Στο πλαίσιο των ερευνητικών δραστηριοτήτων των Εργαστηρίων Γεωφυσικής και Σεισμολογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) που εστιάζουν στην παρακολούθηση του ευρύτερου Ηφαιστειακού χώρου της Νισύρου, σε συνεργασία με το Δήμο Νισύρου και σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Γεωφυσικής της Τσεχικής Ακαδημίας Επιστημών (Institute of Geophysics of the Czech Academy of Science, Dr. Jan Mrlina και Dr. Michal Seidl), πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση δύο (2) νέων μόνιμων δορυφορικών γεωδαιτικών σταθμών GPS/GNSS στις νήσους Νίσυρο και Γυαλί.
Η εγκατάσταση των δύο νέων αυτών σταθμών στο Ηφαιστειολογικό Μουσείο στα Νικιά και στο Γυαλί πραγματοποιήθηκαν με την άμεση συνεργασία του Δήμου Νισύρου και της ΛΑΒΑ Α.Ε.
Η εγκατάσταση των νέων μόνιμων σταθμών GPS/GNSS, σε συνδυασμό με τις ετήσιες μετρήσεις GPS σε 25 μη μόνιμα σημεία τοπικού δικτύου στη Νίσυρο (με σταθμούς στο Γυαλί και στην Κω) από το έτος 1997 αποσκοπεί στην παρακολούθηση των εδαφικών κινήσεων και μικρομετακινήσεων της ηφαιστειακής περιοχής Νισύρου που σχετίζονται με την ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα της περιοχής.
Για τον καλύτερο προσδιορισμό των μικρομετακινήσεων λόγω ηφαιστειακής δραστηριότητας, αλλά και προ- συν- και μετα-σεισμικών κινήσεων, έχουν εγκατασταθεί μόνιμοι σταθμοί GNSS/GPS από το έτος 2016 στο Μανδράκι Νισύρου (Δημαρχιακό μέγαρο) αλλά και στη Νήσο Κω, στην πόλη της Αντιμάχειας. Η εγκατάσταση μόνιμων σταθμών προσδιορισμού θέσης (Global Position
System, GNSS/GPS) προσφέρει σημαντική καθημερινή πληροφόρηση για την εδαφική κίνηση λόγω ηφαιστειακής και σεισμικής δραστηριότητας μίας ενεργής περιοχής, τόσο απόλυτα, όσο και σε σχέση με τις γύρω περιοχές. Η επεξεργασία των δεδομένων σε ημερήσια βάση πραγματοποιείται από το Εργαστήριο Γεωφυσικής, ενώ τα δεδομένα είναι διαθέσιμα στην επιστημονική κοινότητα.
Ταυτόχρονα με την εγκατάσταση των δύο νέων μόνιμων σταθμών GPS/GNSS στην περιοχή της Νισύρου τα Εργαστήρια Γεωφυσικής και Σεισμολογίας, εμπλουτίζουν το υφιστάμενο σεισμολογικό δίκτυο της περιοχής με 5 νέους σεισμολογικούς σταθμούς στις περιοχές Αγία Ειρήνη, Άγιος Ζαχαριάς, Μοναστήρι Σταυρού, και 2 στην περιοχή Αυλακιού. Στόχος είναι η καλύτερη και λεπτομερέστερη καταγραφή της σεισμικής δραστηριότητας της Νισύρου.
Η συνδυαστική αξιοποίηση των γεωδαιτικών δεδομένων από τους μόνιμους σταθμούς GPS/GNSS και των σεισμολογικών καταγραφών από το νέο εκτεταμένο δίκτυο σεισμολογικών σταθμών, έχει ως στόχο την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση των τοπικών αρχών σε περίπτωση μελλοντικής ηφαιστειακής δραστηριότητας, αλλά και την ενεργό συμβολή στην καλύτερη προετοιμασία και θωράκιση της περιοχής μέσω της λεπτομερέστερης χαρτογράφησης της δομής του ηφαιστειακού χώρου της Νισύρου.
Τα εργαστήρια Γεωφυσικής και Σεισμολογίας θα ήθελαν να ευχαριστήσουν τον Δήμο Νισύρου για τη φιλοξενία και τη συμβολή του στην εν λόγω ερευνητική δραστηριότητα, τη διεύθυνση και το προσωπικό της ΛΑΒΑ Α.Ε. (και ειδικότερα τον Διευθυντή κ. Αντώνιο Κοτσαμπάσογλου) για την άδεια εγκατάστασης ενός μόνιμου σταθμού GPS/GNSS στα γραφεία τους, καθώς και την κ. Μαρία Ορσάρη (Ηφαιστειολογικό Μουσείο) για όλες τις διευκολύνσεις.
Ο Διευθυντής Εργαστηρίου Γεωφυσικής, Αναπλ. Καθηγητής Ιωάννης Αλεξόπουλος
Ο Διευθυντής Εργαστηρίου Σεισμολογίας, Καθηγητής Νικόλαος Βούλγαρης
Ο Υπεύθυνος Σεισμολογικού Δικτύου, Αναπλ. Καθηγητής Γεώργιος Καβύρης
Ο Υπεύθυνος Δικτύου GPS/GNSS, Δρ. Βασίλειος Σακκάς, ΕΔΙΠ, Τμήμα Γεωλογίας Γεωπεριβάλλοντος
