Η νησιωτική επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα αποτελεί έναν ξεχωριστό τομέα της οικονομίας. Από μικρά οικογενειακά εστιατόρια και τουριστικά καταλύματα έως καταστήματα λιανικής και παραδοσιακές βιοτεχνίες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στα νησιά συνδυάζουν την παράδοση με την ανάγκη προσαρμογής σε ένα σύγχρονο, ανταγωνιστικό περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, η στρατηγική ανάλυση και ο σωστός σχεδιασμός είναι ζωτικής σημασίας.Ένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία στρατηγικής είναι η ανάλυση SWOT. Παρά την απλότητά της, μπορεί να αποτελέσει έναν ισχυρό σύμμαχο για τη λήψη αποφάσεων, την κατανόηση της αγοράς και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε πώς μια τέτοια ανάλυση μπορεί να βοηθήσει μια μικρομεσαία επιχείρηση, εστιάζοντας στις ιδιαιτερότητες της νησιωτικής επιχειρηματικότητας.
Τι είναι η ανάλυση SWOT;
Η ανάλυση SWOT είναι μια μέθοδος αξιολόγησης της θέσης μιας επιχείρησης σε σχέση με το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί. Το όνομά της προέρχεται από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων: Strengths (Δυνατά Σημεία) ,τα εσωτερικά πλεονεκτήματα της επιχείρησης.Weaknesses (Αδυναμίες) ,οι εσωτερικοί περιορισμοί ή μειονεκτήματα.Opportunities (Ευκαιρίες) , οι εξωτερικοί παράγοντες που μπορούν να αξιοποιηθούν.Threats (Απειλές) ,οι εξωτερικοί παράγοντες που μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο.Με τη βοήθεια της ανάλυσης αυτής, μια επιχείρηση μπορεί να αποκτήσει μια σφαιρική εικόνα για το πού βρίσκεται σήμερα και να εντοπίσει τρόπους βελτίωσης και ανάπτυξης.
Γιατί όμως είναι σημαντική η ανάλυση SWOT για τις νησιωτικές επιχειρήσεις;Οι νησιωτικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις και ευκαιρίες, όπως η εποχικότητα του τουρισμού, γεωγραφικούς περιορισμούς, πολιτιστική και φυσική κληρονομιά, αλλά και ασταθές οικονομικό περιβάλλον. Η ανάλυση SWOT μπορεί να βοηθήσει την επιχείρηση να κατανοήσει αυτές τις προκλήσεις και να προσαρμόσει τη στρατηγική της.
Η δημιουργία μιας ανάλυσης δεν απαιτεί πολύπλοκα εργαλεία ή ιδιαίτερη τεχνογνωσία ,αλλά εφαρμόζεται σε λίγα απλά βήματα όπως ,συλλογή πληροφοριών για την επιχείρηση, την αγορά και το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί , αξιολόγηση των εσωτερικών δυνατοτήτων και περιορισμών , επισκόπηση των ευκαιριών και απειλών από το εξωτερικό περιβάλλον ,εστίαση στα πιο σημαντικά σημεία που πρέπει να αντιμετωπιστούν ή να αξιοποιηθούν και δημιουργία στρατηγικών σχεδίων που βασίζονται στα ευρήματα.
Για την καλύτερη κατανόηση των παραπάνω θα προχωρήσουμε σε ένα απλό παράδειγμα εφαρμογής ανάλυσης SWOT σε ένα εστιατόριο σε νησιωτικό προορισμό. Οφείλω να αποσαφηνίσω ότι το παράδειγμα είναι θεωρητικό και γίνεται για να εξυπηρετήσει την καλύτερη κατανόηση του θεωρητικού μοντέλου της ανάλυσης , άρα δεν αποτελεί προϊόν εκπόνησης μελέτης.
Strengths (Δυνατά Σημεία)
• Τοπική κουζίνα με φρέσκα τοπικά προϊόντα, φήμη της ταβέρνας ως σημείο αναφοράς για τους τουρίστες ,ιδανική τοποθεσία με θέα στη θάλασσα ,φιλική εξυπηρέτηση και προσωπική σχέση με τους πελάτες.
Weaknesses (Αδυναμίες)
• Περιορισμένος χώρος, που δυσκολεύει την εξυπηρέτηση μεγάλων ομάδων, εξάρτηση από την τουριστική περίοδο, με χαμηλή κίνηση εκτός σεζόν , έλλειψη ψηφιακής παρουσίας (ιστοσελίδα ή socialmedia) ,δυσκολία στην εύρεση προσωπικού λόγω της γεωγραφικής απομόνωσης.
Opportunities (Ευκαιρίες)
•Αύξηση του εναλλακτικού τουρισμού με ενδιαφέρον για τοπικά προϊόντα ,δημιουργία συνεργασιών με τουριστικά γραφεία για την προώθηση του εστιατορίου ,ανάπτυξη e-shop για την πώληση παραδοσιακών προϊόντων και συνταγών ,επιδοτήσεις για ενεργειακή αναβάθμιση και βιώσιμες πρακτικές.
Threats (Απειλές)
• Αύξηση κόστους πρώτων υλών λόγω των μεταφορικών ,ανταγωνισμός από νέες επιχειρήσεις στην περιοχή ,πιθανή μείωση του τουρισμού λόγω γεωπολιτικών ή οικονομικών κρίσεων, αλλαγές στη νομοθεσία για τον τουριστικό κλάδο.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω πορίσματα, η επιχείρηση μπορεί να σχεδιάσει συγκεκριμένες δράσεις:
1. Αξιοποίηση Δυνατών Σημείων:
Δημιουργία ιστοριών γύρω από την τοπική κουζίνα και τα προϊόντα του νησιού για να ενισχύσει το branding ,προώθηση της μοναδικής τοποθεσίας της μέσω φωτογραφιών και βίντεο στα socialmedia.
2. Αντιμετώπιση Αδυναμιών:
Επένδυση σε ψηφιακά μέσα, όπως μια ιστοσελίδα ή συνεργασία με πλατφόρμες κρατήσεων , διερεύνηση τρόπων για την επέκταση του χώρου ή την αξιοποίηση υπαίθριων εγκαταστάσεων.
3. Αξιοποίηση Ευκαιριών:
Συμμετοχή σε τοπικά φεστιβάλ και εκδηλώσεις για την προώθηση του εστιατορίου , υποβολή αιτήσεων για επιδοτήσεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη του τουρισμού.
4. Μείωση Απειλών:
Διαφοροποίηση του πελατολογίου με στόχευση σε τοπικούς πελάτες εκτός σεζόν (π.χ., ειδικές εκδηλώσεις ή προσφορές) , δημιουργία συνεργασιών με άλλες επιχειρήσεις για τη μείωση του κόστους προμηθειών.
Η ανάλυση SWOT μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη στις επιχειρήσεις , αφού παρέχει μια ξεκάθαρη εικόνα για την τρέχουσα κατάσταση της επιχείρησης , βοηθά στην ανάδειξη μοναδικών χαρακτηριστικών και τη διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό ,υποστηρίζει τη λήψη αποφάσεων βασισμένων σε δεδομένα και όχι σε υποθέσεις και διευκολύνει τη διαδικασία αναγνώρισης και υλοποίησης στρατηγικών στόχων. Αν και αποτελεί ένα σχετικά απλό εργαλείο, μπορεί να έχει τεράστια αξία για τις μικρομεσαίες νησιωτικές επιχειρήσεις. Παρέχοντας μια πλατφόρμα για την κατανόηση των δυνατοτήτων, περιορισμών, ευκαιριών και κινδύνων, μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν στις συνεχείς αλλαγές της αγοράς και να καταστρώσουν στρατηγικές για ένα βιώσιμο και κερδοφόρο μέλλον.Επικοινωνήστε με τον οικονομικό σας σύμβουλο για περισσότερες πληροφορίες , αλλά παράλληλα περιηγηθείτε στο διαδίκτυο , καθώς υπάρχουν εκατοντάδες παραδείγματα και υποδείγματα που θα μπορούσατε να εφαρμόσετε στην επιχείρηση σας.
*Για την σύνταξη και διόρθωση του παρόντος, έγινε χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης.
*Ο Βασίλης Βογιατζής MSc , είναι Λογιστής – Φοροτεχνικός Α’ Τάξης , ιδρυτής της Λογιστικής εταιρείαςVoyiatzisGroup , με έδρα την Κω.