Είναι πολλά τα 32 δις. ευρώ του σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αντιστοιχούν στην Ελλάδα. Αλλά πότε θα έρθουν και με ποια μορφή; Η πρώτη αντίδραση στο οικονομικό επιτελείο από την πρόταση της Κομισιόν δεν θα μπορούσε παρά να είναι θετική κάτι άλλωστε που αποπνέει και η χθεσινοβραδινή γραπτή δήλωση του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα. Ουσιαστικά στη δήλωση γίνεται λόγος για επιχορηγήσεις (χωρίς τα δάνεια δηλαδή) που θα αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση για την περίοδο 2021-2024.
Αυτοί οι πόροι, με την απαιτούμενη "μόχλευση" αλλά και την ενεργοποίηση των πολλαπλασιαστών (δεδομένου ότι τα χρήματα θα κατευθυνθούν μεταξύ άλλων για επενδύσεις στους χώρους της πράσινης ανάπτυξης και της ψηφιακής οικονομίας) θα συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάκαμψη του ΑΕΠ.
Ολοκλήρωση της συμφωνίας επί της πρότασης της Κομισιόν (κάτι που δύσκολα θα γίνει πριν από τον Ιούλιο) θα αυξήσει τις πιθανότητες ήδη από το 2021 να καλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος της ύφεσης που θα προκαλέσει φέτος η πανδημία. Όλα αυτά βέβαια υπό προϋποθέσεις: ότι το πακέτο θα "κλείσει", ότι δεν υπάρχουν "ψιλά γράμματα" και φυσικά ότι δεν θα έχουμε νέο γύρο καραντίνας που θα καταστήσει ακόμη και τα 750 δις. ευρώ της Κομισιόν… λίγα.
Τα στοιχεία που θα πρέπει να ξεκαθαριστούν το επόμενο χρονικό διάστημα, είναι τα εξής:
1. Ποιο θα είναι το χρονοδιάγραμμα καταβολής των επιχορηγήσεων, δηλαδή του ποσού των 22 δις. ευρώ που αντιστοιχούν στην Ελλάδα. Το πιθανότερο είναι ότι θα καταβληθούν σε ορίζοντα 4ετίας αλλά μιλάμε για ένα πακέτο της τάξεως των 5,5-6 δις. ευρώ σε ετήσια βάση αρχή γενομένης από το 2021.
2. Για να εκταμιευτούν αυτά τα 22 δις. ευρώ θα είναι απαραίτητη προϋπόθεση η Ελλάδα να κάνει χρήση των δανείων που περιλαμβάνει το πακέτο συνολικού ύψους περίπου 10 δις. ευρώ; Και επίσης, αυτά τα 10 δις. ευρώ θα επιβαρύνουν το ελληνικό δημόσιο χρέος. Και ποιοι θα είναι οι όροι αποπληρωμής; Οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για μια περίοδο 30 ετών μέσα στην οποία η κάθε χώρα θα πρέπει να επιστρέψει αυτά τα χρήματα
3. Ποιες θα είναι οι δεσμεύσεις; Το πιθανότερο είναι ότι η σωστή διάθεση των κεφαλαίων θα εποπτεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία και θα ελέγχει (όπως συμβαίνει άλλωστε και με το ΕΣΠΑ) για την συμβατότητα των κινήσεων της κάθε κυβέρνησης.
4. Το πακέτο των 750 δις. ευρώ θα είναι κομμάτι του επόμενου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ συνολικού ύψους περίπου 1,8 τρις. ευρώ (εκ των οποίων τα 1,1 δις. ευρώ ο παραδοσιακός προϋπολογισμός της ΕΕ). Θα επηρεαστεί το ποσό που αντιστοιχεί στην Ελλάδα από αυτόν τον προϋπολογισμό (σ.σ περίπου 19-20 δις. ευρώ) εξαιτίας του νέου πακέτου των 750 δις. ευρώ ή όχι;
Στο οικονομικό επιτελείο, στο "άκουσμα" της πρότασης που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ενισχύσεις ύψους 750 δις. ευρώ (τα δύο τρίτα του συγκεκριμένου ποσού υπό μορφή επιδοτήσεων και το υπόλοιπο υπό μορφή δανείων) μίλησαν για μια φιλόδοξη πρόταση η οποία καλύπτει τις προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης καθώς είναι "γενναία ως προς το μέγεθός της, ευέλικτη ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα διατεθούν τα χρήματα, μια πρόταση που στηρίζεται κατά κύριο λόγο σε επιχορηγήσεις ενώ χρηματοδοτείται από κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό" όπως δήλωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Βέβαια, ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς. Οι τελικές αποφάσεις από τα ευρωπαϊκά όργανα δεν αναμένονται παρά προς το τέλος του καλοκαιριού ενώ οι εκταμιεύσεις από το συγκεκριμένο πακέτο δύσκολα θα υπάρξουν μέσα στο 2020. Για να στηριχτεί ο φετινός προϋπολογισμός, στο υπουργείο Οικονομικών ελπίζουν ότι από τον Ιούλιο θα αρχίσουν οι εκταμιεύσεις από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά εργαλεία (σ.σ το πρόγραμμα Sure, το ΕΣΠΑ αλλά και το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων). Έτσι, το πιθανότερο είναι ότι η πρόταση της Κομισιόν ουσιαστικά θα έρθει να ενισχύσει την προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας (της ελληνικής και της ευρωπαϊκής) από το νέο έτος. Η συρρίκνωση της ύφεσης φέτος, θα επιδιωχθεί να χρηματοδοτηθεί -όπως συμβαίνει μέχρι τώρα- με τους εθνικούς πόρους αλλά και με τις όποιες εισροές από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά προγράμματα γίνουν από την 1η Ιουλίου. Στο οικονομικό επιτελείο ποντάρουν ότι μέσω ΕΣΠΑ, SURE, και πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων μπορούν να αντλήσουν πάνω από 4-5 δις. ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου και χωρίς καν να χρειαστεί προσφυγή στο δανειοδοτικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Η δήλωση Σταϊκούρα -Αργυρού
"Από την αρχή της κρίσης του κορονοϊού, η Ελληνική Κυβέρνηση συμμετέχει ενεργά, και με εποικοδομητικό τρόπο, στις εντατικές συζητήσεις που διεξάγονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφενός για την αντιμετώπιση των άμεσων οικονομικών συνεπειών της κρίσης (πακέτο ρευστότητας, δηλαδή SURE, EIB Fund και ESM Pandemic Crisis Support), αφετέρου για τη διαμόρφωση της υποδομής που είναι απαραίτητη, σε επίπεδο Ένωσης, για τη γρήγορη ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 23ης/4/2020 και στο Eurogroup της 15ης/5/2020, ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Οικονομικών αντίστοιχα, εξέφρασαν τις θέσεις της χώρας αναφορικά με τα απαραίτητα χαρακτηριστικά της υποδομής αυτής. Συγκεκριμένα, ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Οικονομικών κατέθεσαν τις θέσεις της Ελλάδας αναφορικά με:
- το ύψος,
- την αναλογία επιχορηγήσεων και δανείων,
- τη μέθοδο της κατανομής των ποσών,
- τη μέθοδο χρηματοδότησης, και
- τον εμπροσθοβαρή χαρακτήρα
των υπό διαμόρφωση προγραμμάτων που θα στηρίξουν την Ευρωπαϊκή οικονομική ανάκαμψη.
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τις προτάσεις της για τη δημιουργία ενός συνολικού πλαισίου, που αποβλέπει στην ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό στις θέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης. Ειδικότερα, το προτεινόμενο πλαίσιο οικονομικής ανάκαμψης "Next Generation EU” χαρακτηρίζεται από:
- Μια πολύ σημαντική δημοσιονομική παρέμβαση, συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ, για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας. Το ποσό που αναλογεί στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα ανέλθει, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, περίπου στα 32 δισ. ευρώ.
- Μια σωστή, υπό τις παρούσες οικονομικές περιστάσεις, κατανομή μεταξύ επιχορηγήσεων (500 δισ. ευρώ) και δανείων (250 δισ. ευρώ). Για την Ελλάδα, οι προτεινόμενες επιχορηγήσεις εκτιμώνται στην περιοχή των 22,5 δισ. ευρώ και τα δάνεια στην περιοχή των 9,5 δισ. ευρώ.
- Την κατάλληλη, υπό τις σημερινές οικονομικές περιστάσεις, μέθοδο χρηματοδότησης, δηλαδή μακροχρόνιο δανεισμό σε επίπεδο Ένωσης.
- Τον κατάλληλο, υπό τις παρούσες περιστάσεις, εμπροσθοβαρή χαρακτήρα.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει για την προσεχή τετραετία (2021-2024) επιχορηγήσεις που εκτιμώνται στην περιοχή του 3% του ΑΕΠ ετησίως.
Παράλληλα, προβλέπει σημαντικές επιχορηγήσεις για τις χώρες των οποίων οι οικονομίες είναι πιο ευάλωτες στη συμμετρική κρίση του κορονοϊού.
Το πρόγραμμα "Next Generation EU”
Το πρόγραμμα "Next Generation EU” θα ενταχθεί στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027 και περιλαμβάνει τρεις πυλώνες.
Ο πρώτος, και κυριότερος σε μέγεθος, πυλώνας, θα χρηματοδοτήσει τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, τα οποία τα κράτη-μέλη θα καταρτίσουν με βάση τις επενδυτικές και μεταρρυθμιστικές τους προτεραιότητες, που αποτυπώνονται στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και με αναφορά στους άξονες της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Ο δεύτερος πυλώνας αναφέρεται στη στήριξη υγιών επιχειρήσεων μέσα από κεφαλαιακή ενίσχυση, κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ο τρίτος πυλώνας εστιάζει σε δράσεις πρόληψης και προετοιμασίας της Ε.Ε. έναντι μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων.
Συμπερασματικά, η πρόταση της Επιτροπής χαρακτηρίζεται από επαρκή βαθμό φιλοδοξίας, ευελιξία, αλληλεγγύη και αναγνώριση της ισχυρής οικονομικής αλληλεξάρτησης μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζεται από τον απαραίτητο οικονομικό ρεαλισμό, και θέτει τις βάσεις για τη διαμόρφωση ενός κατάλληλου μείγματος νομισματικής, δημοσιονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Επιπλέον, η εξυπηρέτηση και αποπληρωμή του κοινού δανεισμού, εκτείνεται σε σημαντικό βάθος χρόνου, αρχής γενομένης από το 2028, έως και το 2058.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, η πρόταση θέτει τις κατάλληλες βάσεις για την οικονομική ανάκαμψη, τη στήριξη της αγοράς εργασίας και την κοινωνική συνοχή σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η Ελληνική Κυβέρνηση, όπως πράττει μέχρι σήμερα, θα συνεχίσει να συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν επί των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με δημιουργικό τρόπο, έχοντας πάντα ως γνώμονα την οικονομική και κοινωνική ευημερία στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Προσβλέπουμε σε μια γρήγορη και αποτελεσματική συμφωνία στη βάση των προτάσεων της Επιτροπής και στην όσο το δυνατόν συντομότερη υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, ώστε η υγειονομική κρίση να ξεπεραστεί το ταχύτερο και με τις λιγότερες δυνατές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις".
thetoc.gr
