Αυτό αναφώνησε γνωστός τηλεπαρουσιαστής μετά την γνωστή δήλωση του Καθηγ. Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ.Βασιλακόπουλου, σχετικά με την αυξημένη θνητότητα νοσηλευόμενων ασθενών σε κλίνες ΜΕΘ του Λαϊκού νοσοκομείου, που άνοιξαν εσπευσμένα λόγω αναγκών. Η εξήγηση που έδωσε ήταν : «δεν λειτούργησαν βασει των θεσπισμένων προδιαγραφών ασφάλειας και ποιότητας». Η πολυσυζητημένη δήλωση, ως γνωστόν, προκάλεσε την παρέμβαση του Εισαγγελέα.Παρότι το επιστημονικό κύρος του κ.Καθηγητή φθίνει κατά την γνώμη μου, με τόσες συχνές κι όχι απαραίτητα ενημερωτικές τηλεοπτικές εμφανίσεις του, το βάρος μιας τέτοιας δήλωσης είναι προφανές.
Μπορεί ο λόγος έκπτωσης των θεσπισμένων προδιαγραφών λειτουργίας να οφείλεται στην μεγάλη αναγκη σε κλίνες ΜΕΘ, αυτό όμως δεν αλλάζει τις θλιβερές επιπτώσεις της ενέργειας.΄Ασχετως αν η ποινική έρευνα αποδείξει την δήλωση ή όχι, είναι αναμφισβήτητο το γεγονός των τραγικών συνεπειών από την λειτουργία μιας εξειδικευμένης, δαπανηρής δομής υγείας που δεν πληροί Προδιαγραφές Ποιότητας και Ασφάλειας, στην παροχή των υπηρεσιών της:πχ. Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Μονάδα Τεχνητού Νεφρού κ.α.
Το θέμα φέρνει συνειρμικά στην μνήμη μας την επιμονή τοπικών παραγόντων, θεσμικών και μη, αρμοδίων και μη, στην αρχή της πανδημίας covid, σχετικά με την «επιτακτική αναγκαιότητα» άμεσης λειτουργίας στο ΓΝΚΥΚΩ 3-4 κλινών με ισάριθμους αναπνευστήρες που θα υποδύονταν ΜΕΘ/ΜΑΦ ! Αυτή θα λειτουργούσε, εκ των ενόντων, σε εναν κοινό θάλαμο (που είχε άλλη αποστολή 25 χρόνια πριν), προκειμένου να είναι θελκτικό το νησί εν όψει της τουριστικής περιόδου!
Παρακολουθήσαμε μακροσκελείς συνεντεύξεις,στα τοπικά ΜΜΕ, αβαθείς αναλύσεις με ατεκμηρίωτη επιχειρηματολογία από πολιτικούς (κυρίως), αυτοδιοικητικούς, παράγοντες της τουριστικής αγοράς κ.α., ακόμη και εξαγγελία χρηματικής δωρεάς, άγνωστης προέλευσης με στόχο την εσπευσμένη λειτουργία μέσα στο καλοκαίρι !Και όλα αυτά με την σιωπή-ανοχή των τοπικών Ιατρικών Οργάνων. Για τους ελάχιστους -μεταξύ των οποίων και η γράφουσα -που είχαν αναφερθει στην προβληματική και δυνητικά επικίνδυνη λειτουργία τέτοιας δομής σήμερα στο παρόν νοσοκομείο, επιχειρήθηκε να αποδοθεί η διαφοροποίησή τους σε προσωπικές ή πολιτικές αντιπαραθέσεις ή στο «να…. μην αυξηθεί η δουλειά μας”! Λες και υπήρχαν ολες οι λοιπές προϋποθεσεις για την άμεση λειτουργία μιας ΜΕΘ/ΜΑΦ στο νοσοκομείο μας (π.χ. συναίνεση του Υ.Υ.,καταλληλος χώρος,υποδομή, εξοπλισμός, εξειδικευμένο διατομεακό Προσωπικό, εξασφαλισμένη χρηματοδότηση κλπ ) και σκόνταφτε η υλοποίηση στην ... πιθανολογούμενη αντίδραση των υπηρετούντων γιατρών- κυρίως των αναισθησιολόγων! Όταν η Πολιτεία έχει κανει νόμο του κράτους τις Προδιαγραφές Ασφάλειας που συνέταξαν τα καθ΄ύλην αρμόδια Ανωτατα Επιστημονικά Όργανα, η τήρηση του νόμου οφείλει να ειναι υποχρεωτική διότι αφορά την ζωή βαρέως πασχόντων Πολιτών.
Περιγραφές όπως «περίπου ΜΕΘ» ή «σαν ...μικρή ΜΕΘ», όπως γραφόταν δείχνει ανεπίτρεπτη άγνοια ή λαϊκισμό-και τα δυο επικίνδυνα σε τετοιες περιπτώσεις. Δεν πρόκειται για ένα ασήμαντο θέμα που μπορεί να παραβλέπεται επιλεκτικά ή δήθεν να «επιλύεται» με προχειρότητα, συνοπτικές διαδικασίες και «κατόπιν ημετέρων προσπαθειών», κατά την προσφιλή εθνική μας πρακτική. Κάποιοι νόμοι δεν έγιναν για να...καταργούνται! Τελικά, όπως γνωρίζουμε, δεν έγινε κάτι, πήγαμε ως τοπική κοινωνία σε άλλες μεγαλύτερες διεκδικήσεις, ο δε τουρισμός πήγε καλά και η διαχείριση της πανδημίας καλύτερα. Η παραπάνω αναφορά στο πρόσφατο παρελθόν , δεν αποσκοπεί σε κάποια αναδρομική επιβεβαίωση .Επισημαίνει απλώς ότι οι Προδιαγραφές Ασφάλειας και Ποιότητας σε δομές υγείας δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα, οι δε επιλεκτικές εκπτώσεις σε αυτές-ακόμη και για καλό σκοπό- στοιχίζουν ακριβά, στοιχίζουν ζωές!
Δύο ακόμη αναφορές σχετικά με το θέμα των Προδιαγραφών,στο εγγύς ή...απώτερο μέλλον.
Στην τελευταία συμμετοχή μου στο Δ.Σ.ΓΝΚΥΚΩ πριν παραιτηθώ από την θέση Εκπροσώπου Γιατρών ,για τους λόγους που δημοσιοποιήθηκαν, ψηφίστηκε η παραχώρηση κυριότητας ή επικαρπίας στο ΓΝΚΥΚΩ, συγκεκριμένων οικοπέδων του Δήμου, προκειμένου να βελτιωθεί η χωροταξική ανάπτυξη του νέου Νοσοκομείου και να διευκολυνθούν θέματα χρηματοδότησής του. Στην σχετική έκθεση του Δήμου υπάρχει αναφορά για ΜΕΘ στο νέο νοσοκομείο της οποίας η δυναμικότητά απέχει κι από τις σημερινές βασικές προδιαγραφές του ΚΕΣΥ (π.χ. αναφέρει 3-4 κλίνες αντί 6 που οριζει η ευνοϊκή σχέση κόστους –οφέλους) , πόσο μάλλον από τις ανάγκες επόμενων 10ετιών!
Η απόκλιση αυτή αποδόθηκε στο επιγραμματικό και γενικόλογο χαρακτήρα της παρουσίασης του προφίλ του νεου νοσοκομείου. Το θέμα της συνεδρίασης του Δ.Σ. ΓΝΚΥΚΩ και η σχετική απόφαση δεν αφορά τον Οργανισμό του (η επισήμανση καταχωρήθηκε στα πρακτικά). Ο Οργανισμός του νεου Νοσοκομείου οφείλει προφανώς να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης ειδικών επιστημόνων , με τήρηση των επιστημονικών προδιαγραφών που θα ισχύουν όταν λειτουργήσει , λαμβάνοντας υπόψη τα δυναμικά οικονομικοκοινωνικά χαρακτηριστικά του νησιού σε βάθος δεκαετιών. Δεν ωφελεί να είναι αντίγραφο άλλου παραπλήσιου νοσοκομείου copy –paste «για να μην καθυστερούμε» ή να αποτελέσει συγκερασμό προτάσεων διαφόρων τοπικών παραγόντων, με μικροπολιτικά ή οικομικά κριτήρια , χωρίς την απαιτούμενη τεχνογνωσία του θέματος.
Τέλος, ήταν ευχάριστη... έκπληξη για την γράφουσα η ανακοίνωση του Εκπροσώπου τύπου του ΔΣ ΓΝΚΥΚΩ σε πρόσφατη συνέντευξή του στον “Σ”, ότι άλλη μια δομή εξειδικευμενων υπηρεσιών υγείας, συμπεριελήφθη σε αλλαγή του υπάρχοντος Οργανισμού, το Ιατρείο Πόνου του Νοσοκομείου μας,του οποίου έχω την ευθύνη λειτουργίας του.
Παρότι δεν γνωρίζω αν και πότε έγινε η συγκεκριμένη πρόταση αλλαγής, δεν ζητήθηκαν οι σχετικές Προδιαγραφές, στατιστικά στοιχεία ή έστω κάποια ενδεικτικά εμπειρικά δεδομένα από την 20ετή λειτουργία του Ιατρείου, θέλω να πιστεύω ότι έγινε η απαιτούμενη τεκμηρίωση της πρότασης για ένταξή του στον Οργανισμό, βάσει των Προδιαγραφών που ορίζουν τα αρμόδια Εθνικά Επιστημονικά ΄Οργανα. ώστε να ειναι σοβαρή και τεκμηριωμένη η πρόταση .
«Προδιαγραφές, γιατί αλλιώς ...χανόμαστε!»,καταλήγουμε.Παρά το ασφυκτικό οικονομικό τοπίο και την αποδυνάμωση του εθνικού συστήματος υγείας, ακόμη και με την ψυχρή ματιά των οικονομολόγων υγείας για εκτίμηση κόστους /οφέλους, η τήρηση των Προδιαγραφών ασφάλειας και ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας φαίνεται μονόδρομος και δεν επιτρέπει αυτοσχεδιασμούς, άγνοια και προχειρότητες από όσους συμμετέχουν ή επηρεάζουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων..
Υ.Γ. Το θέμα της ελλιπούς στελέχωσης των νοσοκομείων σε ιατρο νοσηλευτικό Προσωπικό είναι μείζον θέμα ποιότητας κι ασφάλειας των δομών και των υπηρεσιών υγείας. Αυτό όμως είναι ένα άλλο θέμα. Αφορά την έλλειψη προσλήψεων, κινήτρων, το μισθολογικό, την απουσία ή μονήρη κάλυψη απαραίτητων ειδικοτήτων κλπ. Δεν αφορά την τήρηση αυτών καθ΄εαυτών των θεσπισμένων επιστημονικών Προδιαγραφών , στην οποία αναφέρεται το κείμενο.
