Σήμερα στο άκουσμα της περιοχής του οικισμού Μαστιχάρι αμέσως πάει ο νούς στο φρέσκο ψάρι , τη μοναδική παραλία με τις αμμοθίνες , το Kite surfing και φυσικά στον Άη Γιάννη το «Περιγυαλλίτη».
Θα αναφερθώ πολύ σύντομα σε ένα γεγονός που καταγράφηκε πρίν δύο χρόνια :
Υπήρξε επιθυμία της Ιεράς Μητρόπολης Κώ-Νισύρου αλλά και ανάγκη ανθρώπινη για τη κατασκευή τουαλετών στο εξωκκλήσι του Άι Γιάννη του «Περιαγυαλλίτη» . Ανέλαβε λοιπόν η εκκλησιαστική επιτροπή της ενορίας στην οποία ανήκει να κατασκευάσει τουαλέτες. Περπατώντας καθημερινά προς τον Αη Γιάννη , έγινε τότε αντιληπτή η παρέμβαση και αντιλαμβανόμενος τη πρόθεση από πλευράς τρόπου κατασκευής και αισθητικού αποτελέσματος προσπάθησα και ήρθα σε επαφή με τους υπεύθυνους του έργου εξηγώντας τους ότι αυτό που πρόκειται να κατασκευάσουν θα υποβαθμίσει και θα καταστρέψει αισθητικά και περιβαλλοντικά αυτό το μέρος που μένει στη καρδιά όποιου το επισκέπτεται.
Αυτή η προσπάθεια διαλόγου αλλά και κατανόησης μαζί με άλλους συμπατριώτες μας είχε σαν αποτέλεσμα τελικά να γίνουν σεβαστές οι προτάσεις μας έτσι ώστε σήμερα επισκέπτοντας κανείς τον Αη Γιάννη να μην αντιλαμβάνεται τη παρέμβαση και κατασκευή που έγινε γιατί ενσωματώθηκε πλήρως με το υπάρχον κτίσμα αλλά και το περιβάλλον.
Εάν δε παρεμβαίναμε σίγουρα ο Άη Γιάννης δε θα είχε αυτή την όψη που έχει σήμερα.
Δε σας κρύβω ότι σήμερα αισθάνομαι υπερήφανος γιατί προσπάθησα και νομίζω συνέβαλλα μαζί με τους συμπατριώτες μου αλλά και την Επιτροπή να διατηρηθεί αυτό το μαγευτικό τοπίο .
Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που με κάνει σήμερα να αισθάνομαι την υποχρέωση να παρέμβω πάλι για ένα έργο που είναι σε εξέλιξη στο Μαστιχάρι από τη Δημοτική Αρχή και τη Δ.Κ. Αντιμάχειας.Πρόκειται για την δημιουργία υποδομής για πρόσβαση των ΑΜΕΑ στη παραλία.
Αναμφίβολα έργα και υποδομές για ΑΜΕΑ για πρόσβαση στη θάλασσα έπρεπε να υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια όχι μόνο στο Μαστιχάρι αλλά σε όλα τα παραλιακά μέρη του νησιού μας και σίγουρα δε μας τιμά η έλλειψη αυτών των υποδομών σήμερα.
Και σαφέστατα για ηθικούς , ανθρώπινους αλλά και ενίοτε για λόγους υγείας δε θα έπρεπε να στερούνται οι άνθρωποι ΑΜΕΑ αυτή την μαγεία και απόλαυση της θάλασσας .
Ως Αρχιτέκτονας αλλά και ως άνθρωπος θεωρώ η επιλογή του χώρου για τη δημιουργία μιας τέτοιας υποδομής πρέπει γίνεται λαμβάνοντας υπόψη:
1. Το πόσο εύκολα μπορεί κανείς να βρεί και να οδηγηθεί σε αυτή τη υποδομή. Ο χώρος αυτός πρέπει να είναι εύκολα αντιληπτός και προσιτός από τον επισκέπτη όταν αυτός φτάνει στο κέντρο του χωριού.
2. Το πόσο κεντρικά θα βρίσκεται έτσι ώστε να καλύψει κάθε δυνατή ανάγκη σιτισμού κλπ. Κατά τη παραμονή του ο επισκέπτης πρέπει να έχει την ευκολότερη πρόσβαση σε χώρους συνάθροισης κοινού (εστιατόρια – καφέ κλπ αλλά και σε χώρους υγιεινής (τουαλέτες-αποδυτήρια κλπ).
3. Το πόσο εύκολα προσβάσιμος σε περίπτωση ανάγκης έκτακτου περιστατικού. Σε περίπτωσης κλίσης ΕΚΑΒ πρέπει να είναι εύκολα και γρήγορα προσβάσιμος ο χώρος
4. Και τέλος ίσως το πιο σημαντικό κριτήριο , αυτό του να μη αισθάνεται ο επισκέπτης ΑΜΕΑ παραμερισμένος μέσω αυτής της υποδομής σαν… πολίτης δεύτερης κατηγορίας , αλλά εβρισκόμενος σε τέτοια υποδομή να αισθάνεται ανά πάσα στιγμή ότι είναι ισότιμος με όλους τους άλλους ανθρώπους.
Με βάση αυτά τα κριτήρια , αλλά και τις όποιες ενέργειες είχε πράξει η προηγούμενη δημοτική αρχή και επειδή θεωρώ ότι δεν είναι σωστή και εποικοδομητική μία αντιπαράθεση απόψεων εάν αυτή δε συνοδεύεται από μία αντιπρόταση, πρότεινα στο Πρόεδρο της Δ.Κ. Αντιμάχειας δύο σημεία δημιουργίας χώρου πρόσβασης ΑΜΕΑ στη θάλασσα που πληροί τα πιο πάνω κριτήρια , κεντρικά άμεσα και εύκολα προσβάσιμα , χωρίς πολλές δαπάνες και χωρίς να καταστρέφεται το περιβάλλον και να υπονομεύεται ο τουρισμός των θαλασσίων σπόρ στο Μαστιχάρι, και το πιο σημαντικό , ένα χώρο στον οποίο ο επισκέπτης ΑΜΕΑ θα αισθάνεται ισότιμος και όμοιος με όλους τους άλλους λουόμενους της παραλίας .( χάρτης στο τέλος).
Η δημοτική αρχή λοιπόν σωστά σκεπτόμενη προχωρεί στη δημιουργία αυτής της υποδομής.
Προχωρεί όμως και παρεμβαίνει στη δυτική πλευρά του χωριού καταστρέφοντας τμήμα από τις αμμοθίνες μετά το χώρο όπου βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια οι εγκαταστάσεις με τα θαλάσσια σπόρ και Kite-surfing μεταφέροντας τόφο και αφαιρώντας άμμο για τη δημιουργία του.
Άραγε με ποια κριτήρια γίνεται αυτή παρέμβαση?
Δε θα σταθώ στο νομικό κομμάτι για το αν είναι νόμιμη αυτή η παρέμβαση σε μία περιοχή που είναι προστατευόμενη ως περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους .
Θα σταθώ στο τι σημαίνει αυτή η παρέμβαση στο συγκεκριμένο σημείο.
1. Για να εντοπιστεί η πρόσβαση σε αυτό σημείο πρέπει να τοποθετηθούν σημάνσεις κάθε 50 μέτρα από το κεντρικό σημείο –το λιμάνι- μέχρι να καταφέρει ο επισκέπτης να βρεί τη πρόσβαση.
2. Λόγω της απομάκρυνσης από το κέντρο και της απομόνωσης , δεν υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης στο εμπορικό και τουριστικό τμήμα –κέντρο του χωριού.
3. Τίθεται ζήτημα εύκολης εύρεσης και πρόσβασης για αντιμετώπιση έκτακτου περιστατικού από το ΕΚΑΒ.
4. Και τέλος το πιο σημαντικό ,η επιλογή αυτού του χώρου δίνει αμέσως την εντύπωση στον επισκέπτη ΑΜΕΑ ότι αυτομάτως αυτός θεωρείται πολίτης β’ κατηγορίας απομονωμένος και περιθωριοποιημένος.
5. Αυτή η παρέμβαση ίσως είναι η απαρχή για τη καταστροφή αυτού του μοναδικού περιβάλλοντος το οποίο είναι και το σήμα κατατεθέν για το Μαστιχάρι και το τουρισμό του τα τελευταία 50 χρόνια .
6. Δημιουργείται τεκμήριο για τους παρακείμενους ιδιοκτήτες των ακινήτων και μελλοντικούς επιχειρηματίες να αποκτήσουν και αυτοί πρόσβαση στη παραλία που θα θελήσουν να εκμεταλλεύονται με αποτέλεσμα τη σταδιακή εξαφάνιση των αμμόλοφων.
7. Και κάτι ακόμα εξίσου σημαντικό που ίσως δεν είναι στις προτεραιότητες της Δημοτικής αρχής.
Στην αρχή ανέφερα ότι στο συγκεκριμένο σημείο υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια οι εγκαταστάσεις των θαλάσσιων σπόρ. Εγκαταστάσεις που έγιναν στο τέλος της παραλίας που μισθώνεται για την ανάπτυξη ομπρελών κάθε χρόνο, για να μην ενοχλούν .
Και έτσι το Μαστιχάρι λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών (συχνά μελτέμια βορειοδυτικοί άνεμοι) έχει καθιερωθεί σήμερα μπορώ να πώ σε ευρωπαικό επίπεδο ως κέντρο θαλάσσιων σπόρ με χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο να το επισκέπτονται και εκατοντάδες να καθιερώνονται ως επαναλαμβανόμενοι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το κομμάτι του τουρισμού θεωρείται ως ένα από τα πιο πλούσια και ανώτερα οικονομικά , κάτι που αποτυπώνεται καθημερινά τα τελευταία χρόνια στις τοπικές επιχειρήσεις είτε αυτές είναι ξενοδοχεία είτε εστιατόρια στα μίνι μάρκετ κλπ.
Με τη παρέμβαση αυτή εγκλωβίζονται οι εγκαταστάσεις των θαλάσσιων σπόρ αφού μετά την αφαίρεση τμήματος των αμμόλοφων σίγουρα θα υπάρξει η απαίτηση για μίσθωση της παραλίας για ομπρέλες οπότε πιθανότατα τα θαλάσσια σπόρ να αποχωρήσουν από το Μαστιχάρι….
Μετά από αυτά , είναι σε θέση να αντιληφθεί η Δημοτική αρχή θα σημάνει αυτή η παρέμβαση για το Μαστιχάρι, το περιβάλλον αλλά και τις τοπικές επιχειρήσεις?
Πολλά πράγματα από αυτά που συμβαίνουν στο τόπο μας , -αν όχι όλα – εξαρτώνται από εμάς. Ζούμε σε ένα ευλογημένο τόπο και η σημερινή κατάσταση του νησιού δυστυχώς επιβεβαιώνει ότι εμείς δε σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων έτσι ώστε σήμερα το νησί μας να έχει μια διαφορετική και καλύτερη εικόνα αυτή που του αξίζει
Πάντα από εμάς εξαρτάτο η πορεία του και θα συνεχίζει να εξαρτάται από εμάς.
Η εικόνα του νησιού μας σε επίπεδο υποδομών , από τις πιο μικρές μέχρι του πιο σπουδαίου και ζωτικής σημασίας που είναι το Νοσοκομείο μας -εξ’ αιτίας του οποίου πρόσφατα μας κατέταξαν σε β’ κατηγορία ως τουριστικό προορισμό - είναι διαχρονικά αποτέλεσμα πελατειακών σχέσεων πολιτικών αρχών και πολιτών αυτό δε μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς .
Από εμάς εξαρτάται εάν θα συνεχίσει αυτή η νοοτροπία ή αν θα μας ευγνωμονούν οι επόμενες γενιές .
Παναγιώτης Ηλία Τάλλαρος
Αρχιτέκτονας
Κάτοικος Μαστιχάρι Κώ
