Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στην χώρα μας βρίσκεται σε εξέλιξη το τρίτο κύμα της πανδημίας του Covid 19 το οποίο είναι πλέον εμφανές ότι πλήττει και το νησί μας.
Με τα έως τώρα δεδομένα των τοπικών ελέγχων είναι εύκολο να διαπιστωθεί ότι ο βαθμός θετικότητας των τεστ είναι προοδευτικά αυξανόμενος. Φαίνεται ότι η περίοδος που διανύουμε απαιτεί τη μέγιστη ατομική υπευθυνότητα. Σε μια ευνομούμενη κοινωνία, η υπευθυνότητα δεν μπορεί να λειτουργήσει συλλογικά αν δεν λειτουργήσει πρωτίστως σε ατομικό επίπεδο.
Με αυτό το άρθρο, ο ΙΣ Κω θα προσπαθήσει με απλά λόγια να ερμηνεύσει την ορολογία την οποία θα ακούμε το επόμενο διάστημα αλλά και να δώσει κάποιες πρακτικές συμβουλές και πληροφορίες στο πως πρέπει να δράσουμε στην αναγγελία ενός θετικού τεστ, είτε δικού μας, είτε μίας πρόσφατης στενής μας επαφής.
Στην περίπτωση που βρεθούμε θετικοί σε ένα τεστ Covid 19, προφανώς σημαίνει ότι έχουμε μολυνθεί από τον ιό και σύμφωνα με μελέτες πιθανώς η μετάδοση να προήλθε έως και 14 ημέρες πριν, ή πιθανότερα τις προηγούμενες 3 με 7 ημέρες (περίοδος επώασης).
Το θετικό τεστ δεν σημαίνει ότι αναγκαστικά πρέπει να αισθανθούμε άρρωστοι. Οι περισσότεροι ασθενείς με COVID-19 παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα όπως σε οποιαδήποτε ιογενή λοίμωξη (80-85%). Ένα ποσοστό που μπορεί να φτάσει το 30-40% μπορεί να μην εμφανίσει κανένα σύμπτωμα (ασυμπτωματικοί).
Παρόλα αυτά, ένα θετικό κρούσμα, το μόνο σίγουρο είναι ότι μπορεί να μεταδώσει τον ιό και ειδικά σε άτομα που μπορεί να νοσήσουν σοβαρά.
Σύμφωνα με τις νεότερες οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) θα ενημερωθούν / ιχνηλατηθούν οι στενές επαφές των θετικών κρουσμάτων μέχρι και 48 ώρες πριν την πραγματοποίηση του τεστ ή την έναρξη των συμπτωμάτων.
Οι στενές επαφές είναι απαραίτητο να μείνουν σε καραντίνα 14 ημερών. Ως καραντίνα ορίζουμε τη διαδικασία κοινωνικής απομόνωσης με ταυτόχρονο περιορισμό των μετακινήσεων πολιτών οι οποίοι πιθανόν έχουν εκτεθεί στον νέο κορωνοϊό αλλά προς το παρόν παραμένουν υγιείς και δεν εμφανίζουν συμπτώματα της νόσου.
Με βάση τη γνωστή περίοδο επώασης, συνιστάται καραντίνα διάρκειας 14 ημερών για τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19. Η ολοκλήρωση τουδιαστήματος της καραντίνας των 14 ημερών είναι επιτακτική και δεν πρέπει να διακόπτεται για κανένα λόγο όπως για παράδειγμα σε περίπτωση προσκόμισης αρνητικού τεστ.
Οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος μετάδοσης συμβαίνει τη χρονική περίοδο κοντά στην έναρξη των συμπτωμάτων. Συμβαίνει συνήθως δύο 24ωρα πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων ενώ υπάρχουν αναφορές για μετάδοση έως και εννέα ημέρες μετά τα πρώτα συμπτώματα. Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, τα θετικά κρούσματα θέτονται σε απομόνωση 10 ημερών, ενώ οι στενές επαφές οι οποίες δεν έχουν ακόμα νοσήσει τίθενται σε καραντίνα 14 ημερών.
Το ποσοστό των ασυμπτωματικών θετικών κρουσμάτων, όπως προαναφέρθηκε, υπολογίζεται στο 30-40% του συνόλου των θετικών κρουσμάτων. Από σχετικές μελέτες έχει προκύψει ότι το ιϊκό φορτίο μετάδοσης είναι παρόμοιο σε συμπτωματικά και ασυμπτωματικά άτομα, αποδεικνύοντας ότι τα ασυμπτωματικά άτομα αποτελούν ύπουλη πηγή μετάδοσης του ιού.
Και ας υποθέσουμε ότι το τεστ μας βγήκε θετικό… Τι κάνουμε;;;
Ως ΙΣ Κω συνιστούμε ψυχραιμία και υπευθυνότητα… Όπως αναφέραμε, ένα ποσοστό 80-85% θα την περάσει με ήπια συμπτώματα. Μη ξεχνάμε όμως, ότι κάποιοι άλλοι πιθανόν να νοσήσουν βαριά. Ο ιατρός ή η κινητή ομάδα ΚΟΜΥ που θα εκτελέσουν το τεστ θα σας δηλώσουν ως θετικό κρούσμα και σύντομα θα δεχθείτε τηλέφωνο από τον ΕΟΔΥ και την Πολιτική Προστασία οι οποίοι θα σας δώσουν χρήσιμες πληροφορίες και θα ιχνηλατήσουν τις πρόσφατες επαφές σας.
Στη συνέχεια καλό θα ήταν να ορίσουμε το χώρο στον οποίο θα απομονωθούμε. Σύμφωνα με τις αναρτημένες οδηγίες του ΕΟΔΥ, για όλο το διάστημα της απομόνωσης των θετικών κρουσμάτων (10 ημέρες) και των στενών επαφών αυτών (14 ημέρες), πρέπει να εφαρμόζονται τα παρακάτω:
- Διαμονή σε καλά αεριζόμενο δωμάτιο που χρησιμοποιείται μόνο από το άτομο αυτό.
- Περιορισμός όσων φροντίζουν το άτομο, ιδανικά ένα άτομο που δεν ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου (δηλαδή δεν είναι μεγάλης ηλικίας και δεν έχει χρόνιο νόσημα).
- Δεν επιτρέπονται επισκέψεις.
- Διαμονή των υπόλοιπων μελών της οικογένειας σε διαφορετικό δωμάτιο και εάν αυτό δεν είναι εφικτό, τήρηση απόστασης τουλάχιστο 2μ από το άτομο.
- Περιορισμός των μετακινήσεων του ατόμου στο σπίτι, όσο είναι δυνατό.
- Καλός αερισμός των κοινόχρηστων χώρων.
- Καλό πλύσιμο των χεριών πριν και μετά από κάθε επαφή με το άτομο ή το περιβάλλον του (δωμάτιο, αντικείμενα), πριν και μετά την προετοιμασία φαγητού, πριν το φαγητό και μετά τη χρήση της τουαλέτας (πλύσιμο με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού ανάλογα εάν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα ή όχι).
- Πάντα κάλυψη στόματος και της μύτης κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος.
- Προσεκτική απόρριψη των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για κάλυψη της μύτης και του στόματος, σχολαστικό πλύσιμο στην περίπτωση που αυτά δεν είναι μιας χρήσης.
- Αποφυγή άμεσης επαφής με σωματικά υγρά, ιδιαίτερα σάλιο, πτύελα ή άλλες αναπνευστικές εκκρίσεις και κόπρανα με γυμνά χέρια και εφαρμογή γαντιών μιας χρήσης. Σωστή εφαρμογή της υγιεινής των χεριών.
- Αποφυγή επαφής με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα του ασθενούς όπως πιάτα, ποτήρια, μαχαιροπίρουνα, πετσέτες, σεντόνια τα οποία μετά από σχολαστικό πλύσιμο επαναχρησιμοποιούνται.
- Καθαρισμός και απολύμανση επιφανειών και αντικειμένων στο δωμάτιο του ασθενούς καθημερινά με κοινό απορρυπαντικό ή σαπούνι, ξέπλυμα και στη συνέχεια απολύμανση με διάλυμα οικιακής χλωρίνης σε αναλογία 1:50, αν χρησιμοποιείται χλωρίνη αρχικής αραίωσης 5%.
- Καθαρισμός της τουαλέτας καθημερινά με τον ίδιο τρόπο.
Στις παραπάνω οδηγίες θα προσθέταμε ότι ο ασθενής καλό θα ήταν να φορά μάσκα και γάντια μιας χρήσης όταν θα βρίσκεται σε κοινόχρηστους χώρους του σπιτιού και τα οποία θα απορρίπτει σε ξεχωριστό σημείο με το οποίο δεν θα έρχονται σε επαφή τα υπόλοιπα μέλη χωρίς ατομικά μέτρα προστασίας.
Από ιατρικό εξοπλισμό, καλό θα ήταν να έχουμε ένα θερμόμετρο και ένα παλμικό οξύμετρο. Οι μετρήσεις της θερμοκρασίας και του κορεσμού του οξυγόνου δεν χρειάζεται να γίνονται συνέχεια το οποίο φαίνεται να προκαλεί περισσότερο στρες. Ένα σωστός προγραμματισμός είναι κάθε 6 – 8 ώρες και γραπτή καταγραφή των μετρήσεων σε χαρτί ώστε να υπάρχει μια σωστή παρακολούθηση των τιμών των μετρήσεων .
Όπως σε όλες τις λοιμώξεις, απαραίτητη είναι η καλή ενυδάτωση του πάσχοντος με τουλάχιστον 1,5 λίτρο ημερησίως η οποία θα περιλαμβάνει κυρίως νερό και χυμούς. Η σωστή σίτιση του ασθενούς είναι αναγκαία για την ενδυνάμωση του οργανισμού ώστε να αναρρώσει το συντομότερο δυνατόν. Αυτό δεν σημαίνει να διπλασιάσουμε τις ποσότητες φαγητού, αλλά να προσθέσουμε ποιοτικά θρεπτικά συστατικά στη σίτιση μας που περιλαμβάνονται στη συνήθη μεσογειακή διατροφή. Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής δεν σημαίνει ότι βοηθάμε άμεσα τοανοσοποιητικό μας να λειτουργήσει καλύτερα. Η υπερκατανάλωση αυτών, «υπερφορτώνει» τον οργανισμό μας και δυσχεραίνετε την ανοσολογική του απόκριση προκαλώντας αντίθετα αποτελέσματα. Παρόλα αυτά δεν είναι λίγοι οι λοιμωξιολόγοι που συστήνουν τη λήψη της ενδεδειγμένης δοσολογίας βιταμίνης D, C, B12, ή και ψευδαργύρου κατά τη διάρκεια της νόσησης. Καλό όμως θα ήταν να συμβουλευτούμε τον ιατρό ή τον φαρμακοποιό μας όσον αφορά τα συμπληρώματα διατροφής. Μην ξεχνάμε ότι η λοίμωξη από Covid-19 αποτελεί μία προς το παρόν νέα πάθηση για την οποία δημοσιεύονται συνεχώς νέες οδηγίες αντιμετώπισης.
Όσον αφορά τα φάρμακα που μπορεί να χρειαστεί ένας ασθενής με κορωνοϊό. Τα πλέον βασικά συμπτώματα της πάθησης αποτελούν ο πυρετός, οι μυαλγίες / αρθραλγίες, η αδυναμία και εύκολη κόπωση. Αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν πρωτίστως με παρακεταμόλη(τα γνωστά μας Depon, Apotel, Panadol). Επί μη ανταπόκρισης του πυρετού στην παρακεταμόλη θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη όπως η ιβουπροφένη (Algofren, Nurofen, Brufen) η χρήση της οποίας στην έναρξη της πανδημίας θεωρήθηκε επικίνδυνη. Νεότερα δεδομένα όμως, αναίρεσαν αυτή την οδηγία και η λήψη ιβουπροφένης θεωρείται σήμερα ασφαλής, αλλά η σωστή χρήση αυτής, περιλαμβάνει τη λήψη της μόνο σε περίπτωση που η παρακεταμόλη δεν έφερε την επιθυμητή πτώση της θερμοκρασίας μας.
Η χλωροκίνη και η υδροξυχλωροκίνη, τεκμηριωμένα απεδείχθη ότι δεν προσφέρουν και αποσύρθηκαν από τα πρωτόκολλα θεραπείας.
Το αντιβιοτικό αζιθρομυκίνη δεν φαίνεται να προσφέρει ταχύτερη ανάρρωση από τη νόσο και τα συμπτώματα που αυτή προκαλεί. Συνταγογραφείται μόνο επί συγκεκριμένων ενδείξεων. Τα ίδια ισχύουν και για τη δεξαμεθαζόνη αλλά και για την κολχικίνη, φάρμακα τα οποία δεν φαίνεται να ωφελούν σε ήπιες περιπτώσεις που όπως προαναφέραμε αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των νοσούντων. Συμπερασματικά θα συστήναμε η οποιαδήποτε λήψη φαρμάκων πλέον της παρακεταμόλης να γίνεται πάντα μετά από συνεννόηση με τον ιατρό μας.
Κλείνοντας θα θέλαμε δώσουμε έμφαση στη σημασία της συχνής επικοινωνίας του ασθενούς με τον ιατρό του ο οποίος είναι και ο καθ’ ύλην αρμόδιος να συστήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή αλλά και να εκτιμήσει τη βαρύτητα της νόσου του. Ο Ιατρικός Σύλλογος Κω ενθαρρύνει τα μέλη του να έχουν συχνή τηλεφωνική επαφή με τα θετικά κρούσματα και να βρίσκονται συνέχεια σε επαφή με το τηλέφωνό τους για οποιοδήποτε τους χρειαστεί.
Χρήσιμα τηλέφωνο
- ΕΟΔΥ : 1135, 210 5212 054
- Νοσοκομείο Κω: 2242 360200, 2242 054200
Εκ μέρους του Δ.Σ. του Ιατρικού Συλλόγου Κω,
Γεωργαντής Ηλίας MD, MSc
Ωτορινολαρυγγολόγος
