Με ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάζεται κάθε χρόνο, η ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, που συνοδεύεται από αυστηρή νηστεία. Πολλά Εξωκλήσια στο νησί μας, είναι αφιερωμένα στον Τίμιο Σταυρό.
Ένα από αυτά είναι και το Ιερό Παρεκκλήσιο, που βρίσκεται απέναντι από το Νοσοκομείο, το οποίο σύμφωνα με την επιγραφή, κτίστηκε από την ευλαβή οικογένεια Παντέλογλου, το 1879. Το ιερό Παρεκκλήσιο του Τιμίου Σταυρού, βρίσκεται σε ένα χώρο κλεισμένο περιμετρικά, απέναντι από το Γενικό Νοσοκομείο. Εκεί λειτούργησε και το πρώτο μεταπολεμικό
Γυμνάσιο -Λύκειο, μέχρι να μεταφερθεί στο ιστορικό κτήριο του σημερινού Ιπποκράτειου Γυμνασίου-Λυκείου, δίπλα στο Γενικό Νοσοκομείο.
Στα κτήρια αυτά, έζησαν δυο αείμνηστοι Ιερείς με τις οικογένειές τους, που διακόνησαν με ζήλο τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου. Ήταν οι μακαριστοί παπά Μανόλης Γρηγοριάδης και παπά Γιάννης Καματερός, του τελευταίου την πνευματική διακονία, συνεχίζει επάξια ο γιος του παπά Κώστας Καματερός. Κατά την δύσκολη περίοδο, που ο μεγάλος σεισμός, κατέστρεψε μεταξύ άλλων κτηρίων και τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου, για μερικά χρόνια 2017-2022 το Ιερό Παρεκκλήσιο του Τιμίου Σταυρού, έγινε κεντρικός χώρος λατρείας των ευλαβών πιστών της περιοχής.
Την παραμονή της μεγάλης εορτής, γίνεται μέγας, πανηγυρικός Εσπερινός, τον όποιον παρακολουθούν πλήθος κόσμου, που πλημμυρίζει το μικρό Εκκλησάκι και το προαύλιό του, κρατώντας ευωδιαστούς βασιλικούς.
Την επομένη και πάλι το ευλαβές εκκλησίασμα, προσέρχεται για να παρακολουθήσει την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, από τον Μητροπολίτη κ. κ. Ναθαναήλ, στο Ιερό Παρεκκλήσιο το Τιμίου Σταυρού.
Το Ιερό Ευαγγέλιο της ημέρας, είναι το ίδιο με αυτό της Μεγάλης Παρασκευής και επίσης τηρείται αυστηρή νηστεία την ημέρα αυτή, εκτός εάν συμπέσει Σαββατοκύριακο, η ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, τότε μόνο επιτρέπεται η κατανάλωσης ελαίου.
Η Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, είναι αφιερωμένη στην ημέρα όπου ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Μέγας Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, μαζί με την ευσεβή μητέρα του την Αυτοκράτειρα Αγία Ελένη, βρήκαν τον Τίμιο Σταυρό στα Ιεροσόλυμα, στο ύψωμα του οποίου είχε περάσει το φρικτό μαρτύριο της Σταύρωσης ο Χριστός. Στο σημείο εκείνο, ανήγειραν οι δυο Βυζαντινοί Αυτοκράτορες, περίλαμπρο Ιερό Ναό.
Η Χριστιανική παράδοση λέει, ότι μια Εβραία που γνώριζε από στόμα σε στόμα, την τοποθεσία όπου βρισκόταν το Τίμιο Ξύλο του Σταυρού, υπέδειξε στους ερευνητές του Βυζαντίου, τον ακριβή τόπο. Πράγματι ευρέθησαν οι τρεις Σταυροί, του Χριστού και των δυο ληστών. Όμως ο Σταυρός του Ιησού Χριστού, ήταν καλυμμένος από ευωδιαστά φυτά βασιλικού.
Για αυτό και την ήμερα τη Υψώσεως του Σταυρού, μοιράζονται μαζί με το αντίδωρο και τα ευλογημένα κλωνάρια του βασιλικού. Οι νοικοκυρές τα βάζουν στα εικονίσματα ή τα φυτεύουν και τα διατηρούν σε γλάστρες, για πολλούς μήνες. Η Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, γιορτάζεται σε πολλά διάσπαρτα Εξωκλήσια στο νησί μας.
Χρόνια Πολλά, στον Σταύρο και στην Σταυρούλα.
Ξανθίππη Αγρέλλη
