Το νομοσχέδιο συμβάλει στην αναθεμελίωση του κράτους δίκαιου στην χωρά μας και στην θεσμοθέτηση μηχανισμού που αίρει τις αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων, αποκεντρωμένων διοικήσεων και οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης Α΄ και Β’ βαθμού.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Βασίλη Α. Υψηλάντη είναι το ακόλουθο:
«Κύριε Υπουργέ,
Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,
Η σημερινή είναι η πρώτη μου ομιλία, στην ολομέλεια της Βουλής για τη νέα χρονιά και για το λόγο αυτό θα ήθελα να ευχηθώ, σε όλες και όλους, καλή χρονιά με υγεία, προσωπική και οικογενειακή ευτυχία και για τον τόπο μας που τον βρίσκει μεταξύ πλέον των πλέον αξιόπιστων κρατών της Ευρώπης.
Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα οι δυνάμεις της οπισθοδρόμησης και του λαϊκισμού, όταν κάτι δεν γίνεται μεμψιμοιρούν και όταν αυτό υλοποιείται βρίσκουν πάμπολες δικαιολογίες για να το κατακρίνουν. Αυτό χαρακτηρίζει και τη στάση της αντιπολίτευσης στην προσέγγισή της στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Ένα νομοσχέδιο με το οποίο επιδιώκεται η θεσμοθέτηση ενός ολιστικού μοντέλου κυβερνησιμότητας, μια μείζονα αλλαγή του προτύπου διοικητικής οργάνωσης και λειτουργίας. Που επιδιώκει τη θεσμοθέτηση μηχανισμού για τον συντονισμό αλλά και τη διαλειτουργικότητα των εμπλεκόμενων δημόσιων
φορέων , ανεξαρτήτως επιπέδου διακυβέρνησης, με άξονα τη χρηστή και αποτελεσματικότερη διοίκηση προς όφελος των πολιτών της χώρας μας.
Τα ζητήματα αρμοδιοτήτων στο κράτος και η διαβούλευση επ’αυτών ειδικότερα των ζητημάτων αποκέντρωσης ή αποσυγκέντρωσης ήταν αποσπασματικές και τις περισσότερες των περιπτώσεων ατελέσφορες.
Μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν γενικές αρχές, κριτήρια αλλά και μηχανισμοί για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση που θεσμοθετείται για πρώτη φορά η έννοιά της, ορίζονται τα θεσμικά του όργανα, ήτοι ο συντονιστής του εθνικού συστήματος , το κεντρικό σημείο αναφοράς, τα επιμέρους σημεία αναφοράς, το εθνικό συμβούλιου, το επιχειρησιακό κέντρο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και τα συντονιστικά όργανα δημόσιας πολιτικής.
Ο υπουργός εσωτερικών ορίζεται συντονιστής με σκοπό τη συγκέντρωση ενός οριοθετημένου διοικητικού πλέγματος που έχει ως προορισμό την συγκρότηση του που θα εμπλέκει και που θα συντονίζει επιχειρησιακά όλους τους συναρμόδιους φορείς για την υλοποίησή της στο πεδίο. Κατά τα πρότυπα βέλτιστων ευρωπαϊκών συγκροτείται γνωμοδοτικό όργανο στο Υπουργείο Εσωτερικών ένα γνωμοδοτικό όργανο, το Εθνικό Συμβούλιο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης, ως νέου συστήματος διοικητικής οργάνωσης και λειτουργίας, που αναμένεται να αποτελέσει τον γεφυροποιό μηχανισμό, τόσο συστημικά, όσο και επιχειρησιακά μεταξύ του επιτελικού κράτους.
Επιδιώκεται έτσι η ανάσχεση του φαύλου κύκλου που δημιουργούσε η μη ριζική αντιμετώπιση της πολυνομίας και κακονομίας και της αδυναμίας συντονισμού και της αποτελεσματικότητας των δράσεων των διαφόρων εμπλεκόμενων φορέων του δημοσίου τομέα στο πεδίο.
Ένα βασικό επίσης κομμάτι στην διαμορφούμενη πολιτική είναι η έννοια της διαχείρισης κινδύνων, ως δομικό τμήμα του συστήματος εσωτερικού ελέγχου που ως έννοια εισήχθη για πρώτη φορά με τον ν. 4795/2021. Νομοθετούμε το οικοδόμημα εκείνο που αναγνωρίζει τη δυνατότητα να εντοπίζει και να διαχειρίζεται τους κινδύνους που επαπειλούν την εύρυθμη λειτουργία του, συμβάλλει στην βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας του, όπως επίσης στην πρόληψη της διαφθοράς, την ενίσχυση της ακεραιότητας και της χρηστής διακυβέρνησης στο δημόσιο, με προστιθέμενη μακροπρόθεσμα αξία στην διοίκηση και την οικονομία της χώρας. Είναι μάλιστα ένα επιπρόσθετο στοιχείο στην αξιολόγηση της χώρας από διεθνείς φορείς και οργανισμούς. Θεσπίζεται μάλιστα η υποχρεωτικότητα τήρησης μητρώου κινδύνων από όλους τους φορείς, καθώς και η συλλογή δεδομένων και πληροφοριών αναφορικά με τους κινδύνους διαφθοράς που αντιμετωπίζουν οι φορείς του δημόσιου στο Κεντρικό Αποθετήριο Κινδύνων Διαφθοράς, το οποίο θα τηρείται από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
Μακροπρόθεσμος στόχος της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης είναι η αειφορία και η κοινωνική συνοχή ενώ με την συστηματική πρόβλεψη της διαχείρισης και του περιορισμού των κινδύνων προστατεύεται καλύτερα το δημόσιο συμφέρον και η παροχή υπηρεσιών στους πολίτες, τηρουμένων έτσι των αρχών της νομιμότητας, ης διαφάνειας, της λογοδοσίας, της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας ενώ συνολικά μειώνεται η πιθανότητα διάπραξης απάτης και διαφθοράς.
Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές, καμιά κυβέρνηση στο παρελθόν δεν ασχολήθηκε να λύσει το πρόβλημα της αλληλοκάλυψης αρμοδιοτήτων μεταξύ των υπουργείων, των αποκεντρωμένων διοικήσεων, των Δήμων και των
Περιφερειών της χώρας, ώστε να υπάρχει ευθύνη και λογοδοσία του καθενός έναντι της αρμοδιότητας του. Βάζουμε τις βάσεις εμπέδωσης της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς. Σημαντικό εργαλείο ανάδειξης και επιτυχίας του νέου αυτού μοντέλου είναι οι ψηφιακές τεχνολογίες, , καθώς πληροφοριακά συστήματα και εφαρμογές θα συνδράμουν υποστηρικτά στην υλοποίηση της προσπάθειας.
Σήμερα, με την ψήφιση του υπό συζήτηση ΣΝ συμβάλουμε στην αναθεμελίωση του κράτους δικαίου στη χώρα μας και δίχως περιστροφές και δεύτερες σκέψεις, συμβάλλοντας στον περαιτέρω δυναμικό εκσυγχρονισμό της, που προωθεί σε στέρεες και υγιείς βάσεις η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, δηλώνω ότι το υπερψηφίζω.»
