Ως "Κίνημα Πολιτών 'Βιώσιμη Κως", στείλαμε σήμερα επιστολή προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος (Υπουργό, Υφυπουργό, ΓΓ και Ειδικό Σύμβουλο) και το Ταμείο Απανθρακοποίησης (ΤΑΙΠΕΔ), προκειμένου να θέσουμε προτεραιότητες για τη δίκαιη και βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση των νησιών μας.
Τονίζουμε τη σημασία της συμμετοχής των τοπικών φορέων, των ενεργειακών κοινοτήτων, την ανάγκη προστασίας του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, και την αποφυγή λαθών που θα επαναλάβουν τις αστοχίες του παρελθόντος. Ζητούμε ένα μοντέλο που να ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες, εξασφαλίζοντας διαφάνεια και δίκαιη κατανομή ωφελειών. Διαβάστε την επιστολή:
"Αξιότιμοι κύριοι/κυρίες,
Με αφορμή τη δρομολόγηση έργων ΑΠΕ στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (ΜΔΝ), σας απευθύνουμε την παρούσα επιστολή με σκοπό να επισημάνουμε κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την ενεργειακή μετάβαση και να προτείνουμε βελτιώσεις, ώστε το πρόγραμμα να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Ανάγκη Επείγουσας Προώθησης ΑΠΕ στα ΜΔΝ
Τα ΜΔΝ αντιμετωπίζουν διαχρονικά σοβαρά προβλήματα όσον αφορά στη χρήση συμβατικών πηγών ενέργειας, με υψηλό οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος. Η προώθηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι απαραίτητη όχι μόνο για την επίτευξη των εθνικών στόχων απανθρακοποίησης αλλά και για τη βελτίωση της ενεργειακής αυτάρκειας και αξιοπιστίας στα νησιά μας.
Ωστόσο, παρά τη σημασία τους, είναι κρίσιμο τα έργα ΑΠΕ να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Αυτό σημαίνει στήριξη των έργων που προωθούνται από τους Δήμους, τα Νομικά τους Πρόσωπα και τις Ενεργειακές Κοινότητες. Έργα που υλοποιούνται από τοπικούς φορείς:
-Ενισχύουν την αποδοχή από την κοινωνία.
-Διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τη δίκαιη κατανομή των ωφελειών.
-Δημιουργούν θέσεις εργασίας και εισόδημα που παραμένουν στην τοπική οικονομία.
Κίνδυνοι από Στρατηγικές Μεγάλων Επενδυτών
Η κυριαρχία μεγάλων επενδυτικών ομίλων μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως:
Λάθος χωροθετήσεις: Στα ήδη επιβαρυμένα από τουριστική ανάπτυξη νησιά, κακή χωροθέτηση έργων μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες.
Αγνόηση των τοπικών αναγκών: Οι επενδυτές συχνά στοχεύουν στη μεγιστοποίηση του κέρδους, παραβλέποντας τη βιωσιμότητα και την κοινωνική αποδοχή.
Διάσπαση κοινωνικής συνοχής: Η έλλειψη διαβούλευσης και συμμετοχής των πολιτών ενισχύει θεωρίες συνωμοσίας και παραπληροφόρηση γύρω από τις ΑΠΕ.
Προτάσεις για Βελτίωση του Προγράμματος
Για να εξασφαλιστεί μια δίκαιη και βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση στα ΜΔΝ, προτείνουμε:
Στήριξη Τοπικών Έργων: Να δοθεί προτεραιότητα σε έργα των Δήμων, των Νομικών τους Προσώπων και των Ενεργειακών Κοινοτήτων, ακόμα και αν βρίσκονται σε πρώιμα στάδια αδειοδοτικής ωριμότητας.
Κάλυψη Δαπανών Σχεδιασμού: Εκτός από τη στήριξη για λειτουργικές δαπάνες και CAPEX, να περιληφθούν στο πρόγραμμα επιδοτήσεις για δαπάνες μελετών (σκοπιμότητας, τεχνοοικονομικών, χωροθέτησης). Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τους δήμους που δεν διαθέτουν τους πόρους και την ευελιξία του ιδιωτικού τομέα.
Αύξηση Διαφάνειας και Διαβούλευσης: Η ενεργός συμμετοχή των πολιτών και η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία πρέπει να αποτελέσουν αναπόσπαστο κομμάτι κάθε έργου.
Δίκαιη Κατανομή Ωφελειών: Η ενεργειακή μετάβαση στα νησιά πρέπει να βασίζεται σε ένα μοντέλο που διασφαλίζει τη διατήρηση των κερδών εντός των τοπικών κοινωνιών.
Αποφυγή Λάθους Χωροθετήσεων: Να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη χωροθέτηση έργων ΑΠΕ, λαμβάνοντας υπόψη τη φέρουσα ικανότητα του φυσικού περιβάλλοντος και τις υφιστάμενες πιέσεις από άλλες χρήσεις γης.
Εκπαίδευση και Ενημέρωση: Να δοθούν κίνητρα για ενημερωτικές δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα που θα ενισχύσουν τη γνώση και την αποδοχή των ΑΠΕ από την τοπική κοινωνία.
Η ενεργειακή μετάβαση στα ΜΔΝ είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί. Όμως, για να είναι δίκαιη και βιώσιμη, πρέπει να βασιστεί στη συνεργασία με την τοπική κοινωνία, να ενισχύσει την τοπική οικονομία και να προστατεύσει το φυσικό περιβάλλον.
Σας καλούμε να εξετάσετε τις παραπάνω προτάσεις και να διασφαλίσετε ότι το πρόγραμμα για τις υβριδικές μονάδες ΑΠΕ θα ανταποκριθεί στις ανάγκες και τις προσδοκίες των νησιών μας.
Με εκτίμηση, "Κίνημα Πολιτών “Βιώσιμη Κως""
