Πρωτομαγιά και στην εθιμοτυπική εκδρομή μας, βρεθήκαμε στο υπέροχο δάσος της Πλάκας, στην Αντιμάχεια. Πολύς ο κόσμος που βγήκε με την παρέα του, για να απολαύσει τα κάλλη του Μάη.
Ανάμεσα στα ολοστόλιστα παγώνια και στα συμπαθητικά γατάκια, που συμβιώνουν αρμονικά όλα μαζί, γνώρισα και έναν εξαιρετικό τεχνίτη, ίσως τον τελευταίο. Ο κ. Φιλήμονας Αντωνούρης 61 χρονών, από την ακριτική Κέφαλο ,είναι ένας μοναχικός οδοιπόρος της ζωής και γνωρίζει καλά την καλαθοπλεκτική και την κατασκευή για τα τυροβόλια.
Ίσως είναι ο μόνος που κρατά την παράδοση και όπως μου είπε, σε φιλική μας συζήτηση, έχει το ταλέντο να πλέκει από καλάθια, πέντηλους για την φύλαξη του ψωμιού, πανέρια και τυροβόλια.
Τι είναι τα τυροβόλια; Είναι τα μικρά, πλεκτά, μακρόστενα δημιουργήματα, όπου βάζουν νωπό το τυρί οι πιστικοί, οι βοσκοί, για να στραγγίξει και να πήξει κρεμασμένο στο αγιάζι, στην πρωινή ψύχρα.
Πάνω στην κουβέντα, μου εξήγησε πως μαζεύει φρέσκα βούρλα ή βρύα ή βρούλα, από τις όχθες των ποταμιών. Αυτά πρέπει να είναι πράσινα και μαλακά, για να μην σπάνε στο πλέξιμο, όπως και τα Βάγια στους βάγενους Σταυρούς. Την τέχνη να πλέκει και να φτιάχνει, τυροβόλια, καλάθια, πανέρια και κρεμαστούς πέντηλους, για την φύλαξη των σπιτικών άρτων της εβδομάδας ,την έμαθε από τους παλιούς. Είναι μια περίπλοκη τέχνη, μοναδική και σπάνια, που λίγοι την κάνουν πια και ακόμη πιο λίγοι θα απομείνουν, αν δεν την διδάξουν στους νεώτερους . Διότι η καλαθοπλεκτική με καλάμια ή με βούρλα, θέλει μεράκι, τεχνική ακρίβεια, και μεγάλη υπομονή. Είναι κάποιοι εργάτες των χειρών, που τα έργα τους χάνονται, όπως και ο κυρ Μπάμπης στο λιμάνι, ο κατασκευαστής για τους σιδερένιους, πλεκτούς κύρτους για ψάρεμα. Κάποια έργα των χεριών, χρηστικά χειροποίητα αντικείμενα, χάθηκαν και χάνονται, μέσα στη δύνη της αλματώδους εξέλιξης στη ζωή μας. Για παράδειγμα τα τυροβόλια, που βγαίνουν σε πλαστικά, όπως μου είπε ο κ. Φιλήμονας Αντωνούρης, από την Κέφαλο. Με διαβεβαίωσε δε, πως όσα χρόνια και να περάσουν, εκείνος θα δραστηριοποιείται στην αγροτιά και θα πλέκει τα ξεχωριστά, παραδοσιακά τυροβόλια, με μεράκι και για μικρό χαρτζιλίκι.
Τον ευχαριστώ, που δέχθηκε να βγάλω μερικές φωτογραφίες και για το μικρό τυροβόλι, που μου έφτιαξε και μου χάρισε.
Καλό και ευλογημένο, τον ανθισμένο μήνα Μάη.
Ξανθίππη Αγρέλλη
