Ο Πρωτογενής τομέας ήταν και φυσικά παραμένει ένας από τους πυλώνες της Ελληνικής οικονομίας, καθώς και ένας χώρος με τις "αγκάλες" πάντα ανοιχτές σε θέσεις εργασίας, όμως τα "βάρη" που σηκώνει "εκτός ωραρίου", έχουν πια γίνει δυσβάσταχτα και δυσανάλογα με το μεροκάματο, με αποτέλεσμα να "γερνά" μαζί με τον πληθυσμό.
Οι εξαιρέσεις, έχουν πια "πνιγεί" στους "κανόνες" και η Κτηνοτροφία δυστυχώς, δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη από την όλη κατάσταση. Το εισόδημα των κτηνοτρόφων έχει συρρικνωθεί δραματικά, εξαιτίας της ανόδου του κόστους παραγωγής (πετρέλαιο, τιμές ζωοτροφών, κτηνιατρικών φαρμάκων, εφοδίων, ΦΠΑ κλπ.) ενώ εάν συνυπολογίσουμε και την φύση της δουλειάς (σκληρή εργασία), πέρα από την "αιμορραγία" των εν ενεργεία, δεν αποτελεί πόλο έλξης για νέους, οι οποίοι στην συντριπτική τους πλειοψηφία, έχουν αποκλείσει αυτόν τον κλάδο, από τις επιλογές τους, για επαγγελματική αποκατάσταση.
Εμείς συναντήσαμε τον συμπατριώτη μας, Σουλεϊμάν Τόκμογλου, έναν από τους λίγους εναπομείναντες νεαρούς (34 ετών) κτηνοτρόφους, ο οποίος μας ξενάγησε στην κτηνοτροφική του μονάδα στη θέση “Κοκκινόνερο” και μας μίλησε για την επιλογή του να ακολουθήσει το συγκεκριμένο επάγγελμα, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και συνεχίζει να αντιμετωπίζει, το Κράτος που δεν τους στηρίζει, αλλά και την ευλογία που νιώθει, κάνοντας επάγγελμα, το αγαπημένο του χόμπι.
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΣ ΑΠΟ ΚΟΥΝΙΑ…
Ο Σουλεϊμάν, μπορεί να μην πιέστηκε από την οικογένειά του να ακολουθήσει την Κτηνοτροφία, που ήταν αποκλειστικά δική του επιλογή, ωστόσο σίγουρα μερίδιο "ευθύνης" φέρει και ο πατέρας του, Μουσταφάς, ο οποίος δραστηριοποιείται στο χώρο εδώ και 35 χρόνια. «Από μικρός – μας λέει ο Σουλεϊμάν – θυμάμαι τον εαυτό μου να ασχολείται με τα ζώα και να πηγαίνω μαζί με τον πατέρα μου στον στάβλο για να τα ταΐσουμε και να τα φροντίσουμε. Από μικρή ηλικία, είχα πάρει την απόφαση ότι θα ασχοληθώ με αυτό και με τίποτε άλλο. Μπορεί να υπήρξαν δύσκολες στιγμές, που έφτασα κοντά στο να το μετανιώσω, όμως ήταν πρόσκαιρες, και είμαι σίγουρος ότι εάν γύριζα τον χρόνο πίσω, πάλι το ίδιο θα έκανα. Το αγαπώ, δεν μπορώ να με φανταστώ να κάνω κάτι άλλο».
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΡΕΠΟ
Η ζωή των κτηνοτρόφων, είναι ένας καθημερινός σκληρός αγώνας, χωρίς ξεκούραση, χωρίς διακοπές, αλλά με μπόλικη κούραση και μοναξιά.
Δεν γνωρίζουν την έννοια του «ρεπό», δεν παίρνουν άδειες και στην περίοδο των εορτών δεν αλλάζει κάτι ιδιαίτερο γι’ αυτούς. Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, κατακαλόκαιρο ή καταχείμωνο, βρίσκονται εκεί, 365 ημέρες το χρόνο.
«Πρέπει – ανέφερε ο Σουλεϊμάν- να είσαι κάθε μέρα στα ζώα, είτε είναι αργία, είτε έχεις κάποια κοινωνική ή οικογενειακή υποχρέωση. Τα ζώα έχουν ανάγκες, πρέπει να ταϊστούν καθημερινά, πρωί και απόγευμα. Δεν υπολογίζουμε τον καιρό ή την ώρα, με κρύο ή με ζέστη, στις τρείς το μεσημέρι ή στις τρεις τα χαράματα, πρέπει ανά πάσα στιγμή να είμαστε έτοιμοι. Τα ζώα δεν ξέρουν από γιορτές, αργίες και ωράρια. Απαιτούν συνεχή παρακολούθηση και φροντίδα. Το χειμώνα είναι λίγο πιο ξεκούραστα, ωστόσο το καλοκαίρι, ζορίζουν αρκετά. Μία κανονική ημέρα, εργάζομαι περίπου 12 ώρες. Σηκώνομαι νωρίς το πρωί, έτσι ώστε να τελειώσω όσο νωρίτερα γίνεται».
Παρά το δύσκολο και απαιτητικό ωράριο, ο Σουλεϊμάν, σε ερώτησή μας, απάντησε ότι βρίσκει ελεύθερο χρόνο να αφιερώσει και στην προσωπική του ζωή. «Όπως σας είπα, ξυπνάω, νωρίς, γύρω στις 6, για να έχω περισσότερες ώρες ημέρας και να μπορώ να αφιερώσω χρόνο και σε εμένα. Και το καταφέρνω. Βρίσκω χρόνο και να βλέπω τους φίλους μου, και να βγαίνουμε το βράδυ για ποτό. Όταν έχεις όρεξη και καλό προγραμματισμό, πιστεύω ότι όλα μπορείς να τα συνδυάσεις».
ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΜΑΣ ΜΟΝΑΔΑ
Ξεναγώντας μας στη κτηνοτροφική του μονάδα, η οποία βρίσκεται στη θέση «Κοκκινόνερο» σε έκταση 42 στρεμμάτων, μας δηλώνει την περηφάνια του για το έργο αυτό, που κόστισε πάνω από 1 εκ. ευρώ και τους ταλαιπώρησε, λόγω γραφειοκρατίας για περίπου 8 χρόνια. «Την προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας κτηνοτροφικής μονάδας, την ξεκίνησε ο πατέρας μου. Μετά από πολλά χρόνια αγώνα και ταλαιπωρίας, λόγω γραφειοκρατίας, καταφέραμε πριν περίπου 10 χρόνια και φτιάξαμε αυτή τη μονάδα, έτσι ώστε τα ζώα να ζουν και να τρέφονται σε ένα άριστο περιβάλλον, κάτω από ιδανικές συνθήκες. Έχουμε περίπου 100 ζώα (αγελάδες, μοσχάρια, αρνιά), τα οποία τα φροντίζουμε και αυτό φαίνεται και από την εικόνα που έχουν. Εκτός από την ικανοποιητική σε ποσότητα τροφή, σημαντικό ρόλο παίζει και η ποιοτική τροφή. Εμείς ξοδεύουμε αρκετά χρήματα, ώστε να έχουμε την καλύτερη δυνατή ποιότητα στην τροφή τους. Μπορεί να κοστίζει παραπάνω, αλλά έχουμε αποφασίσει να μην κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα. Άλλωστε, τα κρέατά μας, τα πουλάμε και στο οικογενειακό μας κρεοπωλείο “Παλιά Αγορά”, οπότε σίγουρα θέλουμε η ποιότητα να είναι η καλύτερη».
ΔΕΝ ΜΑΣ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
Μας εξέφρασε την απογοήτευσή του, για την ελάχιστη στήριξη που έχουν οι κτηνοτρόφοι από την Πολιτεία, ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή, που τα πάντα έχουν αυξηθεί και πλέον η επιβίωσή τους, είναι πολύ δύσκολη. «Οι τιμές στις ζωοτροφές και τα λιπάσματα έχουν πάει στα ύψη. Μιλάμε για διπλασιασμό μέσα σε λίγο καιρό, γεγονός που έχει θέσει σε κίνδυνο την επιβίωσή μας, ενώ μέσα σε αυτή την κατάσταση, έχουν μειωθεί και οι επιδοτήσεις που παίρναμε. Με τη στάση της αυτή, η Πολιτεία είναι σαν να θέλει να εξοντώσει τους Έλληνες κτηνοτρόφους. Επίσης και εδώ στο Νησί, με τα δημοτικά σφαγεία, το κόστος είναι αρκετά υψηλό, ίσως το μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Δηλαδή, πληρώνουμε για κάθε σφαγή μοσχαριού 110 ευρώ, όταν σε άλλες περιοχές της χώρας, το κόστος αυτό είναι μόλις 65 ευρώ.
Γενικά, εάν δεν γίνει άμεσα κάτι από την Πολιτεία για ουσιαστική στήριξη, είμαστε καταδικασμένοι να κλείσουμε, αφού αυτή τη στιγμή μπαίνουμε μέσα και απλά κρατιόμαστε, όσοι είχαμε κρύψει κάποια χρήματα από τα προηγούμενα χρόνια».
ΠΩΣ ΝΑ ΑΣΧΟΛΗΘΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΕΟΣ ΟΤΑΝ ΒΛΕΠΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ;
Για το ότι οι νέοι σε ηλικία δεν ασχολούνται με την κτηνοτροφία, αλλά και γενικότερα με τον πρωτογενή τομέα, ο Σουλεϊμάν, μας απάντησε ότι αυτό είναι λογικό, αφού πλέον έχει μετατραπεί σε ένα μεγάλο ρίσκο. «Πώς να ασχοληθεί ο νέος με την κτηνοτροφία, όταν βλέπει ότι δεν έχει μέλλον; Όταν γνωρίζει ότι θα πρέπει να δουλεύει καθημερινά τουλάχιστον 12 ώρες και να μην είναι σίγουρος ότι στο τέλος, θα βγάλει ένα μεροκάματο… Η αλήθεια είναι ότι για να ασχοληθεί πλέον τώρα κάποιος με την κτηνοτροφία, θα πρέπει να έχει και κεφάλαιο, καθώς θα πρέπει να αγοράσει τα μηχανήματα, που θα τον βοηθήσουν και είναι απαραίτητα εάν θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά. Η ενασχόληση με την κτηνοτροφία δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται να έχεις όρεξη για δουλειά, μεράκι για τα ζώα, αλλά και αγάπη για τη φύση. Εγώ είμαι χαρούμενος και ευλογημένος μπορώ να πω, γιατί το χόμπι μου, το έχω κάνει επάγγελμα, γι’ αυτό και έχω αντέξει στα δύσκολα.
ΟΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΑ ΖΩΑ, ΝΑ ΜΗΝ ΑΣΧΟΛΗΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Σε ερώτησή μας, για το πρόσφατο περιστατικό με τις νεκρές και σκελετωμένες αγελάδες στο νησί μας, αφού μας ενημέρωσε ότι μετά την παρέμβαση της δικαιοσύνης, πήρε από τον συγκεκριμένο κτηνοτρόφο 3 αγελάδες, τις οποίες ουσιαστικά “ανέστησε”, τόνισε ότι κάποιος που δεν αγαπάει τα ζώα, καλό είναι να μην ασχοληθεί με την κτηνοτροφία. «Το σημαντικότερο, θεωρώ, δεν είναι ότι κάποιος κτηνοτρόφος άφησε σε αυτή την κατάσταση τα ζώα του, αλλά το γιατί το κράτος, που δίνει τις επιδοτήσεις, δεν φρόντισε εγκαίρως, να παρέμβει. Για να βρεθούν σε αυτή την κατάσταση οι αγελάδες και να πεθαίνουν από ασιτία, σημαίνει ότι έχουν περάσει αρκετοί μήνες, όπου δεν έχει γίνει κανένας έλεγχος από τις αρμόδιες Υπηρεσίες. Κακοί κτηνοτρόφοι θα υπάρχουν παντού και πάντα, ωστόσο η Πολιτεία, εφόσον τους επιδοτεί κιόλας, οφείλει να τους ελέγχει και να παρεμβαίνει εγκαίρως, ώστε να μην φτάνουμε σε αυτή την κατάσταση. Σίγουρα καταδικάζουμε το γεγονός. Είναι απαράδεκτο να αφήνεις τα ζώα σου σε αυτή την κατάσταση. Αν δεν μπορείς ούτε να τα ταΐσεις, κάτι που μπορεί να συμβεί, ιδιαίτερα τώρα που οι τιμές έχουν φτάσει στα ύψη, τότε καλύτερα να τα πουλήσεις και να μην τα αφήσεις να αργοπεθαίνουν.
Κλείνοντας, αυτό που ζήτησε ως ευχή ο Σουλεϊμάν, είναι η Πολιτεία να αλλάξει στάση και να στηρίξει τους κτηνοτρόφους, αλλά και τα νέα παιδιά, ώστε να ασχοληθούν επαγγελματικά με αυτήν και να μην βάλει ταφόπλακα σε έναν πολύ σημαντικό κλάδο για την οικονομία μας.