Μια σημαντική πρωτοβουλία ανέλαβε ο Βουλευτής Δωδεκανήσου, κ. Μάνος Κόνσολας, καταθέτοντας πλαίσιο επτά (7) προτάσεων προς την Υπουργό Εσωτερικών για να ενισχυθεί η λειτουργία των νησιωτικών δήμων.
Οι επτά (7) προτάσεις του Μάνου Κόνσολα περιλαμβάνουν:
1ον: Αλλαγή στον τρόπο κατανομής των ΚΑΠ για τους νησιωτικούς δήμους προκειμένου να αυξηθεί η χρηματοδότησή τους.
2ον: Καθιέρωση νέων κανόνων για το οργανόγραμμα των νησιωτικών δήμων που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες στελέχωσής τους, με καθιέρωση συγκεκριμένου και υψηλού ποσοστού εργαζομένων κατηγορίας ΠΕ, ΤΕ.
3ον: Πρόβλεψη δημιουργίας τριών θέσεων ειδικών επιστημονικών συνεργατών στα οργανογράμματα αυτών των Δήμων (οικονομολόγοι, μηχανικοί, δικηγόροι).
4ον: Ειδικό θεσμικό πλαίσιο για την κινητικότητα, χωρίς τους περιορισμούς που ισχύουν σήμερα, ειδικά για τους δημοσίους υπαλλήλους που επιλέγουν να υπηρετήσουν στις νησιωτικές περιοχές, προκειμένου να υπάρχουν κριτήρια στελέχωσης των νησιωτικών δήμων.
5ον: Σύσταση φορέα που θα αναλάβει την ευθύνη της αναθέτουσας αρχής και της διενέργειας διαγωνισμών για τους μικρούς νησιωτικούς δήμους που δεν έχουν προσωπικό και σήμερα ούτε διαγωνισμούς μπορούν να κάνουν, ούτε πόρους μπορούν να απορροφήσουν, ούτε έργα μπορούν να υλοποιήσουν.
6ον: Επιτάχυνση και ολοκλήρωση του προγράμματος στελέχωσης της Δημοτικής Αστυνομίας, με πρόσληψη και κατάρτιση προσωπικού, όπως προβλέπεται από το νόμο 5003/2022.
7ον: Εκπόνηση μελέτης, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, για τη θεσμοθέτηση μητροπολιτικής διακυβέρνησης στο νησιωτικό χώρο στον τομέα της αυτοδιοίκηση, που θα δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο για τις διαδημοτικές συνεργασίες.
Ο Μάνος Κόνσολας στην πρότασή του παραθέτει αναλυτικά στοιχεία για την υποστελέχωση των νησιωτικών δήμων.
«Πως μπορούν να λειτουργήσουν αυτοί οι δήμοι όταν εκτός από τη υποχρηματοδότησή τους αντιμετωπίζουν προβλήματα υποστελέχωσης, αλλά και άσκησης των αρμοδιοτήτων τους;
Πως μπορούν να ασκηθούν αυτές οι αρμοδιότητες όταν οι συγκεκριμένοι Δήμοι δεν έχουν έναν οικονομολόγο ή έναν μηχανικό στο προσωπικό τους;
Άρα εκ των πραγμάτων τίθενται πλέον συγκεκριμένα ζητήματα-προτάσεις για μια γενναία και ουσιαστική μεταρρύθμιση που θα στηρίξει τη λειτουργία των νησιωτικών δήμων», αναφέρει ο Βουλευτής Δωδεκανήσου.
Επισυνάπτεται το πλήρες κείμενο της παρέμβασης - πρότασης του Μάνου Κόνσολα προς τον Υπουργό Εσωτερικών:
Κυρία Υπουργέ,
Η ισχυρή εντολή των πολιτών για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνει και την αυτοδιοίκηση.
Ιδιαίτερα, μάλιστα, στους νησιωτικούς δήμους, που παρά τα μικρά, θετικά βήματα που έχουν γίνει για να διαφοροποιηθεί η αντιμετώπισή τους, εξακολουθούν να έχουν μεγάλα και αξεπέραστα προβλήματα που ξεκινούν από την υποστελέχωση και την υποχρηματοδότησή τους, έως την αδυναμία τους να προχωρήσουν σε διαγωνισμούς, να απορροφήσουν πόρους αλλά και να υλοποιήσουν αναγκαία έργα.
Τα τελευταία 12 χρόνια έχουν επέλθει μεγάλες αλλαγές στα στατιστικά δεδομένα, στις αρμοδιότητες αλλά και σε θεσμικό επίπεδο στα ζητήματα που αφορούν στο προσωπικό, στα έσοδα αλλά και στο λειτουργικό πλαίσιο που επιβάλλουν πλέον μια μεγάλη μεταρρύθμιση σε όλα τα ζητήματα που συνδέονται με τη λειτουργία των νησιωτικών δήμων.
Επισημαίνω ότι στο τέλος του 2022 η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης εκπόνησε, για λογαριασμό της ΚΕΔΕ, μελέτη, η οποία συνιστά πρόταση αναπροσαρμογής του τρόπου κατανομής των ΚΑΠ, που αποτελούν τη βασική πηγή εσόδων για τους Δήμους.
Το Ελάχιστο Κόστος Λειτουργίας των Δήμων, που θεσπίστηκε το 2013 ως κύριο κριτήριο κατανομής των ΚΑΠ, θεωρείται πλέον παρωχημένο για τους νησιωτικούς δήμους.
Συνιστά, θα έλεγε κανείς, στρέβλωση, αφού οι περισσότεροι νησιωτικοί δήμοι είναι υποστελεχωμένοι και λειτουργούν με μικρό αριθμό υπαλλήλων. Με βάση, λοιπόν, το κριτήριο του ελάχιστου κόστους λειτουργίας οι νησιωτικοί δήμοι κατατάσσονται στους παραγωγικούς δήμους, αφού οι αρμοδιότητες και οι λειτουργίες τους διαχέονται σε ελάχιστους υπαλλήλους, με τη διαφορά, όμως, ότι αυτοί οι δήμοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν.
Αυτό και μόνο το στοιχείο, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν και άλλα, επιβάλλει την αλλαγή του τρόπου κατανομής των ΚΑΠ για τους νησιωτικούς δήμους με νέα κριτήρια.
Δεν θα πρέπει η υποστελέχωση να ερμηνεύεται ως πλεονέκτημα, ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν ο δείκτης υποστελέχωσης των νησιωτικών δήμων «χτυπάει κόκκινο».
Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης της ΕΕΤΑΑ:
- Ο Δήμος Πάτμου έχει 39 άτομα τακτικό προσωπικό (εκ των οποίων μόνο 4 είναι Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης)
- Ο Δήμος Λειψών έχει 10 άτομα τακτικό προσωπικό (εκ των οποίων μόνο ένας είναι στην κατηγορία ΠΕ/ΤΕ).
- Ο Δήμος Τήλου έχει 18 άτομα τακτικό προσωπικό (δύο εξ αυτών είναι στην κατηγορία ΠΕ/ΤΕ)
- Ο Δήμος Μεγίστης έχει 9 άτομα τακτικό προσωπικό (ένας μόνο ανήκει στην κατηγορία ΠΕ/ΤΕ)
- Ο Δήμος Αγαθονησίου έχει 6 άτομα τακτικό προσωπικό, στερείται βασικών ειδικοτήτων για τη λειτουργία του, ενώ δεν υπάρχει ούτε ένας εργαζόμενος στην κατηγορία ΠΕ/ΤΕ.
Ανάλογα προβλήματα υπάρχουν και σε άλλους νησιωτικούς δήμους, όπως η Κάσος, η Αστυπάλαια, η Κάρπαθος, η Νίσυρος.
Προβλήματα υποστελέχωσης έχουν και μεγαλύτεροι δήμοι, όπως η Ρόδος και η Κως.
Πως μπορούν να λειτουργήσουν αυτοί οι δήμοι όταν εκτός από την υποχρηματοδότησή τους αντιμετωπίζουν προβλήματα υποστελέχωσης, αλλά και άσκησης των αρμοδιοτήτων τους;
Πως μπορούν να ασκηθούν αυτές οι αρμοδιότητες όταν οι συγκεκριμένοι Δήμοι δεν έχουν έναν οικονομολόγο ή έναν μηχανικό στο προσωπικό τους;
Άρα, εκ των πραγμάτων, τίθενται πλέον συγκεκριμένα ζητήματα-προτάσεις για μια γενναία και ουσιαστική μεταρρύθμιση που θα στηρίξει τη λειτουργία των νησιωτικών δήμων, όπως:
1ον: Η αλλαγή στον τρόπο κατανομής των ΚΑΠ για τους νησιωτικούς δήμους.
2ον: Η καθιέρωση νέων κανόνων για το οργανόγραμμα των νησιωτικών δήμων που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες στελέχωσής τους, με καθιέρωση συγκεκριμένου και υψηλού ποσοστού εργαζομένων κατηγορίας ΠΕ, ΤΕ.
3ον: Η πρόβλεψη δημιουργίας τριών θέσεων ειδικών επιστημονικών συνεργατών στα οργανογράμματα αυτών των Δήμων (οικονομολόγοι, μηχανικοί, δικηγόροι)
4ον: Ένα Ειδικό θεσμικό πλαίσιο για την κινητικότητα, χωρίς τους περιορισμούς που ισχύουν σήμερα, ειδικά για τους δημοσίους υπαλλήλους που επιλέγουν να υπηρετήσουν στις νησιωτικές περιοχές, προκειμένου να υπάρχουν κριτήρια στελέχωσης των νησιωτικών δήμων.
5ον: Η σύσταση φορέα που θα αναλάβει την ευθύνη της αναθέτουσας αρχής και της διενέργειας διαγωνισμών για τους μικρούς νησιωτικούς δήμους που δεν έχουν προσωπικό και σήμερα ούτε διαγωνισμούς μπορούν να κάνουν, ούτε πόρους μπορούν να απορροφήσουν, ούτε έργα μπορούν να υλοποιήσουν.
6ον: Η επιτάχυνση και ολοκλήρωση του προγράμματος στελέχωσης της Δημοτικής Αστυνομίας, με πρόσληψη και κατάρτιση προσωπικού, όπως προβλέπεται από το νόμο 5003/2022.
7ον: Η εκπόνηση μελέτης, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, για τη θεσμοθέτηση μητροπολιτικής διακυβέρνησης στο νησιωτικό χώρο στον τομέα της αυτοδιοίκησης, που θα δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο για τις διαδημοτικές συνεργασίες.
Κατόπιν των ανωτέρω
Ερωτάται ο Κύριος Υπουργός
1.Ποιος είναι ο σχεδιασμός του Υπουργείου σε ό, τι αφορά στις μεγάλες θεσμικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για τη στήριξη της λειτουργίας των νησιωτικών δήμων. Προτίθεται να εξετάσει και να αξιολογήσει τις επτά (7) προτάσεις που κατατίθενται στη συγκεκριμένη ερώτηση;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Μάνος Κόνσολας
Βουλευτής Δωδεκανήσου
