Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο πρόεδρος των Συνοριακών Φυλάκων Δωδεκανήσου, Γιάννης Ρώτας, μιλά για την κατάσταση που επικρατεί στα hotspot της Κω και της Λέρου, τις εξελίξεις στο μεταναστευτικό ζήτημα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι συνοριακοί φύλακες στα νησιά μας. Αναλύει τη διεκδίκηση της μονιμοποίησης τους, το ρόλο τους στη φύλαξη των συνόρων και την ανάγκη θεσμικής αναγνώρισης του έργου τους. Παράλληλα, μοιράζεται προσωπικές εμπειρίες από δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις, καθώς και τις συναισθηματικές προκλήσεις που συνοδεύουν τη διαχείριση ευάλωτων πληθυσμών.
Αναλυτικά η συνέντευξη στην Νατάσα Παμπρή:
• Πρόεδρε απ’ ό,τι διαπιστώνουμε υπάρχει ύφεση στις μεταναστευτικές ροές στη χώρα μας, που φθάνει το -36% τους πρώτους μήνες του 2025. Αυτό συμβαίνει και στην περιοχή μας; Ποια είναι τα δεδομένα τώρα στα δύο hotspot Κω και Λέρου;
Η ύφεση που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό στη χώρα μας, σε ό,τι έχει να κάνει με τις μεταναστευτικές ροές, αφορά κυρίως στα χερσαία σύνορα της Ελληνικής Επικράτειας. Στα θαλάσσια σύνορά μας, οι ροές είναι συνεχόμενες αλλά διαχειρίσιμες. Αυτή τη στιγμή, για τις Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές Νήσων (Κ.Ε.Δ.Ν.) Κω και Λέρου, υπάρχει μία πολύ καλή διαχείριση των διαμενόντων, αλλά και αυτών που εισέρχονται παρανόμως στη χώρα μας από την Ελληνική Αστυνομία σε συνεργασία με το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και τον Διεθνή Οργανισμό Frontex, όπου μέσω ταχύτατων διαδικασιών οι αιτούντες άσυλο χαρτογραφούνται και εξακριβώνονται τα στοιχεία τους από την ΕΛ.ΑΣ. σε συνεργασία με τον Frontex και στη συνέχεια καταγράφονται και ταυτοποιούνται από την Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
• Διεκδικείτε με σθεναρότητα τη μονιμοποίησή σας οι συνοριακοί φύλακες. Έχουμε κάποια εξέλιξη στο θέμα αυτό; Το θέσατε προ ημερών και στη συνάντησή σας με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκη Βορίδη, στην Κω.
Πολύ εύστοχη η ερώτησή σας κυρία Παμπρή, εδώ αγγίζετε ένα πολύ μεγάλο θέμα, ένα θέμα που αφορά όλους τους συναδέλφους μου, συνοριακούς, φύλακες ορισμένου χρόνου.
Προς πληρέστερη κατανόηση του θιγόμενου θέματος θα μου επιτρέψετε να επικοινωνήσω στους αναγνώστες σας, εν συντομία, τι ακριβώς σημαίνει συνοριακός φύλακας και ποιος ο ρόλος του στη φύλαξη των συνόρων μας.
Οι συνοριακοί φύλακες ορισμένου χρόνου αποτελούν ιδιαίτερη κατηγορία αστυνομικού προσωπικού, που προσλήφθηκαν, οι πρώτοι πριν περίπου πέντε χρόνια, και επιχειρούν σε Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, οι οποίες έχουν αποκλειστικό σκοπό τη διασφάλιση της χώρας από την παράνομη είσοδο μεταναστών, τον εντοπισμό και τη σύλληψη διακινητών που επιχειρούν να οδηγήσουν παράνομα εντός της χώρας μας παράνομους μετανάστες, αλλά και τη διαχείριση των νομίμως διαμενόντων εντός της χώρας, αλλοδαπών.
Με την πρόσληψη των νέων συνοριακών φυλάκων, οι Υπηρεσίες Συνοριακής Φύλαξης πρώτης γραμμής, από τον Έβρο έως τα νησιά του Αιγαίου, έχουν αναβαθμιστεί τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και στην ποιότητα παροχής των υπηρεσιών τους, εμπεδώνοντας το αίσθημα ασφαλείας στους πολίτες της χώρας μας. Άρα λοιπόν, η αναγκαιότητα της ύπαρξης των συνοριακών φυλάκων ορισμένου χρόνου, στον στρατηγικό σχεδιασμό της φύλαξης των συνόρων μας σε όλη την Ελληνική Επικράτεια, έχει παγιωθεί μέσα από τον επαγγελματισμό μας και την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει με την πάροδο των ετών.
Σε όλα τα προπαρατεθέντα θα πρέπει να συνυπολογίσουμε πως σύμφωνα με μελέτες διαφόρων ειδικών, το μεταναστευτικό θα μας απασχολεί για πολλές δεκαετίες ακόμα.
Παρά όμως την καθολική αναγνώριση του προσφερόμενου έργου των συνοριακών φυλάκων από ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, το καθεστώς πρόσληψης όσων προσλήφθηκαν για να στελεχώσουν τις Υπηρεσίες Συνοριακής Φύλαξης τόσο στα νησιά του Αιγαίου, όσο και στην ενδοχώρα, στην Αττική, στην Κόρινθο, στη Δράμα, στην Ξάνθη και πρόσφατα στην Καβάλα και στη Ροδόπη είναι αυτό της ετήσιας σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, που εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά στην Ελληνική Αστυνομία, χωρίς καμιά προοπτική και εξασφαλισμένο μέλλον των εργαζόμενων που εξυπηρετούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, με συνέπεια να ανακύπτουν τεράστια ζητήματα, καθώς δεν εφαρμόζονται στους συνοριακούς φύλακες ορισμένου χρόνου κεκτημένα δικαιώματα που προκύπτουν από το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τους λοιπούς εργαζόμενους στον ίδιο χώρο και στον ίδιο οργανισμό, αν και έχουμε τις ίδιες υπηρεσιακές υποχρεώσεις και την ίδια επικινδυνότητα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μας. Όλα αυτά τα θέσαμε προ ημερών και στη συνάντησή μας με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Μάκη Βορίδη, αλλά δεν έχουμε μείνει μόνο σε αυτό.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνοριακών Φυλάκων, που είναι το δευτεροβάθμιο όργανο που μας εκπροσωπεί, έχει μπεί σε μια διαδικασία διαβούλευσης τόσο με την πολιτική μας ηγεσία όσο και με τη φυσική μας ηγεσία, έτσι ώστε να θεσμοθετηθεί άμεσα νομοθετικό πλαίσιο που θα διέπει τους συνοριακούς φύλακες ορισμένου χρόνου, σ’ ένα πλαίσιο ισότιμης εργασιακής και επαγγελματικής μεταχείρισης. Ένα πλαίσιο που θα προβλέπει και θα διασφαλίζει το εργασιακό τους μέλλον, προσδίδοντας τους εργασιακή ασφάλεια και σταθερότητα. Έχουμε εμπιστοσύνη και περιμένουμε την ανάληψη πρωτοβουλιών της Πολιτείας προς αυτήν την κατεύθυνση.
Αυτό όμως που με βεβαιότητα μπορώ να σας μεταφέρω είναι πως εγώ και οι συνάδελφοί μου θα αγωνιζόμαστε καθημερινά, με μοναδικό σκοπό την ποιοτικότερη φύλαξη των συνόρων μας σε όλη την ελληνική επικράτεια παρά την ανασφάλειά μας, που προκύπτει από την εργασιακή μας σχέση με το Δημόσιο.
• Πόσοι υπηρετείτε στα Δωδεκάνησα και σε ποια νησιά;
Στα Δωδεκάνησα, είχαν αρχικά προσληφθεί διακόσιοι είκοσι (220) συνοριακοί φύλακες Ο.Χ. και συγκεκριμένα εκατό (100) στην Κω, ογδόντα (80) στη Λέρο, δέκα (10) στην Κάλυμνο, είκοσι (20) στη Σύμη και δέκα (10) στο Καστελλόριζο. Όμως, καταλαβαίνετε ότι λόγω αυτής της εργασιακής ομηρείας χρόνο με τον χρόνο αρκετοί συνάδελφοί μου αποχωρούν από το Σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας.
• κ. Ρώτα τι σας οδήγησε να επιλέξετε αυτό το επάγγελμα; Ποια είναι τα κύρια καθήκοντα που εκτελείτε καθημερινά;
Να είμαι ειλικρινής, οι σπουδές μου είχαν εντελώς άλλη κατεύθυνση από αυτή που συνάδει με την ΕΛ.ΑΣ. Ο λόγος οφείλεται στο ό,τι, κατάγομαι από ένα νησί τη Νάξο, το οποίο αφενός μεν στηρίζεται στον πρωτογενή τομέα, αφετέρου δε οι κάτοικοί του ασχολούνται με τον τομέα του τουρισμού.
Για τον λόγο αυτό, επέλεξα να ασχοληθώ με τα οικονομικά και συγκεκριμένα με τη Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Κρήτης (πρώην Τ.Ε.Ι. Κρήτης) και την παρούσα περίοδο τυγχάνω υποψήφιος διπλωματούχος του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής με θέμα τα «Προηγμένα Συστήματα Διοίκησης». Αγαπώ όμως τους συνανθρώπους μου, και το γεγονός ότι, με τις ελάχιστες δυνάμεις μου, μπορώ να συμβάλλω στην εύρυθμη λειτουργία της καθημερινότητάς τους, στο να αισθάνονται ασφαλείς και κυρίως οι κάτοικοι των συνόρων μας, τα βήματά μου με οδήγησαν στο σώμα της ΕΛ.ΑΣ. Θα σας μεταφέρω όμως ακριβώς αυτό που αφουγκράζομαι από τους συναδέλφους μου και συμφωνώ απόλυτα μαζί τους. Κυρία Παμπρή ο συνοριακός φύλακας δεν είναι επάγγελμα.
Είναι λειτούργημα. Όλοι οι συνάδελφοί μου αισθάνονται πολύ τυχεροί που μας δόθηκε η δυνατότητα στις δύσκολες εποχές που διανύουμε, να παλεύουμε για την επιβίωσή μας αλλά και να αγωνιζόμαστε για την ασφάλεια των συνόρων μας σε όλη την Ελληνική Επικράτεια. Οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα ενός συνοριοφύλακα έχουν καθοριστεί με την πρόσληψη των πρώτων συνοριακών φυλάκων το μακρινό 1999, και επικαιροποιήθηκαν το 2020 όταν προσλήφθηκαν οι πρώτοι συνοριακοί φύλακες ορισμένου χρόνου. Ειδικότερα, έχουμε αποστολή την αποτροπή παράνομης εισόδου αλλοδαπών στη χώρα, τον εντοπισμό και τη σύλληψη των παρανόμως εργαζομένων ανά την επικράτεια και την παραπομπή τους στη δικαιοσύνη ή την επαναπροώθησή τους, καθώς και τον εντοπισμό και τη σύλληψη προσώπων που διευκολύνουν την παράνομη είσοδο και εργασία αλλοδαπών και την παραπομπή τους στη δικαιοσύνη, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Εδώ στην περιοχή μας, ασχολούμαστε επίσης με την διαχείριση του προσφυγομεταναστευτικού και μέσα στις υφιστάμενες δομές διασφαλίζοντας την ασφάλεια των εργαζομένων σε αυτές, καθώς επίσης και των ωφελούμενων διαμενόντων αλλοδαπών. Κατά την άσκηση των ανατιθεμένων σε εμάς καθηκόντων έχουμε τις ίδιες εξουσίες, καθήκοντα και υποχρεώσεις με το αστυνομικό προσωπικό, πλην αυτών που αναφέρονται στην άσκηση των προανακριτικών καθηκόντων.
• Έχετε βιώσει επικίνδυνες ή δύσκολες καταστάσεις στα σύνορα ή στα κέντρα; Μπορείτε να μας περιγράψετε μία από αυτές;
Μία ημέρα δεχτήκαμε ένα τηλεφώνημα από την επικεφαλής της βάρδιας των security λόγω κάποιου διαπληκτισμού σε μία από τις πτέρυγες της Δομής.
Η αντίδρασή μας ήταν άμεση, μεταβήκαμε στο σημείο και εκεί διαπιστώσαμε διαμένοντες στη Δομή να διαπληκτίζονται.
Προσπαθήσαμε να ηρεμήσουμε την κατάσταση μέσω της ψυχραιμίας μας και του επαγγελματισμού μας. Στα ξαφνικά, μία μερίδα ατόμων που βρισκόταν σε μία ψυχολογική αστάθεια άρχισε να μας περικυκλώνει και ξεκίνησε να μας επιτίθεται. Αντιδράσαμε αμέσως, μέσω της εκπαίδευσης που έχουμε λάβει για τέτοιου είδους περιστατικά και προσπαθήσαμε να τους αποφύγουμε. Στη συνέχεια, προβήκαμε σε συλλήψεις και έπειτα ανέλαβε η Δικαιοσύνη.
• Πώς διαχειρίζεστε τις συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις, όπως η σύλληψη μεταναστών ή η αντιμετώπιση ατόμων που ζητούν άσυλο; Φαντάζομαι ότι δεν είναι εύκολο όταν έχεις να κάνεις με γυναικόπαιδα ή ανθρώπους που αισθάνονται ευγνωμοσύνη μετά από περιστατικά διάσωσης;
Βρισκόμαστε σε μία Υπηρεσία, η οποία έχει ως κύριο ρόλο τη φύλαξη των συνόρων, την ασφάλεια του πολίτη και στη συνέχεια την τόνωση του αισθήματος ασφαλείας των αιτούντων ασύλου που διαμένουν εντός των Δομών.
Το σύνολο των συναδέλφων μου, λειτουργεί με γνώμονα την ύψιστη διατήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι δύσκολο, να προσπαθείς να συλλάβεις άτομα που έχουν βιώσει καταστάσεις πολέμου, όμως λόγω της ευσυνειδησίας και του επαγγελματισμού που διακατέχει τους συνοριακούς φύλακες οφείλουμε να διατηρήσουμε τον θεσμό μας υψηλά και να διατηρούμε τα σύνορά μας ασφαλή. Όσον αφορά στα γυναικόπαιδα ή τους ανθρώπους που έχουν έρθει με τις οικογένειές τους εδώ, πιστέψτε με ότι το χαμόγελο που μας κάνουν όταν εισέλθουν τις πύλες των Δομών είναι αρκετό για να λάβουμε την ευγνωμοσύνη τους προς τις Ελληνικές Αρχές.
Πηγή:www.dimokratiki.gr
