Η αναφορά του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε “τουρκική μειονότητα” στη Θράκη, κατα τις κοινές δηλώσεις με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, μετά τη συνάντηση τους στο Μέγαρο Μαξίμου, σκίασε στιγμιαία το κατά τα λοιπά θετικό κλίμα της επίσκεψης.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας αναφέρθηκε ειδικότερα δύο φορές σε “τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη”. Εξέφρασε μάλιστα προσδοκίες “για τη βελτίωση που απαιτείται από το διεθνές δίκαιο της κατάστασης της τουρκικής μειονότητας της Δυτικής Θράκης”.
Η φράση αυτή του Ερντογάν προκάλεσε την παρέμβαση του κ.Μητσοτάκη, ο οποίος πήρε ξανά το λόγο μόλις ολοκλήρωσε τις δηλώσεις του ο Τούρκος πρόεδρος.
“Για εμένα προσωπικά η Θράκη αποτελεί ένα παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων. Αγωνιζόμαστε για να διασφαλίζουμε στην πράξη ίσες ευκαιρίες για τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας”, είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε:
“Ο προσδιορισμός της μειονότητας της Θράκης ως μουσουλμανικής καθορίζεται από τη συνθήκη της Λωζάνης“.
.Ο κ. Ερντογάν εξέφρασε ακόμη τα συνήθη τουρκικά “παράπονα” για μεγαλύτερη συμβολή της Ελλάδας στην καταπολέμηση αυτού που η τουρκική κυβέρνηση ορίζει ως τρομοκρατία. Εξέφρασε όμως και την ικανοποίηση του και για το κλείσιμο του καταυλισμού προσφύγων του Λαυρίου. Υπογράμμισε ωστόσο ότι “απαιτείται προσοχή προκειμένου να μη σχηματιστούν παρόμοιοι καταυλισμοί που θα δίνουν καταφύγιο σε τρομοκράτες στην Ελλάδα”.
Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφώνησαν επίσης ότι διαφωνούν στο Κυπριακό. Ο μεν Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε: “Το λέω καθαρά, δεν υπάρχει άλλη λύση πέραν των αποφάσεων του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ.” Ο δε Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε ότι όποια λύση πρέπει να λαμβάνει υπόψη της “την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στο νησί”.
Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας
Αυτές οι διαφωνίες δεν εμπόδισαν όμως τους δύο ηγέτες να υπογράψουν Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας. Το πρώτο μετά το ιστορικό Σύμφωνο που είχαν υπογράψει το 1930 ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Ισμέτ Ινονού, και κάτι που αποτελούσε φιλοδοξία και του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, όπως υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Και οι δύο ηγέτες άλλωστε αξιολόγησαν ως σημαντικό κέρδος της συνάντησης τη διατήρηση του καλού κλίματος στα ελληνοτουρκικά και την αποφυγή εντάσεων. Οι δύο πλευρές υπέγραψαν επίσης σειρά συμφωνιών, μεταξύ των οποίων για την ενίσχυση της συνεργασίας στο μεταναστευτικό και την παροχή βίζας σε Τούρκους πολίτες που θα επισκέπτονται τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Κυρίως όμως Μητσοτάκης- Ερντογάν συμφώνησαν για τα επόμενα βήματα του ελληνοτουρκικού διαλόγου, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να εμφανίζεται αισιόδοξος ότι μπορεί να ανοίξει και η συζήτηση για καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
