Η λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής δεν έχει ως τελικό αποδέκτη το περιβάλλον αλλά τον άνθρωπο ο οποίος θα μπορούσε να δει το προσδόκιμο ζωής του να αυξάνεται έως και 2,2 έτη εάν εφαρμοστούν πολιτικές που θα μειώσουν τα επίπεδα των μικροσωματιδίων, ιδιαίτερα των αιωρούμενων σωματιδίων PM.2.5, τα οποία θεωρούνται ιδιαίτερα επιβλαβή.
Σε μία έκθεση που δημοσίευσαν ο Ken Lee, διευθυντής του AQLI (Air Quality Life Index) και ο Michael Greenstone, οικονομολόγος από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, αναφέρεται ότι η μείωση της συγκέντρωσης σωματιδίων στα επίπεδα που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) μπορεί να αυξήσει το μέσο προσδόκιμο ζωής παγκοσμίως κατά περίπου δύο χρόνια. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εάν οι ίδιες πολιτικές που αντιμετωπίζουν την κλιματική αλλαγή ληφθούν υπ’ όψιν ως «αντίδοτο» που θα έφερνε πίσω τα χρόνια που στερεί από τον παγκόσμιο πληθυσμό η ρύπανση της ατμόσφαιρας.
Με βάση όσα αναφέρει η έκθεση, τα ορυκτά καύσιμα δείχνουν να συγκαταλέγονται στους μεγάλους «ενόχους» της κλιματικής αλλαγής και θεωρούν μια κορυφαία άμεση πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανση και κατ’ επέκταση ένας κίνδυνος για την υγεία που μπορεί να αφαιρέσει χρόνια ζωής ανθρώπων.
Ο μικρότερος, πιο επικίνδυνος τύπος σωματιδιακής ρύπανσης του αέρα, γνωστός ως PM2.5, τείνει να κοστίσει στον μέσο άνθρωπο 2,2 χρόνια ενώ για τους πληθυσμούς που κατοικούν σε πιο μολυσμένα μέρη, το κόστος θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. Σύμφωνα με την έκθεση, για κάθε 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο PM2.5 που εκτίθενται οι άνθρωποι, το προσδόκιμο ζωής μειώνεται κατά 0,98 χρόνια.
Όταν υπολογίζεται η επίδραση στο προσδόκιμο ζωής, η ρύπανση των σωματιδίων θεωρείται πιο επικίνδυνη από άλλους κινδύνους για την υγεία, όπως είναι το κάπνισμα, το μολυσμένο νερό, η ελονοσία, οι συγκρούσεις και η τρομοκρατία, σύμφωνα με τους συγκεκριμένους επιστήμονες. «Φαίνεται επίσης ότι τα σωματίδια που εκπέμπονται από την καύση ορυκτών καυσίμων είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα», δήλωσε ο Ken Lee.
Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς της έκθεσης, η ρύπανση αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή στον κόσμο για την ανθρώπινη υγεία. Η Νότια Ασία και ειδικά η περιοχή της βόρειας Ινδίας παραμένει σταθερά η πιο μολυσμένη περιοχή, με το προσδόκιμο του τοπικού πληθυσμού να τείνει να μειωθεί κατά μέσο όρο κατά πέντε έτη σε σχέση με ό,τι θα ίσχυε εάν η περιοχή ευθυγραμμιζόταν με τα πρότυπα του ΠΟΥ. Και ενώ η Νότια Ασία καταβάλει κάποιες προσπάθειες να βελτιώσει την κατάσταση, στην Κεντρική και Δυτική Αφρική, ο αντίκτυπος της ρύπανσης στο προσδόκιμο ζωής είναι ισοδύναμος με τις πιο γνωστές απειλές της δημόσιας υγείας όπως η ελονοσία και το AIDS. Από την άλλη, η Κίνα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο βελτιώνοντας τη ρύπανση κατά 28% και κερδίζοντας παράταση της ζωής κατά 1,4 χρόνια (εάν αυτές οι μειώσεις διατηρηθούν).
Τι συμβαίνει στην Ευρώπη– Που βρίσκεται η Ελλάδα
Η μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και μέρος της Κεντρικής Ευρώπης (Πολωνία, Λευκορωσία, Σλοβακία, Τσεχία, Σλοβενία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Αρμενία, Βέλγιο, Γερμανία, Μολδαβία, Κύπρος και Ουκρανία, καθώς και στην Ολλανδία και τον Άγιο Μαρίνο) είναι εκτεθειμένη σε ποιότητα αέρα που δεν πληροί τις οδηγίες του ΠΟΥ.Η Πολωνία είναι η πιο μολυσμένη χώρα στην Ευρώπη. Ειδικότερα, οι πόλεις της Βαρσοβίας και της Λοτζ και οι γύρω περιοχές τους αντιμετωπίζουν ψηλά επίπεδα ρύπανσης από σωματίδια. Αν τα επίπεδα ρύπανσης βελτιώνονταν προκειμένου να ανταποκριθούν στην κατευθυντήρια γραμμή του ΠΟΥ, οι κάτοικοι στη Βαρσοβία θα έβλεπαν το προσδόκιμο ζωής τους να αυξάνεται κατά 11 μήνες.
Η κοιλάδα του Πάδου στην Ιταλία συμπεριλαμβανομένης της πόλης του Μιλάνου, συγκαταλέγονται επίσης στα πιο μολυσμένα τμήματα της Ευρώπης. Εκεί, οι κάτοικοι θα κέρδιζαν 1 χρόνο και 2 μήνες ζωής εάν τα επίπεδα ρύπανσης σωματιδίων πληρούσαν τα κριτήρια του ΠΟΥ.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, το ποσοστό του πληθυσμού που ζει σε συνθήκες με ρύπανση που ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια που θέτει ο ΠΟΥ αγγίζει το 78%, ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που φθάνει το 63%. Αν η χώρα μας κατάφερνε να μειώσει τα επίπεδα των αιωρούμενων σωματιδίων PM2.5 στα επίπεδα που προτείνει ο ΠΟΥ, τότε το προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων θα αυξανόταν κατά 1,5 μήνα.
Η ανάλυση υπογραμμίζει ότι η μείωση της συγκέντρωσης σωματιδίων σε επίπεδα που να ευθυγραμμίζονται με τις οδηγίες που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μπορεί να αυξήσει το μέσο προσδόκιμο ζωής παγκοσμίως κατά περίπου δύο χρόνια.
