ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ: Για μια ακόμη φορά η ‘’αμφιλεγόμενη και πολυχρονεμένη υπουργός πολιτισμού’’ κ. Μενδώνη κάνει την ίδια παράσταση για το θέμα των ‘’πολύπαθων αρχαιολογικών χώρων μας. Δηλώσεις της στο Δημαρχείο 5.10.2020 η κ. Μενδώνη ζήτησε 1.4.2021 το Κάστρο της Κω που μένει κλειστό από το 2017 να ανοίξει στο κοινό και το καλοκαίρι 2021 θα αρχίσει η αποκατάσταση των μνημείων. (https://aegeanews.gr/news/ta-en-dimo/356517/mendoni-apo-ko-apokatastathoun-mnimeia-pou-epligisan-apo-ton-seismo-tou-2017-ta-chronodiagrammata-syriza-kyria-mendoni-kairos-analavete-tis-efthynes-sas/ ).
Στις 30 Αυγούστου 2022 ανακοινώνει την άμεση έναρξη 7 έργων αποκατάστασης μνημείων.
Στις 8 Ιανουαρίου 2023 ανακοίνωση ΥΠΠΟ: όλα τα έργα έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό 7.608.600 ευρώ. Οι εργασίες αποκατάστασης βρίσκονται σε εξέλιξη, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025». Χθες στο Δημαρχείο δήλωσε ότι ο ορίζοντας είναι τέλος 2026. Η εμπειρία των εργολαβικών καθυστερήσεων και υπηρεσιακών αδυναμιών μεταθέτουν την ολοκλήρωση πολύ αργότερα. Όπως έγινε και με το επιβατικό- εμπορικό λιμάνι της Κω που ακόμη ….
Η απογοήτευση των πολιτών για την παραγωγική αδυναμία και την απραξία του δημόσιου τομέα στο νησί μας εκφράζεται με σιωπηλή πικρή συγκατάβαση: ’’ας γίνει κάτι και ας αργεί κι ας είναι λειψό!’’.
Το υπουργείο προγραμμάτισε την ‘’απλή αποκατάσταση’’. Η χρηματοδότηση των έργων θα είναι από ευρωπαϊκούς πόρους. Αυτό δικαιολογεί την καθυστέρηση. Η ανικανότητα όμως χρηματοδότησης τους από ίδιους πόρους σημαίνει και κακή διαχείριση του πολιτιστικού αρχαιολογικού πλούτου της ‘’κοιτίδας του παγκόσμιου πολιτισμού’’ και εθνική υποτέλεια. Τα χρήματα του ταμείο ανάκαμψης θα έπρεπε να κατευθυνθούν στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας βοηθώντας στην ανταγωνιστικότητα της και όχι να κατευθύνονται σε κτηριακά έργα -επενδύσεις παγίου κεφαλαίου’’. Αυτά είναι τα πραγματικά ζητήματα που έχουν σχέση με πολιτικές για αναπτυξιακά προγράμματα και πόρους για την υπουργό πολιτισμού και όχι η επικοινωνιακή διαχείριση έξωθεν χρηματοδοτήσεων που βλέπουμε στα τοπικά μμε.
ΤΟ ΓΕΙΤΟΝΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ο σεισμός του 2017 προκάλεσε αντίστοιχα μεγάλες ζημίες στους αρχαιολογικούς χώρους της χερσονήσου της Αλικαρνασσού. Το 2021 ολοκληρωθήκαν οι επεμβάσεις . Όμως εκεί δεν στόχευσαν στην απλή αποκατάσταση βλαβών. Ακολουθήθηκε πρόγραμμα ανακατασκευών και προ πάντων ανάδειξης του Κάστρου ως μονάδας παροχής συγχρόνων πολιτιστικών υπηρεσιών. Ο χώρος άλλαξε! Δεν είναι μόνο τα τείχη που σχεδόν ανακατασκευάστηκαν με ακρίβεια. Είναι και ο εσωτερικός χώρος που άλλαξε με αναδιαρρύθμιση και δημιουργία εστιών πολιτιστικών δράσεων. Είναι το υπόγειο Μουσείο ενάλιας αρχαιολογίας που αναδείχθηκε σε ένα από τα καλύτερα του κόσμου. Διαβάζουμε τώρα με αφορμή τις τεραστιες καταστροφές στην νοτιοανατολικη περιοχή των Χατάι ότι ανατέθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα γραφεία μελετών του κόσμου το ρυθμιστικό σχέδιο ανακατασκευών και εκσυγχρονισμών του συνόλου των πολεοδομικών συγκροτημάτων της περιφέρειας αυτής που θα συνδυάσουν ‘’παραδοσιακές σχεδιαστικές αρχές και οι σύγχρονες κατασκευαστικές τεχνικές που θα αναδείξουν την κοινωνική και παραγωγικη ανασυγκρότηση της περιοχής, καθιστώντας την ‘’παγκόσμιο πρότυπο παρόμοιων κρατικών ρυθμίσεων για περιοχές που υφίστανται φυσικές καταστροφές κλίμακας!’’ Το μυαλό μας πάει στο 1933 όταν οι τότε κυβερνώντες (αν και κατακτητές) κινήθηκαν με την ίδια λογική του οράματος, του προγράμματος και της επιστήμης στην τεράστιας σημασίας παραγωγική υποθήκη που μας αφήσαν! Τώρα;
Η ΤΟΠΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΣΗ: Παρακολουθώντας την τοποθέτηση του κ. Δήμαρχου και της κ. υπουργού χθες αντιλαμβάνεσαι πως εδώ, το αυτονόητο, (η αποκατάσταση των σεισμικών βλαβών, που μάλιστα θα έπρεπε να έχει γίνει με εθνικούς πόρους) ανάγεται σε μεγάλο γεγονός! Αντίθετα, η ανυπαρξία οράματος, ιδεών και μεγάλων στόχων αγνοούνται και οδηγούν σε χαμηλούς σχεδιασμούς για το αύριο στο νησί μας! Παρακάμπτεται ο ρόλος της πολιτικής ηγεσίας στην ανάδειξη των πραγματικών αναγκών και την αξιοποίηση των πραγματικών δυνατοτήτων του νησιού μας. Χαμόγελα και φιλοφρονήσεις!... Μια ωραία κατάσταση! …
Συμβιβαζόμαστε. Η χώρα μας ζει το δράμα ‘’της σύγχρονης χρεοδουλοπαροικίας της’’! Δείχνουμε κατανόηση! Αυτός είναι ο λόγος της πολιτικής κυριαρχίας Κυβέρνησης, Περιφερειακής και Δημοτικής αρχής. Όμως φθάνουμε στο κατώτερο επίπεδο των επιδιώξεων μας. Γιατί να επιχαίρει ο κ. Δήμαρχος, να ευχαριστεί και να αναμένει και άλλα έργα (που δεν κατονομάζονται) από την κ. Μενδώνη; Δεν αρκεί πια το νερό που έχει κουβαλήσει στην ΝΔ; ΤΟΠΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Η σχέση Δημου-Υπουργείου Πολιτισμού έχει μια ιστορία. Κάποτε υπήρξαν οι προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ τους και παραγωγή έργου. Από τότε υπαρχει ΄΄δημιουργική καταστροφική σχέση’’! Απεικονιζεται κάθε χρόνο με το ‘’χορτάριασμα των αρχαιολογικών χώρων στην πόλη και την εγκατάλειψη των διάσπαρτων αρχαιολογικών χώρων του νησιού. Τι επιδιώκει η τοπική πολιτική ηγεσία γι αυτό το πρόβλημα; Είναι τόσο πολλά! Το γραφείο της αρχαιολογικής υπηρεσίας Κω έχει μείνει με 2 αρχαιολόγους και 3 μόνιμους υπαλλήλους, είναι επιφορτισμένο να ελέγχει μετα το 2012 κάθε κατασκευαστική δραστηριότητα σε κάθε γωνιά της Κω, ενώ της στερήθηκε η αρμοδιότητα να διεκπεραιώνει και την πιο ασήμαντη αδειοδότηση! Όλα στέλνονται στην Ρόδο! Τα πάνω από 500μ2 στο υπουργείο! Αποτέλεσμα τεράστιες καθυστερήσεις ο συγκεντρωτισμός και η γραφειοκρατία δεσπόζει στο υπουργείο πολιτισμού. Τι θα έχανε ο κ. Δήμαρχος αν αντί της ‘’χαρίεσσας κατάστασης’’ και των ‘’πολιτικών φιλοφρονήσεων’’ ζητούσε με ρεαλισμό την βελτίωση της κατάστασης που ζούμε;
Ν. Μυλωνάς
......................................................
(ο προηγουμενος σχολιασμός μας για το ιδιο θέμα)
Κως 18-1-2023
Α. Οι αρχαιολογικοί χώροι του νησιού μας δεν είναι σε καλή κατάσταση. ‘’Από πού να πιάσεις και που να τελειώσεις’’. Το ‘’κραταιό’’ γραφείο της Αρχαιολογικής υπηρεσίας Κω της 10-ετίας ’90 σταδιακά τραγικά υποστελεχομένη περιορίζεται στην διεκπεραίωση τιμών τρεχουσών αναγκών ελέγχου δανειοδοτήσεων νέων κατασκευών, Δεν υπαρχει πρόγραμμα συντηρήσεων, αποκαταστάσεων, ανάδειξης, και αξιοποίησης των αρχαιολογικών μας θησαυρών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μερική ανάδειξη του κάστρου Αντιμάχειας 1990 που έχει πλήρως καταστραφεί χωρίς να …χρησιμοποιηθεί!
Έχοντας αυτή την εμπειρία είμαστε πολύ επιφυλακτικοί στις εξαγγελίες των εκάστοτε υπουργών πολιτισμού που επισκέπτονται το νησί μας εξαγγέλλοντας ’’ωραίες ιδέες’’ πάνω στις εγκαταλειμμένες αρχαιότητες και στα ταλαιπωρημένα εθνικά αισθήματα μας. Οι εξαγγελίες περιορίζονται στην αποκατάσταση των πληγέντων από τον σεισμό του 2017 μνημείων μας! Και μείς λέμε: ΄΄έστω και αυτό’’!
Β. Στις 5 Οκτωβρίου 2020 η νυν υπουργός. επισκέπτεται την Κω και δηλώνει: ‘’Θα αποκατασταθούν 7 μνημεία που επλήγησαν: 1. Πύλη του Φόρου 2. Μεσαιωνικές οχυρώσεις 3. Κάστρο Νερατζιάς, 4. Νότιο τμήμα της Αρχαίας Αγοράς, 5. Δυτικός Αρχαιολογικός Χώρος, 6. Τα «Επτά Βήματα» και τα τζαμιά 7. πλ. Ελευθερίας, 8. Λότζιας, 9.στο Πλατάνι. ‘’Είμαστε εδώ για να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, να βάλουμε χρονοδιαγράμματα, προκειμένου το καλοκαίρι 2021 να αρχίσει η αποκατάσταση των πληγέντων μνημείων. Στόχος είναι το καλοκαίρι να έχουμε εργοτάξια στα περισσότερα από τα πληγέντα μνημεία». Μέχρι τον Ιούνιο του 2021 να έχουμε ανάδοχο για την Πύλη του Φόρου». Για το Κάστρο της Κω που μένει κλειστό από το 2017, η κ. Μενδώνη ζήτησε την 1η Απριλίου 2021 να ανοίξει στο κοινό.
---ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: οι εξαγγελίες του υπουργείου αποδεικνύονται χρονικά ανεδαφικές.
Γ. 30 Αυγούστου 2022 ανακοίνωση ΥΠΠΟ. Το Υπουργείο έχει εξασφαλίσει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση των έργων, συνολικού προϋπολογισμού 8.700.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Υλοποιούνται τα έργα: (1) «Αποκατάσταση Πύλης του Φόρου», 300.000 ευρώ, (2,4,5) « Αποκατάσταση Σεισμόπληκτων Μεσαιωνικών Οχυρώσεων Κω: ΝΑ Προμαχώνας και Τμήματα επί της οδού Ιπποκράτους», (3)«Αποκατάσταση Κάστρου Νεραντζιάς» και «Ανακατασκευή Ιταλικής Στοάς- Υπαίθρια Γλυπτοθήκη στο Κάστρο Νεραντζιάς Κω», (6) «Αποκατάσταση παλαιοχριστιανικού βαφτιστηρίου» 1.500.000 ευρώ, «Αποκατάσταση τεμένους Defterdar και της Κρήνης (7)» 1.000.000 ευρώ. (http://aegeanews.gr/news/ta-en-dimo/450152/yppo-prochorei-tis-diadikasies-gia-tin-apokatastasi-ton-seismoplikton-mnimeion-stin-eikones/)
--ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: οι χρονικές εξαγγελίες αποδείχθηκαν ΨΕΥΔΕΙΣ, τα έργα δεν έχουν ξεκινήσει.
Δ. 8 Ιανουαρίου 2023 ανακοίνωση ΥΠΠΟ: όλα τα έργα έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό 7.608.600 ευρώ. Οι εργασίες αποκατάστασης βρίσκονται σε εξέλιξη, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025».
(1)Αποκατάσταση της Πύλης του Φόρου με 302.000 ευρώ, (2,4,5)Αποκατάσταση Μεσαιωνικών Οχυρώσεων (NΑ Προμαχώνας και Τμήματα επί της Οδού́ Ιπποκράτους) με 1.335.600 ευρώ, (3) Αποκατάσταση του Κάστρου Νεραντζιάς με2.437.000 ευρώ, (6)Αποκατάσταση του Παλαιοχριστιανικού́ Βαπτιστηρίου (6), με προϋπολογισμό 2.000.000 ευρώ, (7)Αποκατάσταση Τεμένους Defterdar και Κρήνης της Κάθαρσης με 1.000.000 ευρώ και Ανακατασκευή Ιταλικής Στοάς-Υπαίθρια Γλυπτοθήκη στο Κάστρο Νεραντζιάς με. 534.000 ευρώ.
https://www.archaiologia.gr/blog/2023/01/09/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1 %CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%80%
CE%BB%CE%B7%CE%BA%CF%84%CE%B1-%CE%BC%CE%BD%CE%B7%CE%BC/
---ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: τα έργα δυστυχώς δεν εχουν ξεκινήσει ακόμη χωρίς να δίνεται μια ερμηνεία. Η εξαγγελθείσα χρηματοδοτηση αποκαταστασης των αρχαιοτηήτων μας περιοριζεται από 8,7 εκ. στα 7,6 εκ σιωπηλώς. Δεν υπάρχει αναφορά στο τζαμί Γαζή Χασάν στη Λότζια. Η αποκατάσταση του Κάστρου Νεραντζιάς, θα γίνει με προϋπολογισμό 2.437.000 ευρώ και συγκρίνοντας το ποσό αυτό με τα 2,0 εκ του Παλαιοχριστιανικού Βαπτιστηρίου καταλαβαίνουμε ότι στο κάστρο της Νερατζιάς θα γίνουν ελάχιστα πράγματα. Το θέμα είναι η ανεπάρκεια των εξαγγελιών της κυβέρνησης. Η απουσία οραμάτων και στόχων! Αυτό οδηγεί στον εσωτερικό καυγά: ‘’εσύ δεν έκανες τίποτα’’ ‘’όχι, εσύ δεν έκανες’’! Ζούμε στην μιζέρια του ευχάριστα ελάχιστου της κ. Υπουργού πολιτισμού και των κυβερνώντων μας!
--Το μυαλό μας πάει στο έργο αποκατάστασης και ανάδειξης του απέναντι μεσαιωνικού κάστρου του Αγίου Πέτρου, στο Πετρούμι. Εκεί μέσα σε 3 χρόνια έγινε μια συνολική αναδόμηση και ανασχεδιασμός των εσωτερικών χώρων του, με δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων πολιτιστικών και μορφωτικών δράσεων που το κατατάσσουν ανάμεσα στα καλύτερα του κόσμου. Γιατί εδώ αποδεχόμαστε των φτώχεια και την μιζέρια; Γιατί η κ. Υπουργός μας αντί να τα βάζει με τους προηγούμενους στην καρέκλα της δεν τα βάζει με τα πραγματικά προβλήματα συγκρινόμενη με τους συν- ή ανταγωνιστές μας; Απέναντι στην γειτονική μας χώρα γίνεται μια κοσμογονία ανάδειξης των αρχαιολογικών θησαυρών της Μ. Ασίας. Προγράμματα ανασκαφών, ανάδειξης χώρων, δημιουργίας Μουσείων και αξιοποίησης των αρχαιοτήτων τους. Εδώ η φτώχια των έργων και των λόγων. Η κυριαρχία της πολιτικής σκοπιμότητας. Της φθηνής πώλησης εντυπώσεων! Μπαλώματα θα κάνετε και στην Κω κ. Μενδώνη!
Έτσι είναι τα πράγματα. Και γι αυτό πρέπει να αλλάξουν.
