Μεταξύ της αναστολής των δόσεων που προσφέρουν για ένα εξάμηνο οι τράπεζες και της κρατικής επιδότησης -κλιμακωτά και για εννέα μήνες- θα κληθούν να επιλέξουν από 1ης Ιουλίου όσοι από τους δανειολήπτες πληρούν τα κριτήρια υπαγωγής στο νέο πλαίσιο προστασίας ενάντια στις επιπτώσεις της πανδημίας.
«Δεν μπορούν να έχουν και τα δύο, και αναστολή και επιδότηση», σημειώνουν στον Ελεύθερο Τύπο τραπεζικές πηγές, ξεκαθαρίζοντας πως στο βαθμό που θα συνεχίσουν με την αναστολή, θα εξαιρούνται από το νέο κυβερνητικό πρόγραμμα. Υπενθυμίζεται πως, σύμφωνα με τις σχετικές ανακοινώσεις του οικονομικού επιτελείου, αυτό θα αφορά σε τριπλάσιους -εν συγκρίσει με το προηγούμενο πλαίσιο- δικαιούχους, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 300.000 έως και 500.000, ενώ όσον αφορά στην επιδότηση, αυτή φέρεται να έχει «κλειδώσει» ως εξής:
* στο 90% για το γ’ τρίμηνο του 2020
* περί το 70% για το δ’ τρίμηνο του ίδιου έτους και
* στο 50% για τους πρώτους τρεις μήνες του 2021.
Μετάβαση…
«Εστω, λοιπόν, ότι ένα νοικοκυριό που έχει στεγαστικό δάνειο πρώτης κατοικίας και πλήττεται λόγω της πανδημίας ζήτησε και έλαβε την αναστολή για διάστημα από τρεις έως και έξι μήνες, αναλόγως την τράπεζα. Σε περίπτωση, λοιπόν, που η κυβέρνηση, όπως άλλωστε έχει δεσμευθεί, θέσει σε λειτουργία το νέο πλαίσιο από τις αρχές Ιουλίου, τότε -εάν και εφόσον είναι δικαιούχος- δεν έχει νόημα να συνεχίσει να λαμβάνει την αναστολή», προσθέτουν οι παραπάνω πηγές.
Οπως άλλωστε έχουν πολλάκις υπογραμμίσει οι τράπεζες, η περίοδος αναστολής των δόσεων είναι έντοκη, γεγονός που σημαίνει ότι οι τόκοι που αναλογούν σε αυτή θα προστεθούν στο ανεξόφλητο κεφάλαιο της οφειλής. Παράλληλα, η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου παραμένει αμετάβλητη. Επομένως, οι δανειολήπτες θα παρατηρήσουν αύξηση στο καταβλητέο ποσό για τις δόσεις που θα καταβάλλουν μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής και μέχρι την εξόφληση του δανείου.
Εμμεση προστασία
Στα κριτήρια, που θα είναι πολύ πιο χαλαρά εν συγκρίσει με αυτά του (νέου) νόμου Κατσέλη, στηρίζουν οι ίδιες πηγές την άποψη πως αυτή τη φορά το δέλεαρ της επιδότησης θα λειτουργήσει. «Η ηλεκτρονική πλατφόρμα έδινε επιδότηση, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας προστασίας της πρώτης κατοικίας. Το πρόγραμμα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση δεν μιλάει για καμία προστασία. Μπορεί καμία τράπεζα να μην προχωρήσει τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμούς) κατά ενός δανείου, μεγάλο μέρος του οποίου είναι εξασφαλισμένο από το κράτος, δεν είναι, όμως, απαγορευτικό. Για τους θεσμούς, ωστόσο, είναι άλλο η πτωχευτική διαδικασία και άλλο τυχόν προγράμματα επιδότησης, που μία κυβέρνηση αποφασίζει να δώσει στο πλαίσιο μιας κοινωνικής πολιτικής που έχει πιο μόνιμο χαρακτήρα ή λόγω έκτακτων συνθηκών, όπως ο κορονοϊός», επισημαίνουν.
Χαμηλές πτήσεις
Με επιδότηση, πάντως, που «άγγιζε» ακόμη και το 50% στη δόση του δανείου, συνδυαστικά με τη δυνατότητα διαγραφής οφειλών, η απήχηση της πλατφόρμας δεν ήταν η αναμενόμενη. Πιο αναλυτικά, με βάση τα στοιχεία που κατέθεσε προσφάτως στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας:
* Μέχρι τέλος του περασμένου Μαρτίου υποβλήθηκαν μόλις 3.198 αιτήσεις -από 1.368 στο τέλος του 2019- όταν οι δυνητικοί δικαιούχοι, σύμφωνα με τις τράπεζες, είναι περίπου 90.000.
* Από αυτές, 1.528 προτάσεις ρύθμισης έχουν υποβληθεί από τις τράπεζες προς τους δανειολήπτες, από μόλις 402 στο τέλος του 2019.
* Εξ αυτών, λοιπόν, 830 έχουν γίνει δεκτές από τους δανειολήπτες, έχοντας διασώσει την κύρια κατοικία τους, από μόλις 124 στο τέλος του 2019.
* Η μέση αξία κύριας κατοικίας που προστατεύεται ανέρχεται στις 80.000 ευρώ.
* Το μέσο ποσοστό κρατικής επιδότησης είναι 37% της μηνιαίας δόσης, ενώ το μέσο ποσοστό διαγραφής οφειλών ανέρχεται στο 21% των δανειακών απαιτήσεων που ρυθμίστηκαν.
Συνολικά, από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι τον Μάρτιο του 2020 ρυθμίστηκαν -από τράπεζες και διαχειριστές δανείων- με τη χρήση όλων των διαθέσιμων εργαλείων περίπου 210.000 δάνεια, αξίας άνω των 10,9 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 90% αφορούν σε δάνεια τα οποία ρυθμίστηκαν διμερώς. Από το σύνολο των 210.000 δανείων, περίπου τα 70.000 είναι στεγαστικά, με 45.000 να έχουν υποθήκη ή προσημείωση στην κύρια κατοικία.
