Το ριζάρι (Rubia Tinctorum) είναι θάμνος αυτοφυής που φύεται στη νότια Ευρώπη και στη νοτιοδυτική Ασία. Το επίσημο όνομα είναι Ερυθρόδανο το βαφικό ή Ρούβια η βαφική.
Το φυτό είναι αγγειόσπερμο δικοτυλήδονο και ανήκει στην οικογένεια των Ερυθροδανοειδών (Rubiaceae).
Από το ριζάρι προκύπτει μια βαφή με κύριο συστατικό την αλιζαρίνη. Το φυτό ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στο παρελθόν λόγω του άλικου (ανεξίτηλου) κόκκινου χρώματος που έδιναν οι ρίζες του. Έχει χρησιμοποιηθεί στις βαφές νημάτων και υφασμάτων. Περίφημα ήταν τα ρίζινα φουστάνια της παραδοσιακής Κυθηραϊκής φορεσιάς. Στα Αμπελάκια της Θεσσαλίας δημιουργήθηκε από τον 18ο αιώνα ο πρώτος αγροτικός συνεταιρισμός που ασχολείτο με τη βαφή των κόκκινων νημάτων από το ριζάρι, τα οποία κατέκτησαν τις ευρωπαϊκές αγορές.
Τα πασχαλινά αυγά βαμμένα με ριζάρι εκτός από το μοναδικό χρώμα τους, είναι και ανεξίτηλα, δεν βάφουν τα χέρια και επιπλέον δεν εισχωρεί η βαφή στο εσωτερικό τους, όπως συμβαίνει με τις συνθετικές χρωστικές που παράγει η χημική βιομηχανία. Το αποτέλεσμα που δίνει το ριζάρι είναι ένα βαθύ κόκκινο χρώμα.
διαδικασία βαφής αυγών
Βράζουμε αποβραδίς το ριζάρι (φρέσκια ρίζα ή αποξηραμένα τεμάχια) σε νερό προσθέτοντας και κρεμμυδόφυλλα. Το αφήνουμε όλη τη νύχτα και την επομένη σουρώνουμε, προσθέτουμε τα αυγά και σιγοβράζουμε για 20’ περίπου.Ελέγχουμε αν έχουν βάψει τα αυγά. Κατόπιν τα βγάζουμε με μια τρυπητή κουτάλα και τα τοποθετούμε σε μια σχάρα για να στεγνώσουν. Τέλος τα περνάμε με ελαιόλαδο για να γυαλίσουν. Εναλλακτικά βράζουμε πρώτα τα αυγά και έπειτα τα βάζουμε στο βρασμένο αποβραδίς ριζάρι.
Πάντως, αν θέλετε και άλλα χρώματα, εκτός του κόκκινου, για τα αυγά σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σπανάκι για πράσινο χρώμα, παντζάρι για ροζ, πάπρικα για πορτοκαλί, κόκκινο λάχανο για μπλε-μωβ, κουρκουμά για κίτρινο.
Προτιμούμε φυτικές βαφές για τον χρωματισμό των αυγών το Πάσχα, ιδιαίτερα εάν βοηθήσουν τα μικρά παιδιά της οικογένειας, καθώς οι χημικές βαφές είναι τοξικές και εκτός της προσοχής, που απαιτούν δεν προσφέρουν και εκπλήξεις στα χρώματα.
Καλό Πάσχα!
πηγές:
1. wikipedia
2. bostanistas.gr
3. μάνα
