Η διαχείριση των σκουπιδιών είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των Δήμων. Βεβαίως υπαρχει η άνωθεν επέμβαση και καθοδήγηση. Έχουμε την εμπειρία και ισχυριζόμαστε ότι αυτό είναι αποτέλεσμα και της κακοδιαχείρισης και αδυναμίας των δημοτικών αρχών να οργανώσουν και να εκμεταλλευτούν με επωφελή τρόπο, σε οικονομικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, την αρμοδιότητα. Αντί αυτού μας οδηγούν στην οικονομική επιβάρυνση και στην περιβαλλοντική υποβάθμιση.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΩΤΗ: Σύμφωνα με τον νόμο 4819/23.7.2021, από την 1η Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται τέλος ταφής για τις ποσότητες αστικών αποβλήτων που πηγαίνουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΑ). Υπόχρεοι καταβολής είναι οι ΦοΔΣΑ και οι Δήμοι. Το τέλος ταφής είναι είκοσι (20) ευρώ ανά τόνο σκουπιδιών και αυξάνεται ετησίως κατά πέντε (5) ευρώ ανά τόνο. Αποδίδεται από τους υπόχρεους σε ειδικό λογαριασμό του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και υπολογίζεται ανά εξάμηνο με βάση τις ποσότητες αποβλήτων που διατέθηκαν στους ΧΥΤΑ.
---Με βάση τα παραπάνω, το 2022 ο Δήμος Κω θα κληθεί να πληρώσει περίπου 700.000 ευρώ, με βάση τον παραγόμενο ετήσιο όγκο απορριμμάτων, περίπου 35.000 τόνων. Το ποσό αυτό δε φαίνεται να εμφανίζεται στον προϋπολογισμό του 2022, αν και ο Νόμος έχει ψηφιστεί από τον Ιούλιο του 2021.
Υπηρεσία καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού προυπ/σμος. 2021 προυπ/σμος. 2022 (αποσπασμα απο προυπολογιμο δημου ΚΩ)
20 Υπηρεσία καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού 12.514.530,80 12.349.009,94
6 ΕΞΟΔΑ ΧΡΗΣΗΣ 7.385.569,92 7.995.394,16
---Το τέλος ταφής ήταν μια υποχρέωση που σέρνεται από χρόνια παίρνοντας αναβολές με αποφάσεις των κυβερνήσεων. Το μέτρο έρχεται να εναρμονίσει τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ε.Ε. Η ψήφιση του νόμου ήρθε υποχρεωτικά ως προαπαιτούμενο για να συνεχιστεί η ροή των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Οι Δήμοι, (όχι όλοι) ‘’κάνοντας τις μωρές παρθένες’’, διαμαρτύρονται, λέγοντας ότι: δεν είναι δίκαιη η βάση που μπαίνει το τέλος, δεν ενημερώθηκαν έγκαιρα για να συμπεριλάβουν αυτό το ποσό στον προϋπολογισμό του 2022 και ότι τώρα θα είναι ανέφικτο να εισπραχθεί το τέλος, αφού ήδη έχουν εγκριθεί οι προϋπολογισμοί από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
---Οι Δήμοι θα κάνουν αναμόρφωση του προϋπολογισμού τους, αναδιανέμοντας έξοδα και αναστέλλοντας έργα και δαπάνες πχ μείωση μέσω ιδιωτικοποιήσεων, αποφεύγοντας να αυξήσουν αναλογικά τα ανταποδοτικά δημοτικά τέλη για πολιτικούς λόγους. Γι αυτό πιέζουν για αναβολή ενός έτους την κυβέρνηση. Ο Νόμος ψηφίστηκε τον Ιούλιο. Πριν την ψήφιση όμως τι έκαναν για να το αποτρέψουν; Που είναι η συμβιβαστική πρόταση τους; όπως για παράδειγμα τα χρήματα να επιστρέψουν στους δήμους για έργα (δήθεν) Διαλογής στην Πηγή (λογιστικός διακανονισμός- αποδεκτή εκατέρωθεν). Για το τέλος ευθύνεται η καθυστέρηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων, και την πολιτική ευθύνη έχουν οι κυβερνήσεις με την ελαστικότητα και την αδιαφορία τους στα περιβαλλοντικά θέματα. Όμως οι ευθύνες γέρνουν στους δήμους γιατί ήξεραν και αδιαφορούσαν.
--- Τώρα τι κάνουμε; Οι λαλίστατοι βουλευτές και τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας σιωπούν σκοπίμως. Οι δημοτικές μας παρατάξεις μίλησαν για χαράτσι ρίχνοντας τις ευθύνες στη Κυβέρνηση. Η αλήθεια είναι ότι το χαράτσι-πρόστιμο είναι αποτέλεσμα κακής διαχείρισης, μπορούσε να αποφευχθεί και να βραβευτούμε ως πρωτοπόροι εάν…
Η ποινή οφείλεται στην κακο-διαχείριση των σκουπιδιών και στις ευρωπαϊκές νόρμες για τη πολιτική υποχρεωτική αντικατάσταση των παρωχημένων ΧΥΤΑ με τους ΧΥΤΥ. Η τεχνολογία υγειονομικής ταφής ΧΥΤΑ ξεκίνησε στην Κω το 2009. Θα έπρεπε σε 7 χρόνια να έχουμε δημιουργήσει δικό μας οργανισμό διαχείρισης και να κεφαλαιοποιήσουμε την λειτουργία του μέσω της κοστολόγησης των υπηρεσιών ΧΥΤΑ ώστε να χρηματοδοτήσουμε για την επεκταση του και το πέρασμα στην τεχνολογία υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων ΧΥΤΥ! Αυτό ο Δήμος Κω μπορούσε εύκολα να το υλοποιήσει μέσω μιας μικρής επιβάρυνσης των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων προβάλλοντας την Κω ως νησί πρότυπο οικολογικής διαχείρισης παρέχοντας ένα σπουδαίο συγκριτικό πλεονέκτημα στον τουριστικό τομέα! Ήταν εύκολο να περάσουμε από την απλή ταφή στην διαλογή ανακυκλώσιμων και στην συνέχεια επεξεργασία με καύση ή πυρόλυση και ότι απομένει, το υπόλειμμα να οδηγείται για ταφή στον ΧΥΤΥ. Από την μη τήρηση των συμβατικών υποχρεώσεων του Δήμου Κω, των συμβάσεων και των μελετών το 2003-9 το κακό ξεκίνημα διαχείρισης το 2009 (Κυρίτσης-χωρίς όρους φθηνή ανάθεση διαχείρισης σε ιδιώτη) και η άθλια διαχείριση 2011-14 (Καΐσερλης) και την παγιοποίηση της αθλιότητας 2014-2022 (Κυρίτσης-Νικηταράς) προέρχεται το σημερινό οικονομικό (πρόστιμο) και περιβαλλοντικό (υπόγειο) πρόβλημα. Αντί του ορθολογισμού και του σεβασμού στην επιστήμη και το περιβάλλον ζήσαμε την πολιτική κακο-διαχείριση που δημιουργεί συσσωρευτικά προβλήματα στους νεώτερους δημότες και στο νησί. Μελέτες για το συνολικό σύγχρονο πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων έχουν γίνει και πληρωθεί. Δεν εφαρμόστηκαν με ευθύνη των τοπικών αρχών. Τώρα μαθαίνουμε ότι η περιφέρεια ν. Αιγαίου με τον ΦοΔΣΑ της χρηματοδοτούν νέες μελέτες… Γι αυτά μια ακόμη ιστορία!
---Σε κάθε περίπτωση δεν μιλάμε για χαράτσι άλλα μια προδιαγεγραμμένη ιστορία με κακό τέλος και σαφείς πολιτικές ευθύνες..
Ν. Μυλωνάς
