Με το πόδι κολλημένο στο "γκάζι" και με στόχο να "φτάσει" τις αφίξεις του 2019, έχει ξεκινήσει η φετινή σεζόν και όπως είναι λογικό, καθώς πλησιάζουμε στην κορύφωσή της, οι "μηχανές" της τουριστικής βιομηχανίας, έχουν τεθεί σε πλήρη ισχύ, απορροφώντας (μέχρι τώρα) με επιτυχία, τους "κραδασμούς" από τις σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, οι οποίες μάλιστα έχουν επιδεινωθεί τελευταία, με την αύξηση των κρουσμάτων του covid 19.
Βέβαια, όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενο ρεπορτάζ, τα έσοδα, τουλάχιστον όσον αφορά τις επιχειρήσεις τουριστικών καταλυμάτων, δεν θα είναι ανάλογα του αριθμού των επισκεπτών που θα φιλοξενήσουν, με βασική υπαίτια, την ακρίβεια, που έχει εκτοξεύσει τα λειτουργικά τους έξοδα, όμως από ότι φαίνεται, αυτό δεν θα συνεχιστεί και του χρόνου...
Οι "ζυμώσεις" ανάμεσα στους επιχειρηματίες του κλάδου και τους tour operators, για τα συμβόλαια της επόμενης τουριστικής σεζόν έχουν ξεκινήσει και πολλά από αυτά, έχουν ήδη "κλείσει" με σημαντική αύξηση (κατά μέσο όρο 8 με 10%), που σε κάποιες περιπτώσεις φτάνει και το +15%.
Τα ποσοστά αυτά, αποτελούν ρεκόρ αύξησης σε συμβόλαια από την μία χρονιά στην άλλη, ωστόσο, όπως μας λέει, τόσο η Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω, όσο και η Πρόεδρος της Ένωσης Ενοικιαζομένων Διαμερισμάτων, είναι αναγκαία και ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις φιλοξενίας, αφού μόνον έτσι θα μπορέσουν να "μετριάσουν" την χασούρα από τα δυσβάσταχτα λειτουργικά έξοδα, που σε σχέση με πέρυσι, έχουν αυξηθεί κατά 30%.
Οι διαπραγματεύσεις για τα νέα πακέτα, προφανώς και δεν μπορούν να ξεκινήσουν από τόσο ψηλά (+30%) καθώς ακόμα και εάν κάποιοι το πετύχαιναν, λόγω της δυναμικής και της ζήτησης που έχει αποκτήσει το Νησί, μακροπρόθεσμα, θα επέφερε αρνητικά αποτελέσματα, αφού θα γινόταν "εργαλείο" στα χέρια του ανταγωνισμού, που πάντα περιμένει στην "γωνία" για να πουλήσει φθηνότερα...
Όπως μάλιστα υποστηρίζουν οι τουριστικοί πράκτορες Κ. Κουρούνης και Κ. Τεχνίτης, ακόμα και η αύξηση της τάξεως του 10% είναι ιδιαίτερα "επικίνδυνη" για το μέλλον του Τουρισμού στην Κω, καθώς η οικονομική κρίση έχει "χτυπήσει" όλους τους Ευρωπαίους (και όχι μόνο) και εάν πουλήσουμε ακριβότερα από όσο θα αντέχει η "τσέπη" τους, είναι πολύ πιθανό να αναζητήσουν φθηνότερες διακοπές και τελικά να καταλήξουν σε άλλο προορισμό...
Όπως και να έχει πάντως, η ζήτηση για διακοπές στο Νησί μας, υπερέχει της προσφοράς και αυτό, από μόνο του, δείχνει το "εκτόπισμα" που έχει πλέον η Κως στη διεθνή αγορά, ενώ παράλληλα, αποτελεί ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί για το μέλλον, όχι μόνο του ίδιου του κλάδου, αλλά γενικότερα, όλης της τοπικής οικονομίας.
Μένει μόνο, να δούμε πως θα παιχτεί...
* Σύμφωνα με τα στοιχεία των αφίξεων που μας έστειλαν από την Περιφέρεια, (δεν είναι τα επίσημα από την Fraport) ο Ιούνιος στο Νησί μας παρουσίασε αύξηση 1,2% σε σχέση με το 2019 (ήρθαν 210.251 επιβάτες, έναντι 207.822 το 2019).
Ν. ΣΒΥΝΟΥ: ΝΑ ΜΗΝ ΠΕΣΟΥΝ ΚΑΤΩ ΤΟΥ 10% ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ
Η Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω, κ. Ντίνα Σβύνου, καλεί τα μέλη της να μην πουλήσουν φθηνά, καθώς δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν, ζητώντας μάλιστα, η αύξηση που θα ζητήσουν, να μην πέσει κάτω του 10%. «Ο Ιούλιος – είπε – είναι ένας πολύ κρίσιμος μήνας, καθώς κλείνουμε τα συμβόλαια μας για την επόμενη σεζόν. Οι συνάδελφοι πρέπει να είναι προσεκτικοί και να μην υποκύψουν σε χαμηλές τιμές. Η Κως αποδεικνύει συνεχώς ότι έχει δυναμική και η ζήτηση που υπάρχει γι’ αυτήν, μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο. Πιστεύω ότι κανένας ξενοδόχος δεν πρέπει να πέσει κάτω του +10% στα συμβόλαια. Μόνο έτσι θα μπορέσει να κρατήσει όρθια την επιχείρηση του και να μετριάσει κάπως το αυξημένο λειτουργικό κόστος, με το οποίο ήρθαμε όλοι αντιμέτωποι φέτος. Βέβαια, όπως καταλαβαίνεται, αυτό το 10% δεν μπορεί να καλύψει την “χασούρα”, όμως δεν μπορούμε να το υπερβούμε κατά πολύ, γιατί οι τιμές μας θα είναι μη ανταγωνιστικές και οι άλλοι προορισμοί καραδοκούν. Ως ποσοστό πάντως, η φετινή αύξηση αποτελεί ρεκόρ, καθώς ποτέ άλλοτε δεν υπήρχε τόσο μεγάλη αύξηση, από τη μία χρονιά στην άλλη. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι εφικτός και παράλληλα βιώσιμος ο στόχος του 10%, καθώς σε αντίθεση με τις προηγούμενες χρονιές, πλέον έχουμε "ποσότητα". Φέτος υπάρχει υψηλή πληρότητα για όλους τους μήνες και ξεκινήσαμε νωρίς, σε αντίθεση με τις δύο τελευταίες χρονιές, που και η πληρότητα ήταν μικρότερη, αλλά και οι μήνες που δουλέψαμε, λιγότεροι. Ήδη η ζήτηση για μέχρι τον Αύγουστο, δεν μπορεί να καλυφθεί, καθώς αρκετά ξενοδοχεία είναι γεμάτα».
Όσον αφορά το πρόβλημα με την έλλειψη προσωπικού, η κ. Σβύνου μας ανέφερε ότι υφίσταται ακόμα και ότι ορισμένα τμήματα ξενοδοχείων αναγκαστικά, υπολειτουργούν, ενώ αποκάλυψε τον φόβο της ότι θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. «Στόχος μας - είπε- είναι να δοθούν καλύτερες αποδοχές στους εργαζόμενους και να καλυφθούν οι θέσεις με Έλληνες εργαζόμενους. Εάν όμως αυτό δεν καταστεί δυνατόν, τότε θα αναγκαστούμε να στραφούμε σε άλλες χώρες (κυρίως Βαλκανικές), ώστε να φέρουμε εργαζόμενους από εκεί, για να καλυφθούν τα κενά».
Όσον αφορά την ποιότητα των φετινών τουριστών, η κ. Σβύνου μας υπογράμμισε ότι υπάρχουν πολλά παράπονα από την τοπική Αγορά και η αλήθεια είναι ότι όλοι οι Ευρωπαίοι τουρίστες, είναι πλέον πιο σφιχτοί και με μειωμένο μπάτζετ, λόγω της οικονομικής κρίσης.
Μ. ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ: Η ΚΩΣ ΕΧΕΙ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ
Ο ξενοδόχος κ. Μηνάς Χατζημιχαήλ, μας ανέφερε ότι τα περισσότερα συμβόλαια έχουν ήδη κλείσει με σημαντική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. «Μέχρι τα τέλη Ιουλίου – είπε- αναμένεται να έχουν υπογραφεί τα περισσότερα συμβόλαια ανάμεσα σε ξενοδόχους και tour operators για τη σεζόν του 2023. Όπως είναι λογικό, θα έχουν αύξηση σε σχέση με πέρυσι, πρώτον και κύριον, γιατί το λειτουργικό κόστος έχει ανέβει πολύ και έχει φέρει σε δύσκολη θέση αρκετούς ξενοδόχους και δεύτερον γιατί η Κως έχει τεράστια δυναμική και ζήτηση. Οι αυξήσεις κυμαίνονται στο 8-10%, ανάλογα βέβαια και με την διαπραγματευτική ικανότητα του καθενός. Οι tour operators γνωρίζουν ότι φέτος ήταν μία δύσκολη χρονιά για τους ξενοδόχους, καθώς οι περσινές τιμές που κλείσαμε, δεν συμπεριελάμβαναν την αύξηση του λειτουργικού κόστους, την οποία την απορροφήσαμε όλοι εμείς. Βέβαια, δεν μπορούν να σου πληρώσουν και όλη την αύξηση, οπότε υπάρχει μία συμφωνία κάπου στη μέση. Δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, καθώς εάν ζητούσαμε μία αύξηση 30%, τότε δεν θα δεχόντουσαν και θα πήγαιναν σε άλλους προορισμούς. Ως ποσοστό το 8-10% είναι ικανοποιητικό, καθώς δεν έχει ξαναγίνει να υπάρχει τέτοια αύξηση από τη μία χρονιά στην άλλη και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, όπου, είτε υπήρχε μείωση, είτε οι τιμές ήταν σταθερές. Βέβαια, όπως σας είπα, αυτή η αύξηση δεν πάει στην τσέπη μας, αλλά, καλύπτει ένα μέρος της αύξησης του λειτουργικού κόστους».
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ
Ο κ. Χατζημιχαήλ αναφέρθηκε και στη φετινή σεζόν, επισημαίνοντας ότι μέχρι τον Αύγουστο, δεν υπάρχουν διαθέσιμα δωμάτια στην Κω, καθώς η ζήτηση, είναι μεγαλύτερη της προσφοράς, ενώ πρόσθεσε ότι και οι μήνες, Σεπτέμβριος - Οκτώβριος θα κυμανθούν με υψηλές πληρότητες, που θα ξεπεράσουν κάθε προηγούμενη χρονιά. «Μερικοί – είπε- μετάνιωσαν που είχαν δώσει δωμάτια με προσφορές αυτούς τους μήνες. Φοβήθηκαν να πάρουν το ρίσκο και πούλησαν φθηνά, με αποτέλεσμα να μην έχουν τώρα διαθέσιμα δωμάτια, τα οποία θα μπορούσαν να τα πουλήσουν πολύ πιο ακριβά».
Όσον αφορά την ποιότητα των τουριστών, μας ανέφερε ότι βάσει των πελατών που έχει εκείνος, θεωρεί ότι είναι ικανοποιητική. «Εμένα – ανέφερε- το ξενοδοχείο μου δεν είναι all inclusive και βλέπω τους πελάτες μου να γεμίζουν και το μπαρ και τα εστιατόρια και να αφήνουν χρήματα, ενώ πολλοί βγαίνουν και έξω. Θεωρώ ότι το επίπεδο των τουριστών είναι καλό, απλώς είναι πιο συγκρατημένοι, γιατί φοβούνται για την επόμενη ημέρα, καθώς μην ξεχνάμε ότι η οικονομική κρίση είναι σε παγκόσμιο επίπεδο και όχι μόνο στην Ελλάδα».
Κ. ΚΑΡΑΘΩΜΑΣ: Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΖΟΝ ΘΑ ΕΠΙΦΕΡΕΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ
Ο ξενοδόχος κ. Κώστας Καραθωμάς, μας αποκάλυψε ότι κατάφερε να πετύχει αύξηση 15% στα συμβόλαιά του για την επόμενη σεζόν, ενώ μας επισήμανε, ότι λόγω ακρίβειας, οι κερδισμένοι της επόμενης σεζόν, θα είναι οι ξενοδόχοι των τετράστερων ξενοδοχείων.
«Η σεζόν είπε πάει πάρα πολύ καλά και κυμαίνεται στα επίπεδα του 2019, ίσως και λίγο καλύτερα. Η πληρότητα για Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο βρίσκεται στο 90%, ενώ και για τον Οκτώβριο είναι υψηλή, περίπου στο 75%.
Πριν από λίγες ημέρες υπογράψαμε τα συμβόλαια για τη νέα σεζόν, πετυχαίνοντας μία αύξηση της τάξεως του 15%, που θεωρώ ότι είναι ικανοποιητική. Η επόμενη σεζόν θα είναι διαφορετική, με αρκετές αλλαγές, καθώς εκτιμώ ότι θα υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στα ξενοδοχεία και ιδιαίτερα σε αυτά των τριών αστέρων. Οι μόνοι κερδισμένοι ή πιο σωστά οι μη χαμένοι θα είναι οι ιδιοκτήτες των τετράστερων ξενοδοχείων. Και θα σας το εξηγήσω: Του χρόνου πέρα από τα δωμάτια, θα είναι πιο ακριβά, και τα εισιτήρια και τα ενοικιαζόμενα οχήματα και γενικά όλα. Έχουμε τριών ειδών πελάτες. Αυτούς που μένουν στα πεντάστερα, αυτούς στα τετράστερα και αυτούς στα τρίστερα. Θεωρώ λοιπόν, ότι λόγω των αυξήσεων που προανέφερα, οι πελάτες των πεντάστερων ξενοδοχείων, θα κατέβουν επίπεδο και θα πάνε στα τετράστερα (για οικονομικούς λόγους), οι περισσότεροι πελάτες των τετράστερων θα παραμείνουν στο ίδιο (επίπεδο), ενώ αυτοί των τρίστερων πιθανότατα, δεν θα έρθουν. Άρα λοιπόν, οι ξενοδόχοι των τρίστερων ξενοδοχείων, θα πρέπει να επενδύσουν και να αναβαθμίσουν την επιχείρησή τους, ώστε να παραμείνουν στο παιχνίδι και να μην σβηστούν από τον χάρτη».
Σ. ΦΛΑΣΚΟΣ: ΕΠΗΡΕΑΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ Η “ΜΕΣΑΙΑ ΤΑΞΗ” ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ
O ξενοδόχος κ. Στέφανος Φλάσκος, αναφέρθηκε στις επιπτώσεις που έχει επιφέρει η οικονομική κρίση, η οποία έχει επηρεάσει την “μεσαία τάξη” των τουριστών, που είναι και αυτή που κινεί την Αγορά, αλλά και τα συμβόλαια που κλείνονται αυτή την περίοδο. «Αυτές τις ημέρες υπογράφουμε τα συμβόλαια με τους tour operators για την επόμενη χρονιά. Εμείς υπογράψαμε, με αύξηση 8% και είμαι ικανοποιημένος από την εξέλιξη αυτή. Άλλοι ξενοδόχοι πέτυχαν αύξηση 10-15%, ωστόσο για να πετύχουν αυτή την αύξηση έδωσαν και περισσότερες υπηρεσίες ή προχώρησαν σε ανακαινίσεις. Η σεζόν πάει εξαιρετικά και εμείς θα είμαστε σχεδόν γεμάτοι μέχρι και τις αρχές Οκτωβρίου, ξεπερνώντας ίσως και την χρονιά ρεκόρ του 2019».
Αναφερόμενος στην οικονομική κρίση, τόνισε ότι έχει επηρεάσει την μεσαία τάξη των πελατών, που προτιμούν τα ξενοδοχεία τριών αστέρων, όπως το δικό του. «Υπάρχει – είπε- γκρίνια από τους πελάτες μας, για τις αυξήσεις των τιμών. Η μεσαία τάξη σε όλο τον κόσμο, είναι αυτή που έχει πληγεί περισσότερο και ίσως αυτή, που τις επόμενες χρονιές δεν θα καταφέρει τελικά να κάνει διακοπές. Οι πελάτες αυτοί, είναι που κινούν την Αγορά. Βγαίνουν στα εστιατόρια, στα μπαρ και χαλάνε χρήματα και θα είναι μεγάλο πλήγμα για την τοπική οικονομία, εάν τους "χάσουμε". Βέβαια, το θετικό είναι ότι η “τάξη” αυτή, πληθυσμιακά είναι αρκετά μεγάλη και ελπίζω ότι με τη δυναμική που έχει αποκτήσει η Κως, θα καλύψουμε τα κενά».
Ε. ΠΑΠΑΔΟΥΛΗ: ΑΡΚΕΤΟΙ ΕΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ ΑΛΛΑΞΑΝ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΤΥΧΑΝ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ
Η Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω κ. Ελένη Παπαδούλη, μας ενημέρωσε ότι πολλοί συνάδελφοί της άλλαξαν πρακτορείο, ζητώντας μεγαλύτερες αυξήσεις και τελικά δικαιώθηκαν, αφού πέτυχαν τον στόχο τους.
«Η Κως – είπε – φέτος πάει πολύ καλά. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν διαθέσιμα δωμάτια και είμαστε γεμάτοι μέχρι τον Αύγουστο. Καλός αναμένεται να είναι και ο Σεπτέμβρης, ωστόσο παραμένει για εμάς ερωτηματικό ο Οκτώβριος. Πολλοί ιδιοκτήτες ενοικιαζομένων διαμερισμάτων, άλλαξαν πρόσφατα πρακτορείο, καθώς με αυτά που συνεργάζονταν μέχρι τώρα, δεν τους έδιναν την αύξηση που ήθελαν για την επόμενη σεζόν, με αποτέλεσμα τελικά να πουλήσουν σε καλύτερες τιμές. Εκτιμώ ότι οι αυξήσεις που πρέπει να απαιτήσουμε φέτος, πρέπει να κυμαίνονται γύρω στο 15%, ώστε να επωμιστούμε εξίσου το “βάρος” του λειτουργικού κόστους, το οποίο φέτος το αναλάβαμε εξ ολοκλήρου εμείς, με αποτέλεσμα σχεδόν να μην βγάζουμε κέρδος.
Είμαι αισιόδοξη ότι τα επόμενα 2 χρόνια η Κως θα έχει αλλάξει οριστικά. Ο στόχος που έχει θέσει η Fraport είναι από το 2024 να φέρνει περίπου 2,5 εκ. επισκέπτες στο νησί. Γι’ αυτό και εμείς πρέπει να προετοιμαστούμε γι’ αυτό. Ο Δήμος, η Περιφέρεια, το Κράτος, οι επιχειρήσεις, όλοι πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ανταπεξέλθουμε σε αυτές τις συνθήκες. Έχουμε μπροστά μας δύο χρόνια και πρέπει να είμαστε έτοιμοι, γιατί έχουμε πολύ δουλειά. Να δούμε τι θα γίνει με τη ΔΕΗ, με το νερό, με τα λύματα, με το οδικό δίκτυο και άλλα τόσα που πρέπει να βελτιώσουμε για να υποδεχτούμε τόσους επισκέπτες».
Κ. ΚΟΥΡΟΥΝΗΣ: Η ΑΥΞΗΣΗ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΠΕΡΑΣΕΙ ΤΟ 5%
Ο τουριστικός πράκτορας κ. Κώστας Κουρούνης εξέφρασε την αισιοδοξία του, ότι η φετινή σεζόν, θα πάει καλύτερα από αυτή του 2019, ωστόσο, μας εκμυστηρεύτηκε τους φόβους του για την μεγάλη αύξηση που ζητούν οι ξενοδόχοι, στα συμβόλαια του 2023.
«Παρά τα προβλήματα – ανέφερε- που υπάρχουν στα αεροδρόμια της Ευρώπης, η χώρα μας και το νησί μας, δείχνει ότι θα ξεπεράσει και τη χρονιά ρεκόρ του 2019.
Ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι γεμάτος, υψηλές είναι οι πληρότητες για Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, ενώ αναμένεται να έχουμε επισκέπτες μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου.
Αυτή την εποχή κλείνονται τα συμβόλαια με τα ξενοδοχεία για το 2023. Εκτιμώ ότι όλοι μας πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, καθώς θα κριθούν πολλά για την πορεία του τουρισμού μας. Εκτιμώ ότι το ποσοστό αύξησης στα συμβόλαια, πρέπει να κυμανθεί στο 5%, καθώς εάν πάμε στο 10%, όπου ζητούν αρκετοί ξενοδόχοι, τότε φοβάμαι θα υπάρξει πρόβλημα. Πιο καλά να γίνει φέτος μία αύξηση της τάξεως του 5% και μία ανάλογη του χρόνου για την μεθεπόμενη χρονιά, παρά να πάμε απότομα σε μία μεγάλη αύξηση, που ίσως καταστήσει τα ξενοδοχεία μας μη ανταγωνιστικά, απέναντι σε άλλες χώρες και οι επισκέπτες προτιμούσαν τελικά να πάνε εκεί διακοπές».
Σε ερώτησή για την ποιότητα των φετινών τουριστών, ο κ. Κουρούνης, μας απάντησε ότι πέρυσι είχαμε καλύτερους πελάτες, ωστόσο και φέτος η Αγορά κινείται και όλοι φαίνεται να είναι ευχαριστημένοι. «Οι ξένοι αποφεύγουν, λόγω συνωστισμού, τις διάφορες εκδρομές που επέλεγαν τα προηγούμενα χρόνια και έτσι επιλέγουν να ενοικιάσουν όχημα, με αποτέλεσμα να γυρνάνε όλο το νησί και να επισκέπτονται επιχειρήσεις σε όλη την Κω. Εκτιμώ λοιπόν, ότι η “πίτα” φέτος μοιράζεται καλύτερα και είναι ευχαριστημένοι οι περισσότεροι επιχειρηματίες».
Κ. ΤΕΧΝΙΤΗΣ: ΣΤΟ 5-10% ΚΥΜΑΙΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΕ ΡΟΔΟ ΚΑΙ ΚΩ
Ο τουριστικός πράκτορας κ. Κώστας Τεχνίτης, μας ανέφερε ότι ο μέσος όρος αύξησης των συμβολαίων για την επόμενη σεζόν, τόσο στην Κω όσο και στη Ρόδο, κυμαίνεται στο 5-10%, ενώ εξέφρασε και την ικανοποίησή του για τη φετινή πορεία της σεζόν.
«Πάμε πάρα πολύ καλά φέτος και αν συνεχίσουμε με αυτό το ρυθμό και δεν συμβεί κάποιο απρόοπτο, εκτιμώ ότι θα ξεπεράσουμε το 2019. Λέω εάν δεν συμβεί κάποιο απρόοπτο, γιατί ήδη έχουμε σε εξέλιξη μια “βόμβα”, η οποία ευτυχώς μέχρι τώρα δεν μας έχει επηρεάσει ιδιαίτερα, όμως δεν ξέρω τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες. Αναφέρομαι φυσικά στο χάος που επικρατεί σε μεγάλα Ευρωπαϊκά αεροδρόμια, με τις ακυρώσεις πτήσεων, λόγω απεργίας και έλλειψης προσωπικού. Ευτυχώς, όπως είπα, μέχρι τώρα οι ακυρώσεις για την Κω είναι ελάχιστες, όμως δεν ξέρω τι θα συμβεί από τον Αύγουστο και μετά. Αυτή τη στιγμή έχουν υπογραφεί περίπου τα μισά συμβόλαια ανάμεσα σε ξενοδόχους και tour operators για τη σεζόν του 2023. Ο μέσος όρος αύξησης κινείται στο 5-10%. Δεν μπορούν να δώσουν παραπάνω αύξηση οι tour operators, καθώς μετά οι επισκέπτες θα αναζητήσουν φθηνότερους προορισμούς και έτσι η Κως, θα βγει χαμένη. Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τους Ευρωπαίους και βλέπουμε ότι είναι αρκετά συγκρατημένοι στις διακοπές τους και ιδιαίτερα η μεσαία τάξη. Γι’ αυτό υπάρχουν και παράπονα στην Αγορά, ότι παρά τον κόσμο που έχουμε, η κίνηση δεν είναι ανάλογη. Δεν ξοδεύουν πλέον τόσα χρήματα, γιατί έχουν πληγεί και εκείνοι οικονομικά. Βλέπουμε ότι η Γερμανία, που είναι ο βασικός πυλώνας του τουρισμού μας, περνάει μία οικονομική ύφεση, λόγω της ενέργειας και του φυσικού αερίου και οι πολίτες της, είναι αρκετά συγκρατημένοι, μένοντας στα απλώς απαραίτητα έξοδα στις διακοπές τους. Δεν ξέρω εάν τις επόμενες χρονιές, αυτή η μεσαία τάξη των τουριστών θα μπορέσει να κάνει διακοπές όπως τα προηγούμενα χρόνια. Εάν σταματήσει, τότε θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα, καθώς είναι αυτή που κινεί την Αγορά».