Η ελληνική οικονομία τα τελευταία δύο χρόνια μοιάζει να έχει σημάδια ανάκαμψης. Παρά όμως την ευημερία των μακροοικονομικών δεικτών 7 στα 10 νοικοκυριά λένε ότι μειώθηκε το εισόδημά τους. Και έχουν δίκιο. Ο κος Μητσοτάκης επιχειρεί να μετατοπίσει την ευθύνη για τούτο το «παράδοξο» στη διεθνή διάσταση της ακρίβειας, χρησιμοποιώντας την επιστολή προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως εργαλείο αντιμετώπισης της. Η οικονομική επιστήμη όμως έχει αποφανθεί: από τα τέλη του 2022 ότι ο διεθνής πληθωρισμός έχει μεταλλαχθεί σε εγχώριο.
Αυτός ο εγχώριος πληθωρισμός οφείλεται από την μια στην δομή και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε οικονομίας, συναρτάται όμως από την άλλη και από την οικονομική πολιτική της κάθε χώρας. Ψάχνοντας κανείς στα εκρηκτικά στοιχεία που παρουσίαζε ο ελληνικός πληθωρισμός στα τρόφιμα, την ενέργεια, τις τράπεζες, διαπιστώνει ότι πρόκειται για έναν πληθωρισμό απληστίας που προκύπτει από την άρνηση της κυβέρνησης να παρέμβει. Τούτη ακριβώς την επιλογή της κυβέρνησής του είναι που ο κος Μητσοτάκης σήμερα αποποιείται.
Προκειμένου αυτός ο πληθωρισμός των υπερκερδών να συγκρατηθεί, άλλες ευρωπαϊκές χώρες έβαλαν πλαφόν στην αγορά ενέργειας, άλλες φορολόγησαν τα υπερκέρδη των τραπεζών και άλλες χρησιμοποίησαν εργαλεία ρύθμισης της αγοράς για να ελέγξουν τη διαδικασία με την οποία προστίθενται οι τιμές στο χονδρικό και στο λιανικό εμπόριο κ.α..
Η κυβέρνηση της ΝΔ όμως επέλεξε συνειδητά αυτή την πολιτική για να διατηρήσει υψηλά τα έσοδα στα δημόσια ταμείου από τον ΦΠΑ δημιουργώντας όμως έτσι τεράστια προβλήματα στον μισθωτό, τον συνταξιούχο και οποιονδήποτε διαβιώνει από σταθερά εισοδήματα.
Συνοψίζοντας λοιπόν την φορολογική πολιτική της ΝΔ κατά τα 5 έτη της διακυβέρνησής της:
1. Οι μισθοί μπορεί να αυξήθηκαν κατά 17% , όπως πανηγυρίζει η ΝΔ, όμως τα τρόφιμα αυξήθηκαν κατά 35%, η ενέργεια κατά 80%-90%, η στέγη ας μην το συζητάμε καλύτερα. Λαμβάνοντας επομένως υπόψη τα επίπεδα του πληθωρισμού που έφτασε μεσοσταθμικά το 15%, το εισόδημα του μέσου μισθωτού νοικοκυριού μειώθηκε.
2. Η άμεση φορολογία δεν τιμαριθμοποιήθηκε κατά το 15% του πληθωρισμού. Επομένως ο μισθωτός, ο συνταξιούχος κλπ πληρώνει περισσότερο μέρος του πραγματικού του εισοδήματος σε άμεσους φόρους.
3. Τέλος, το ΦΠΑ μπαίνει πάνω στις πληθωρισμένες τιμές. Επομένως πληρώνει και περισσότερο έμμεσο φόρο.
4. Την ίδια στιγμή προχωρούσε σε σειρά φοροαπαλλαγών που ευνοούσαν τα ευπορότερα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας
Ευνοήθηκε κάποιος την ίδια αυτή περίοδο; Μα φυσικά! Τα κέρδη των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών είναι σήμερα 5,5% του ΑΕΠ όταν το 2019 ήταν 1% και την εποχή Σημίτη -που ήταν η καλύτερη εποχή τους- βρίσκονταν στο 3,5%. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, έχουμε τη μεγαλύτερη πανευρωπαϊκά κερδοφορία για τις εταιρείες ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, τις τράπεζες κλπ ενώ ταυτόχρονα οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και πολλοί επαγγελματίες οδηγούνται σε αδιέξοδο. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μέτρων που οι άλλοι πήραν αλλά εμείς δεν πήραμε αποτυπώνεται στον εξής δείκτη: Οι τιμές στην Ελλάδα βρίσκονται στο 85% του μέσου όρου της Ευρώπης ενώ οι μισθοί βρίσκονται στο 65%. Σε αυτήν ακριβώς την ψαλίδα εντοπίζεται η δυσαρμονία της οικονομικής πολιτικής της ΝΔ υπέρ των μεγάλων εταιρειών και εις βάρος της πλειοψηφίας των ανθρώπων που ζουν από το σταθερό τους εισόδημα.
Οι προτάσεις της Νέα Αριστερά για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης είναι σαφείς. Την ακρίβεια πρέπει να την πληρώσουν αυτοί που συσσώρευσαν τον πλούτο κατά την περίοδο των διαδοχικών κρίσεων. Άρα φορολόγηση των υπερκερδών, έλεγχος των τιμών και φυσικά αύξηση των μισθών.
(Του Γιώργου Σταθάκη, Αφ. Καθηγητή Πολιτική Οικονομίας Πανεπιστημίου Κρήτης, Πρώην Υπουργού, Υποψήφιου Ευρωβουλευτή με την Νέα Αριστερά)
