Στον κόσμο της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, δύο κρίσιμοι δείκτες εμφανίζονται συχνά ως σημεία εστίασης για εταιρείες, επενδυτές και αναλυτές: ο EBITDA και το κέρδος. Ενώ και οι δύο είναι ζωτικοί δείκτες της οικονομικής υγείας μιας εταιρείας, εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς και προσφέρουν ξεχωριστές πληροφορίες για την απόδοση μιας επιχείρησης. Η κατανόηση των διαφορών μεταξύ του EBITDA (Κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων) και των κερδών είναι ζωτικής σημασίας για όποιον θέλει να αξιολογήσει πλήρως την οικονομική θέση μιας εταιρείας.
Ο EBITDA σημαίνει Κέρδη πριν από τόκους, φόρους και αποσβέσεις και είναι ένας δείκτης που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της λειτουργικής απόδοσης μιας εταιρείας αφαιρώντας μη λειτουργικά έξοδα (πληρωμές τόκων, φόρους και τα μη ταμειακά κόστη αποσβέσεων). Ουσιαστικά, ο EBITDA παρέχει ένα «στιγμιότυπο» της κερδοφορίας μιας εταιρείας από τις βασικές επιχειρηματικές της δραστηριότητες.
Ο EBITDA χρησιμοποιείται συχνά από αναλυτές και επενδυτές ως υποκατάστατο για τις ταμειακές ροές από τις δραστηριότητες. Βοηθά στη σύγκριση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας των εταιρειών στον ίδιο κλάδο, ιδιαίτερα όταν έχουν διαφορετικές κεφαλαιακές δομές, φορολογικές καταστάσεις ή επίπεδα χρέους. Επίσης είναι ο αγαπημένος δείκτης των τραπεζών , αναφορικά με την δανειοδότηση.
Το κέρδος, από την άλλη πλευρά, είναι ένας ευρύτερος όρος που περιλαμβάνει διαφορετικά επίπεδα κερδών, ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο χρησιμοποιείται. Γενικά, το κέρδος αναφέρεται στο ποσό που διατηρεί μια εταιρεία αφού αφαιρεθούν όλα τα έξοδά της από τα έσοδά της. Οι τρεις πιο συνηθισμένοι τύποι κέρδους είναι:
1. Μικτό Κέρδος: Τα έσοδα που απομένουν μετά την αφαίρεση του κόστους πωληθέντων αγαθών και αντανακλά την αποτελεσματικότητα της παραγωγής και των στρατηγικών τιμολόγησης.
2. Λειτουργικό Κέρδος (ή EBIT - Κέρδη προ τόκων και φόρων): Πρόκειται για το κέρδος που προκύπτει από τις βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες μιας εταιρείας, εξαιρουμένων των τόκων και των φόρων, αλλά συμπεριλαμβανομένων όλων των λειτουργικών εξόδων. Είναι επίσης γνωστό ως λειτουργικό εισόδημα.
3. Καθαρό Κέρδος : Αντιπροσωπεύει τα συνολικά κέρδη της εταιρείας αφού αφαιρεθούν όλα τα έξοδα, συμπεριλαμβανομένων των τόκων, των φόρων και των αποσβέσεων. Αυτό είναι το πιο ολοκληρωμένο μέτρο της κερδοφορίας μιας εταιρείας.
Ενώ τόσο οι δείκτες EBITDA και κέρδους είναι κρίσιμοι για την αξιολόγηση της οικονομικής υγείας μιας εταιρείας, έχουν σημαντικές διαφορές. Επιγραμματικά:
1. Εστίαση στη λειτουργική απόδοση: Ο EBITDA χρησιμοποιείται κυρίως για την αξιολόγηση της λειτουργικής απόδοσης μιας εταιρείας χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η κεφαλαιακή της δομή (χρέος έναντι ιδίων κεφαλαίων), το φορολογικό περιβάλλον ή οι μη ταμειακές λογιστικές πρακτικές (αποσβέσεις). Αυτό τον καθιστά ιδιαίτερα χρήσιμο για τη σύγκριση εταιρειών στον ίδιο κλάδο που ενδέχεται να έχουν διαφορετικές στρατηγικές χρηματοδότησης ή φορολογικές υποχρεώσεις. Το κέρδος, ωστόσο, περιλαμβάνει όλα τα έξοδα και παρέχει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της συνολικής οικονομικής υγείας μιας εταιρείας.
2. Προσέγγιση ταμειακών ροών: Ο EBITDA θεωρείται συχνά ως υποκατάστατο για τις ταμειακές ροές, επειδή εξαιρεί μη ταμειακά έξοδα, όπως αποσβέσεις. Ωστόσο, δεν αποτελεί τέλειο μέτρο ταμειακών ροών, επειδή δεν λαμβάνει υπόψη τις κεφαλαιουχικές δαπάνες , τις αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης ή άλλες ταμειακές εκροές που είναι κρίσιμες για τη διατήρηση ή την ανάπτυξη της επιχείρησης. Το καθαρό κέρδος, αν και δεν αποτελεί ούτε ένα άμεσο μέτρο των ταμειακών ροών, είναι πιο κοντά στα πραγματικά κέρδη σε μετρητά που θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμα για μερίσματα, επανεπένδυση ή εξόφληση χρέους.
3. Θέματα χρέους και τόκων: Μία από τις βασικές διακρίσεις μεταξύ EBITDA και καθαρού κέρδους είναι η αντιμετώπιση των τόκων και του χρέους. Ο EBITDA αποκλείει τους τόκους, καθιστώντας τον χρήσιμο εργαλείο για τη σύγκριση εταιρειών με διαφορετικά επίπεδα χρέους. Μια εταιρεία με υψηλό χρέος μπορεί να έχει χαμηλό καθαρό κέρδος λόγω σημαντικών δαπανών τόκων, αλλά ο EBITDA της θα μπορούσε να είναι ακόμα ισχυρός, υποδεικνύοντας σταθερή λειτουργική απόδοση. Αντίθετα, το καθαρό κέρδος θα αντικατοπτρίζει περισσότερο την ικανότητα της εταιρείας να διαχειρίζεται το χρέος της.
4. Φορολογικός αντίκτυπος: Ο EBITDA δεν περιλαμβάνει επίσης φόρους, οι οποίοι μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των εταιρειών ανάλογα με την τοποθεσία τους, τις φορολογικές στρατηγικές και τις διαθέσιμες εκπτώσεις. Εξαιρώντας τους φόρους, ο EBITDA επιτρέπει μια μεγαλύτερη σύγκριση μεταξύ εταιρειών σε διαφορετικά φορολογικά περιβάλλοντα. Τα καθαρά κέρδη, ωστόσο, παρέχουν μια εικόνα για το πόσο αποτελεσματικά μια εταιρεία διαχειρίζεται τις φορολογικές της υποχρεώσεις και τα πραγματικά κέρδη μετά την πληρωμή των φόρων.
5. Προοπτική Επενδυτή: Οι επενδυτές μπορεί να προτιμούν τον EBITDA όταν θέλουν να κατανοήσουν τη λειτουργική αποτελεσματικότητα μιας εταιρείας, ιδιαίτερα σε κλάδους με υψηλές κεφαλαιουχικές δαπάνες ή ποικίλους φορολογικούς συντελεστές. Ωστόσο, το καθαρό κέρδος είναι συχνά πιο κρίσιμο για την αξιολόγηση της συνολικής κερδοφορίας και της οικονομικής υγείας της εταιρείας αφού αντιπροσωπεύει τα κέρδη που είναι διαθέσιμα στους μετόχους μετά την πληρωμή όλων των εξόδων.
Πότε να χρησιμοποιώ τον ένα δείκτη και πότε τον άλλο;
- EBITDA όταν θέλετε:
- Να συγκρίνετε εταιρείες του ίδιου κλάδου αλλά με διαφορετικές κεφαλαιακές δομές.
- Να αξιολογήσετε τη λειτουργική απόδοση μιας εταιρείας χωρίς επίδραση τόκων, φόρων ή μη ταμειακών δαπανών.
- Να αξιολογήσετε επιχειρήσεις όπου οι κεφαλαιουχικές δαπάνες και οι αποσβέσεις είναι σημαντικές
- Να επισκεφθείτε την τράπεζα για να αιτηθείτε κάποιο επιχειρηματικό δάνειο
- Κέρδος (ειδικά το Καθαρό Κέρδος) όταν θέλετε:
- Να κατανοήστε την πραγματική κερδοφορία της εταιρείας μετά από όλα τα έξοδα.
- Να αξιολογήσετε την ικανότητα της εταιρείας να δημιουργεί κέρδη για τους μετόχους.
- Να αναλύσετε την επίδραση του χρέους, των τόκων και των φόρων στην οικονομική απόδοση της εταιρείας.
Η κατανόηση της διαφοράς μεταξύ EBITDA και κέρδους είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάλυση. Ο EBITDA παρέχει μια σαφή εικόνα της λειτουργικής αποτελεσματικότητας εστιάζοντας στα κέρδη που παράγονται από βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες, εξαιρουμένων των εξωτερικών παραγόντων όπως οι τόκοι, οι φόροι και οι αποσβέσεις. Ωστόσο, το κέρδος, ιδιαίτερα το καθαρό κέρδος, προσφέρει μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της συνολικής οικονομικής υγείας μιας εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητάς της να διαχειρίζεται τα έξοδα και να δημιουργεί αποδόσεις για τους μετόχους. Λαμβάνοντας υπόψη και τις δύο μετρήσεις, οι επενδυτές, οι αναλυτές και οι ηγέτες επιχειρήσεων μπορούν να λάβουν πιο ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με την οικονομική κατάσταση και τις μελλοντικές προοπτικές μιας εταιρείας.
* Ο Βασίλης Βογιατζής , είναι Λογιστής – Φοροτεχνικός Α’ Τάξης , ιδρυτής της Λογιστικής εταιρείας VoyiatzisGroup , με έδρα την Κω.