και του κόστους της. Τα κόστη διακρίνονται σε δύο βασικούς τύπους: σταθερό και μεταβλητό κόστος. Ένα σταθερό κόστος είναι το ίδιο είτε η επιχείρηση πουλά ένα είδος είτε 100. Ένα μεταβλητό κόστος, από την άλλη πλευρά, αλλάζει καθώς ο αριθμός των ειδών που πουλά αυξάνεται ή μειώνεται. Μερικά σταθερά κόστη είναι τα ενοίκια , οι διοικητικοί μισθοί ενώ μεταβλητά κόστη είναι οι πρώτες ύλες
Για να έχουμε εξίσωση νεκρού σημείου ( break even) ή κοινώς να είμαστε «ίσα βάρκα ίσα νερά» , μια εταιρεία πρέπει να καλύψει τόσο το σταθερό όσο και το μεταβλητό κόστος της. Το πόσα πρέπει να πουλήσετε για να καλύψετε τα σταθερά σας έξοδα είναι εύκολο να καταλάβετε με ένα παράδειγμα: Εάν είστε κατάστημα υποδημάτων που πουλάτε παπούτσια 100 ευρώ το τεμάχιο και το ενοίκιο σας είναι 1.000 ευρώ το μήνα, τότε πρέπει να πουλήσετε τουλάχιστον 10 ζευγάρια παπούτσια.
Η προσθήκη του μεταβλητού κόστους στο μείγμα , είναι αυτό που κάνει την κατανόηση των νεκρών σημείων πιο περίπλοκη, επειδή όσο περισσότερα πουλάτε (ή κερδίζετε), τόσο περισσότερο αυξάνεται το κόστος σας.
Ο τύπος για τον υπολογισμό του αριθμού τεμαχίων νεκρού σημείου, τόσο σε σταθερό όσο και σε μεταβλητό κόστος ισούται: «Σταθερό και Μεταβλητό κόστος / (Τιμή πώλησης ανά είδος – Μεταβλητό κόστος ανά είδος) Παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι έχετε μια πιτσαρία. Τα ετήσια έξοδα «με το που βάζετε το κλειδί στην πόρτα» (δηλαδή για να παραμένει ανοικτό) ανέρχεται σε 60.000 € . Κάθε πίτσα έχει μεταβλητό κόστος 10 € και πουλάτε την κάθε μια για 15 €.
Έτσι έχουμε 60.000 € / (15€– 10€)= 12.000
Για να είστε λοιπόν «ίσα βάρκα ίσα νερά» , πρέπει να πουλάτε 12.000 πίτσες το χρόνο και για να το κάνουμε σε χρηματικούς όρουςτο νεκρό σημείο ανέρχεται σε 180.000 € σε ετήσιες πωλήσεις.
Οι εταιρείες, ειδικά οι νέες, θέλουν να διατηρήσουν χαμηλά τα νεκρά σημεία τους, ώστε να μπορούν να αποκομίσουν κέρδος πιο γρήγορα.Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι για να γίνει αυτό: μείωση του κόστους ή αύξηση των τιμών. Το τελευταίο μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει επειδή οι καταναλωτές μπορεί να μην είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για ένα προϊόν σε μια δεδομένη τιμή.Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί τρόποι μείωσης των εξόδων, όπως ανεύρεση καταστήματος με χαμηλότερο ενοίκιο , καλύτερη επιλογή προμηθευτών για περικοπή περιττών εξόδων( πχ μεταφορικών) , εναλλακτικές μορφές εργασίας ( πχ τηλεργασία ώστε να μειωθούν τα έξοδα δια ζώσης εργασίας) , καλύτερη στόχευση μάρκεντιγκ
Συμπερασματικά , υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η ανάλυση νεκρού σημείου είναι σημαντική για τις επιχειρήσεις:
Τιμολόγηση : Οι επιχειρήσεις αποκτούν μια κατανοητή προοπτική για τη δομή του κόστους τους και μπορούν να ορίσουν τιμές για τα προϊόντα τους που όχι μόνο καλύπτουν το σταθερό και μεταβλητό κόστος τους, αλλά παρέχουν επίσης ένα λογικό περιθώριο κέρδους.
Λήψη αποφάσεων : Όταν πρόκειται για νέα προϊόντα και υπηρεσίες, επιχειρησιακή επέκταση ή αυξημένη παραγωγή, οι επιχειρήσεις μπορούν να χαράξουν τα κέρδη τους στον όγκο των πωλήσεων και να χρησιμοποιήσουν ανάλυση νεκρού σημείου για να τις βοηθήσουν να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με αυτές τις δραστηριότητες.
Μείωση κόστους : Η ανάλυση νεκρού σταθμού βοηθά τις επιχειρήσεις να βρουν τομείς όπου μπορούν να μειώσουν το κόστος για να αυξήσουν την κερδοφορία.
Μέτρηση απόδοσης: Η ανάλυση νεκρού σημείου είναι ένα εργαλείο οικονομικής απόδοσης και βοηθά τις επιχειρήσεις να προσδιορίσουν πού βρίσκονται όταν πρόκειται να επιτύχουν τους βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους τους.
Βέβαια , κανένα εργαλείο δεν έχει την λύση για όλα τα προβλήματα , σε κάθε περίπτωση αποτελεί άλλο ένα «βέλος» στην φαρέτρα της επιχείρησης και όπως πάντα , πρέπει να χρησιμοποιείται με σύνεση και υπευθυνότητα.
*Ο Βασίλης Βογιατζής , είναι Λογιστής – Φοροτεχνικός Α’ Τάξης , ιδρυτής της Λογιστικής εταιρείας VoyiatzisGroup , με έδρα την Κω.