Μετά Βαΐων και κλάδων υποδέχθηκαν οι ιουδαίοι τον Μεσσία, στην ταραγμένη Ιερουσαλήμ. Σε αυτή την ιστορική πόλη την ‘αποκτίνουσα τους προφήτες και τους απεσταλμένους..’, ακόμη και σήμερα μετά από δυο και πλέον χιλιάδες χρόνια, τίποτα δεν έχει αλλάξει.
Οι ίδιες συγκρούσεις, στην Μέση Ανατολή και στην ευρύτερη περιοχή της. Οι ίδιες βίαιες εχθροπραξίες, στον ίδιο ιερό χώρο αλλά σε διαφορετικό χρόνο.
Όσο και αν πάλεψε ο καλοκάγαθος Ιησούς, να τους ημερώσει με κηρύγματα, παραβολές, θαύματα και την διδασκαλία της Αγάπης, τα ανθρώπινα θηρία παρέμειναν εκεί, για να συνεχίζουν τις θηριωδίες ενός ατελεύτητου πολέμου.
Ακόμα και η βασανιστική Σταυρική Θυσία του Χριστού, δεν στάθηκε αρκετή να τους συγκινήσει και να συγκρατήσει το πολεμικό μένος τους. Ούτε το μήνυμα της Ανάστασης και το νόημα της Αγάπης, κατάφερε να απαλύνει τις εξαγριωμένες καρδιές των ανθρώπων.
Την μια Κυριακή τον δέχθηκαν με επευφημίες, ‘Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος’, φώναζαν με επευφημίες, κρατώντας κλάδους από βάγιες. Αλλά την εβδομάδα που ακολούθησε ο ίδιος αιμοβόρος όχλος τον οδήγησε με περισσή σκληρότητα στην Σταυρική Θυσία. Μια Θυσία που ήταν ο προάγγελος της Ανάστασης, που έφερε το Φως της Λαμπρής μέσα στο σκοτάδι της απανθρωπιάς και της σκληρότητας.
Αυτή την ξεχωριστή ηλιόλουστη Κυριακή των Βαΐων, γιορτάζει η Ορθόδοξη Εκκλησία μας σε όλους τους Ιερούς Ναούς. Από τα χωριά μέχρι την πόλη οι καμπάνες των Εκκλησιών ηχούν χαρούμενα καλώντας του πιστούς στην Εκκλησιά, για να πάρουν τα Βάγια. Από την εβδομάδα πριν του Λάζαρου, σε όλα τα σπίτια των Ιερέων, συγγενείς, ψάλτες, νεωκόροι και όσοι γνωρίζουν να πλέκουν και το έχουν τάμα, πλέκουν Σταυρούς από τα φύλα της βαγιάς.
Το έθιμο αυτό έχει την προέλευση του στα χρόνια του Βυζαντίου.
Για αυτό και οι Σταυροί που πλέκονται λέγονται και Βυζαντινοί.
Στα Δωδεκάνησα, κατάφεραν και κράτησαν αυτό το ωραίο έθιμο, μαζί με μια ποικιλία πλεκτών Σταυρών, μεγάλων, μικρών, με διάφορα σχήματα και συμβολισμούς. Κυρίως το έθιμο αυτό το ξαναζωντάνεψαν οι Ιερές Μοναστηριακές κοινότητες της νήσου Πάτμου.
Αφού ετοιμαστούν, η παπαδιά που έχει την όλη ευθύνη, θα βάλει τους πλεχτούς Σταυρούς, σε μια καινούργια λεκάνη και θα τους κρατήσει μέσα στο καθαρό νερό, μέχρι την Κυριακή των Βαΐων.
Μετά την Θεία Λειτουργία, την Κυριακή των Βαΐων, ο Ιερέας μοιράζει μαζί με το αντίδωρο τον Αγιασμένο βάγενο Σταυρό, τον οποίο οι πιστοί τοποθετούν στα Εικονίσματα και πίσω από τις πόρτες σαν φυλακτό, καθώς και στα αυτοκίνητα.
Αυτό το ωραίο έθιμο ταξιδεύει μέχρι τα πέρατα της Γης, σε όλους τους ξενιτεμένους μας, αφού οι δικοί τους φροντίζουν να τους βάλουν στα γράμματα τα ειδικά φτιαγμένα μικρά βάγενα σταυρουδάκια.
Και εφέτος δυσκολεύτηκαν οι ιερείς να προμηθευθούν, από τον Δημοτικό ανθόκηπο τις βάγιες, αφού το σκαθάρι ήταν παραπάνω από καταστροφικό.
Αν και τα διαθέσιμα φύλλα της βάγιας ήταν πολύ περιορισμένα σε σύγκριση με άλλες χρονιές, ωστόσο όλοι οι πιστοί ευλογήθηκαν να πάρουν τους αγιασμένους πλεκτούς Σταυρούς. Την γιορτινή ημέρα, την Κυριακή των Βαΐων, επιτρέπεται και η κατανάλωσης ψαριού. Ο λαός μας το θυμίζει με αυτόν το στίχο.
‘Βάγια, βάγια των Βαγιών, τρώνε ψάρι και κολιό
και την άλλη Κυριακή, τρώνε το ψητό αρνί’.
Ξανθίππη Αγρέλλη
