Πριν δυο μήνες (περίπου), μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, υπεγράφη η λεγόμενη «Δια- κήρυξη της Αθήνας», η οποία, μεταξύ άλλων, προβλέπει την πολιτική δέσμευση :
«Οι δυο χώρες να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία ή ενέργεια, που θέτει σε κίνδυνο την διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους».
Από αυτή την «εξομάλυνση» της σχέσης της με την Ελλάδα, η Τουρκία καταφέρνει να πάρει : - από τις Η.Π.Α το πρόγραμμα αγοράς νέων και αναβάθμισης παλιών F - 16,
- από την Ε.Ε τη νέα συμφωνία της τελωνειακής ένωσης κ.λ.π.
Τότε (12 Δεκ. 2023) είχα δημοσιεύσει σχετικό άρθρο, στο τέλος του οποίου έθετα το ρητορικό ερώτημα «… από ποιες δηλώσεις, πρωτοβουλίες ή ενέργειες θα απέχει - στην πράξη, όχι στα λόγια - η τουρκική ηγεσία ; Οψόμεθα …».
Η ελληνική πολιτική ηγεσία (κυβέρνηση & αντιπολίτευση) πραγματικά σέβονται αυτή την πολιτική δέσμευση της χώρας μας. Όμως, μόλις πέρασαν δυο μήνες από την «Δια- κήρυξη» & μόλις εγκρίθηκε από το Αμερικανικό Κογκρέσο η πώληση στην Τουρκία των F.16, η τουρκική πλευρά άρχισε πολιτικές δηλώσεις, που σίγουρα δεν συμβάλλουν στην διατήρηση της σταθερότητας και της ειρήνης, αφού αμφισβητούν κυριαρχικά δικαιώ- ματα της Ελλάδας στα νησιά μας.
- Το έκανε προ ημερών ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών κ. Φιντάν, με δηλώσεις του
- και το επισημοποίησε - γραπτώς - προχθές ο Υδρογραφικός Σταθμός της Σμύρνης, με έκδοση νέας navtex, με την οποία αμφισβητεί ευθέως την άσκηση από την Ελ-λάδα κυριαρχικών δικαιωμάτων σε 24 (!) νησιά της, από την Θάσο μέχρι το Καστελ-λόριζο (προσθέτοντας, πως με ελληνικές στρατιωτικές ασκήσεις σ’ αυτά τα νησιά, θα προκαλούνται κίνδυνοι για την ναυσιπλοϊα). Ενώ ταυτόχρονα δεσμεύει όλη την θαλάσσια έκταση από την Σάμο, μέχρι την Τήνο ( ! ), για διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, με πραγματικά πυρά. (Περιέργως, αυτές οι ασκήσεις δεν είναι «επικίνδυνες» για την ναυσιπλοϊα …!).
Δηλαδή, η γειτονική και «σύμμαχος» χώρα θέλει τα νησιά μας αποστρατικοποιημένα και γύρω - γύρω να κάνουν στρατιωτικές ασκήσεις (επιθετικές, αποβατικές και άλλες) οι ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας ! Και η Ελλάδα να … μην δικαιούται ( ! ) καν, να κάνει, ούτε ασκήσεις ! Αλήθεια, σε ποιο διεθνές φόρουμ (ΟΗΕ ή άλλο) περνά αυτή λογική ; …
Κανείς στην Ελλάδα - φυσικά ούτε η πολιτική ηγεσία - δεν έχει την ψευδαίσθηση, ότι με την «Διακήρυξη της Αθήνας», η Τουρκία θα εγκατέλειπε την αναθεωρητική στρατη- γική της επιλλεκτικής αμφισβήτησης Διεθνών Συνθηκών & κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Όμως, αυτός είναι ο βασικότερος λόγος, για να επιταχύνει και να καταστήσει πιο αποτελεσματική την διπλωματική δραστηριότητα της η ελληνική κυβέρνηση σε γαιω- στρατηγικά ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου και φυσικά του Αιγαίου.
Και εξηγώ, τι εννοώ :
Το περασμένο καλοκαίρι (3 Αυγ. 2023) ο Έλληνας πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Αίγυπτο και είχε συνομιλίες με τον πρόεδρο Σίσι. Περίμενα, πως εκείνο το ταξίδι θα είχε προετοιμαστεί κατάλληλα, ώστε, σε μια τέτοια συνάντηση κορυφής, να υπογραφεί και η 2η συμφωνία οριοθέτησης των Α.Ο.Ζ των δύο χωρών (ανατολικά της Ρόδου)- τρία (3) χρόνια μετά την υπογραφή της 1ης συμφωνίας, δυτικά του 28ου μεσημβρινού.
Όμως δυστυχώς, αυτή η Συμφωνία δεν επιτεύχθηκε και στις 14 Αυγούστου δημοσίευσα σχετικό άρθρο μου, επισημαίνοντας την ανάγκη τέτοιας βελτίωσης της ελληνικής πρό- τάσης, ώστε να επιταχυνθεί η υπογραφή της τελικής Συμφωνίας οριοθέτησης.
Τώρα, που διανύουμε τον 4ο χρόνο από την 1η Συμφωνία - στα δυτικά, ο πρόεδρος της Τουρκίας, αλλάζοντας την πολιτική του απέναντι στον Αιγύπτιο πρόεδρο, επισκέφθηκε το Κάϊρο - μετά 12 χρόνια - αποκαθιστώντας φιλικές σχέσεις με την Αίγυπτο, αφού εν τω μεταξύ είχε φροντίσει ν’ αποκαταστήσει και διπλωματικές σχέσεις και με την φίλο- αιγυπτική Ανατολική Λιβύη, με έδρα της διπλωματικής αποστολής της στην Βεγγάζη.
Από αυτή την «εξομάλυνση» της σχέσης της με την Αίγυπτο, η Τουρκία επιδιώκει να πάρει (μεταξύ άλλων) την συμφωνία, μεταξύ Άγκυρας και Καϊρου, οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών (Α.Ο.Ζ κ.λ.π).
Μπροστά σε δημοσιογράφους, οι δυο πρόεδροι δεν έκαναν αναφορά σε θαλάσσιες ζώνες, όμως η πολύ ελκυστική «προσφορά» της Τουρκίας, για την αιγυπτιακή Α.Ο.Ζ είναι ήδη έτοιμη και ο πρόεδρος Ερντογάν θα κάνει «τα αδύνατα δυνατά», για να από- σπάσει τη συμφωνία της Αιγύπτου.
Αλίμονο, αν υπογραφεί τούρκο-αιγυπτιακή συμφωνία, με «απούσα» την Ελλάδα !
Τότε θα ισχυροποιηθεί και το παράνομο μνημόνιο Άγκυρας - Τρίπολης και η Χώρα μας θα έχει υποστεί βαρειά διπλωματική ήττα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πριν να είναι πολύ αργά, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσει πιο αποτε- λεσματική διπλωματική δραστηριότητα, για να μην «έλθουμε δεύτεροι». Να πετύχει η χώρα μας - εγκαίρως - νέα συμφωνία με την Αίγυπτο και ανατολικά της Ρόδου. Και για να γίνει αυτό, καθώς και να πετύχουμε οριοθέτηση σε όλα τα νότια θαλάσσια σύνορα :
- να βελτιώσει η Αθήνα την ελληνική πρόταση προς το Καϊρο τόσο, ώστε γίνει πιο ελκυστική. Να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά η καλή πολιτική σχέση των δυο χωρών.
- Να επαναλάβει το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών τον διάλογο με όλους τους θε- σμικούς παράγοντες της Λιβύης - τόσο στην Τρίπολη, όσο και στην Βεγγάζη - για να επιδιωχθεί συμφωνία οριοθέτησης μεταξύ χωρών, που έχουν κοινά θαλάσσια σύνορα - υπαρκτά και όχι ανύπαρκτα, όπως μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας.
Δε χωρούν εφησυχασμοί, με την αναγόρευση της «Διακήρυξης της Αθήνας» ως της στρατηγικής συμφωνίας, στο βωμό της οποίας θα αναστέλλουμε άλλες διπλωματικές
προτεραιότητες της εθνικής στρατηγικής της χώρας μας. «Οι καιροί ου μενετοί !».
17 Φεβρουαρίου 2024
Κοσμάς Σφυρίου
