Ο πνευματικός όμιλος Κώων ο Φιλητάς με την στήριξη του ΔΟΠΑΒΣ διοργάνωσε εκδήλωση με ανοικτό διάλογο για την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς το βράδυ του Σαββάτου στο Λαογραφικό Μουσείο στο Χάνι. Κύρια ομιλήτρια ήταν η Αρχαιολόγος κ. Μαρία Μιχαλάκη Κόλλια . Εισηγήτρια και συντονίστρια στην εκδήλωση ήταν η πρόεδρος του Φιλητά κ. Μαρία Τουλαντά Παρισσίδου.
Επίσης τα μέλη του ΔΣ του Φιλητά κ. Ξανθίππη Αγρέλλη μίλησαν για τα πολύτιμα Αρχαία της Κω με την ματιά του τουρίστα και ο κ Ελευθέριος Χατζηνικολάου Μουσειολόγος για το Μουσείο της Κω και την ανάγκη ίδρυσης και άλλων μουσειακών χώρων. Ακολούθησε ενδιαφέρουσα συζήτηση των παρισταμένων. Αν και εκλήθησαν καμία Εκκλησιαστική πολιτική και στρατιωτική αρχή δεν παρέστη παρά μόνο η κ Ρούφα Ιωάννα και την ευχαριστούμε που μας τίμησε ανάμεσα σε πολλούς φίλους του ομίλου Φιλητάς.
Ρεπορτάζ: Ξανθίππη Αγρέλλη
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΞΑΝΘΙΠΠΗΣ ΑΓΡΕΛΛΗ
Οι Αρχαιολογικοί χώροι με τη ματιά του τουρίστα, του περιηγητή, του φωτογράφου.
Ομιλία της Ξανθίππης Αγρέλλη σε εκδήλωση του πνευματικού ομίλου Κώων ΄Φιλητά’ για την διάσωση των Αρχαίων και της πολιτιστικές μας κληρονομίας. 15/10/2022
Οι πολύτιμοι Αρχαιολογικοί χώροι στο νησί μας και η ιδιαίτερη σημασία τους, στον πολιτισμό μας.
Η Αρχαιολογία αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο για την ιστορία της χώρας μας και είναι ένα πολύτιμο σημειωματάριο, για τον τρόπο ζωής των Αρχαίων Ελλήνων και προγόνων μας. Χωρίς να θέλουμε να μπούμε στα χωράφια της Αρχαιολογίας, με σεβασμό σαν απλοί περιηγητές, θα θαυμάσουμε μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα την τέχνη, τον πολιτισμό και την έφεση για καλαισθησία, των προαιώνιων κατοίκων της Κω. Θα προσπαθήσουμε να αναφερθούμε στα κυριότερα ιστορικά μνημεία της Κω, αυτά που συμπυκνώνουν τον θαυμασμό τον δικό μας και των ξένων τουριστών και βρίσκονται μπροστά μας σαν ανοικτό βιβλίο μιας μακράς αφήγησης, που οι λέξεις της αποκτούν ιδιαίτερο περιεχόμενο.
Είναι ο θαυμασμός και η μελέτη μιας μακραίωνης ιστορίας, που υπερβαίνει τον βραχύ χρόνο της ανθρώπινης επίγειας ζωής. Όλα αυτά τα πολύτιμα αρχαιολογικά ευρήματα στο νησί μας, θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως πολιτιστικά τοπόσημα. Αυτά μας επιτρέπουν να ψηλαφίσουμε με κάθε λεπτομέρεια, τα ανεξίτηλα ίχνη της μακραίωνης Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας.
Το Ασκληπιείο, το πιο φημισμένο μνημείο της Κω, το κέντρο Υγείας του πατέρα της Ιατρικής Ιπποκράτη, και του σημαντικού όρκου που το ακολουθεί, χρονολογείται μετά τον 4 ο αιώνα π. Χ. κατά την δημιουργική περίοδο του Χρυσού Αιώνα. Βρίσκεται σε ένα ειδυλλιακό τοπίο χωμένο ανάμεσα σε δένδρα και σε θάμνους, σε μια πλαγιά και ατενίζει το απέραντο θαλασσινό γαλάζιο, μέχρι τον απέναντι Αιγαιοπελαγίτικο ορίζοντα. Αποτελεί ένα σπουδαίο ιστορικό μνημείο, στο οποίο εγγράφονται επάλληλα στρώματα της ιστορίας του Αρχαίου Ελληνισμού, στο νησί μας. Ο αμόλυντος ιερός τόπος του Ασκληπιού στην θαλασσινή νήσο Κω, είναι ένας ανεκτίμητος ιστορικός και Αρχαιολογικός θησαυρός και πρέπει δίκαια κάποτε να μπει στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, της UNESCO.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω, όπου φυλάσσονται εκατοντάδες πολύτιμα εκθέματα, που μας μιλούν με σαφήνεια, για την αξιοθαύμαστη σύνθεση διαφορετικών αντιλήψεων, των καλλιτεχνών με τα δημιουργήματα τους. Μας εξιστορούν ξεχωριστά γεγονότα για τον κόσμο, τον άνθρωπο και τον προορισμό του. Ενώ παρά τα διαφορετικά τους καλλιτεχνικά στοιχεία, τον διαφορετικό προσανατολισμό, την εποχή και την ανάλογη προοπτική τους, συγκλίνουν και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, όλα τα εκθέματα, όπως και τα κτέρεα ή κτερίσματα μαζί με την ιστορία τους, που αποκαλύπτουν και ανασυνθέτουν το παρελθόν.
Τα αρχαιολογικά ευρήματα που βρίσκονται στο Μουσείο της Κω, οι χώροι και οι χρόνοι που χρονολογούνται τον τέταρτο και πέμπτο αιώνα και από το 2.300 π. Χ. είναι ένας πυκνωτής ιστορικού φορτίου. Διότι με τα μοναδικά ευρήματά του και αυτά που είδαν το φως από διάφορες ανασκαφές που έλαβαν χώρα από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, αποδίδουν ποιητικά την μετάπλαση και τη διάσωση του Αρχαίου Ελληνισμού με το συνταίριασμα τους. Μέσα στην μακραίωνη ιστορία, με την τέχνη τους συμπυκνώνουν με εξαιρετική ευαισθησία, την αίσθηση που αποκομίζουμε, όταν αντικρίζουμε αυτά τα ανεκτίμητα μνημεία. Η σύνθεση του Μουσείου, συνδέει το παρόν με το Αρχαίο παρελθόν, ζωντανεύοντας την ιστορία, που έχει βαθιά χωμένες τις ρίζες της στους αιώνες.
Αλλά, σημαντικό είναι και το Ρωμαϊκό Ωδείο της Κω, αυτό το παλίμψηστο μαρμάρινο μνημείο της Αρχαιότητας και της τέχνης, που αποκαλύφθηκε από την Αρχαιολογική σκαπάνη, φτιαγμένο για θεατρικές παραστάσεις και λοιπές ευχάριστες συγκεντρώσεις. Κάθε πέτρα του αποτελεί ανεκτίμητε διαμάντι στην κοσμηματοθήκη της ιστορίας.
Η Ρωμαϊκη οικία ή Casa Romana, αποτελεί ένα Ρωμαϊκό αριστούργημα, απομεινάρι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορικής κυριαρχίας και είναι πιθανή ιδιοκτησία εύπορου Κώου. Είναι ένα στολίδι 36 δωματίων, διακοσμημένο με μάρμαρα και ποικίλα ψηφιδωτά, ξεχωριστό δείγμα αρχιτεκτονικής εκείνης της εποχής
Περνάμε στην Καστρούπολη της νήσου Κω. Σπουδαία δείγματα αρχιτεκτονικής των Ιωαννιτών Ιπποτών, όπως το αμυντικό Κάστρο της νεραντζιάς 1436- 1514 μ. Χ. Μια σαφής εικόνα στο αποτύπωμα του πολιτισμού, από το πέρασμα διαφόρων φυλών και ξεχωριστών πολιτισμών, από την Ανατολή ως και τη Δύση.
Το Κάστρο στο Παλιό Πυλί, είναι αθάνατο χαρακτηριστικό δείγμα Αρχαίου μνημείου, που υποδηλώνει τις ιστορικές φάσεις, μέσα από την αρχιτεκτονική και δομική πέτρινη αμυντική φόρμα, για την προστασία των κατοίκων από τους εχθρούς και δικαιολογεί απόλυτα, τον λόγο της δημιουργίας του.
Το Κάστρο στην Αντιμάχεια, άλλο ένα δείγμα αρχιτεκτονικής των Ιωαννιτών ιπποτών. Εδώ διακρίνουμε, ποικίλα χαρακτηριστικά άμυνας των κατοίκων, καθώς διαβλέπουμε και τον χαρακτήρα εκρηκτικών, δυσάρεστων γεγονότων, που συνέβησαν στο μακρινό παρελθόν. Όπως οι σεισμοί, οι πόλεμοι, η φονική πανδημία, η πείνα και οι κοινωνικές αναταραχές και οι επαναστάσεις.
Τα ερείπια του Κάστρου της Κεφάλου, όπου και εδώ υπάρχουν τα Ενετικά απομεινάρια των Ιπποτών, που συμπορεύονται μαζί με τις άλλες σημαντικές αρχαιότητες. Ωστόσο εδώ διακρίνουμε ποικίλα χαρακτηριστικά, μιας δομικής αντίληψης, που συναντάμε στην Αρχαία Αλάσσαρνα της Καρδάμαινας, όπως και στην Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Αγίου Στεφάνου.
Οι αναστηλώσεις και οι ανασκαφές, από την Εθνική Αρχαιολογική Υπηρεσία, πάντα αποτελούν ανάγκη, για να συνδεθεί το παρελθόν, με το παρόν και να διαβάσουν όλοι την ιστορία που φωτίζει τα δύσκολα ή εύκολα σημεία, του ανθρωπίνου βιώματος. Έτσι εκφράζονται με διαφορετικές μορφές τέχνης, πρόσωπα και γεγονότα, όπως στα αγάλματα και στα ψηφιδωτά, στην μακραίωνη και αδιάσπαστη πορεία του Αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού.
Αρχαίοι ιστορικοί χώροι, όπως ο βωμός του Διόνυσου, όπου διακρίνουμε ποικίλα χαρακτηριστικά αντίληψης, για την μυστηριώδη και δυσερμήνευτη λειτουργία του ιερού που φωτίζει αυτό τον χώρο. Έντονη είναι και η παρουσία της τέχνης του 2 ου αιώνα στην Αρχαία Αγορά, στο Ξυστό και στο Αρχαίο Γυμναστήριο, αλλά και στον τάφο του Βασιλιά της Κω Χαρμύλου, στο χωριό Πυλί, καθώς και στο Σπήλαιο της Άσπρης Πέτρας.
Και φυσικά πρωταγωνιστής στα ιστορικά αξιοθέατα του νησιού μας, είναι ο υπέρ αιωνόβιος Πλάτανος, του πατέρα της Ιατρικής Ιπποκράτη, όπου φέρεται ότι δίδασκε τους μαθητές του την ύψιστη επιστήμη της ιατρικής. Αργότερα τον συντρόφεψαν και δυο κρήνες, φτιαγμένες επί Οθωμανικής κυριαρχίας των νησιών.
Οπωσδήποτε τα διάφορα νομίσματα της Κω έγραψαν ιστορία, ιδίως στον τομέα της οικονομίας, που εμείς οι μεταγενέστεροι την διαβάζουμε με προσοχή και την θαυμάζουμε. Βέβαια στην Κω, υπάρχουν και οι μεγάλης Αρχαιολογικής άξιας τόποι λατρείας, των Χριστιανών οι Εκκλησίες και τα Εξωκλήσια και των Μωαμεθανών τα Τεμένη (Τζαμιά), καθώς επίσης τα παλαιά κοιμητήρια και οι αρχαίες νεκροπόλεις.
Κλείνοντας, το ταξίδι αυτό πίσω στο χρόνο της αρχαίας Κω, μόνη έγνοια και υποχρέωσή μας είναι, να προστατέψουμε την ιστορική μας κληρονομιά και να την κρατήσουμε όσο μπορούμε καθαρή και προ πάντων, φροντισμένη αναλλοίωτη στον χρόνο και στην ανελέητη φθορά του.
