Λίγες ημέρες αφότου το Forbes δημοσίευσε την ετήσια λίστα των δισεκατομμυριούχων της χρονιάς οι οποίοι έγιναν πλουσιότεροι εν μέσω της πανδημίας, οι εξελίξεις στην ελληνική αγορά ήρθαν σαν μικρογραφία να επιβεβαιώσουν ότι η διπλή υγειονομική και οικονομική κρίση που τη μαστίζει πλήττει σχεδόν όλους τους «μικρούς» επιχειρηματίες, με μεγάλο ποσοστό των «μεγάλων» να την αντιμετωπίζει, όπως συχνά συμβαίνει, ως «ευκαιρία».
Χρηματοδότηση δύο ταχυτήτων
Ένας τομέας ο οποίος καταδεικνύει τη μεγάλη διαφορά ως προς τις επιπτώσεις τις οποίες έχουν να αντιμετωπίσουν οι μεγαλύτερες και οι μικρότερες επιχειρήσεις στη χώρα μας είναι εκείνος της χρηματοδότησης. Ενδεικτικά είναι εν προκειμένω τα ευρήματα της έρευνας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορούσε την πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων για το διάστημα μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου 2020.
Στη χώρα μας, σύμφωνα με αυτά, μόλις το 30% των επιχειρήσεων που αιτήθηκαν δάνειο έλαβαν εν τέλει τα κεφάλαια που ζήτησαν, ένα μεγαλύτερο ποσοστό (38%) δεν κατάφερε να δανειοδοτηθεί με το ποσό που αιτήθηκε, ενώ ένα 20% είδε το αίτημά του να απορρίπτεται.
Όσον αφορά τις αναιμικές ενέσεις ρευστότητας που προήλθαν από τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης, σε περιορισμένο μόνο βαθμό μπόρεσαν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν την δραματική μείωση της κατανάλωσης και να αποφύγουν τα «λουκέτα».
Αρκετές μεγαλύτερες επιχειρήσεις βρήκαν εναλλακτικούς τρόπους άντλησης ρευστότητας. Όπως συνέβη λ.χ. στη διάρκεια του Δεκεμβρίου, όταν το χρηματιστήριο κινήθηκε καθ’ όλη τη διάρκειά του έντονα ανοδικά χάρη και σε ανακυκλούμενα κεφάλαια, αλλά και σε εισαγόμενα από το εξωτερικό.
Ακόμη μόλις προ τριών εβδομάδων η Τράπεζα της Ελλάδος ανέφερε στην Ενδιάμεση Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2020 αναφορικά με τις συνθήκες χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων ότι αποτελούν σημαντική πηγή ρευστότητας τα εταιρικά ομόλογα, τα οποία βεβαίως αφορούν μόνο τους μεγάλου -για τα ελληνικά δεδομένα- μεγέθους ομίλους.
Εκπτώσεις δύο ταχυτήτων
Με άνισους όρους για τις μεγάλες αλυσίδες και για τα μικρά καταστήματα ξεκινούν αύριο οι χειμερινές εκπτώσεις. Ενώ θα μπορούσαν να αποτελέσουν ευκαιρία να «ανασάνει» κάπως ο πολύπαθος, καθ’ όλους αυτούς τους έντεκα μήνες της πανδημίας, κλάδος του λιανικού εμπορίου, η έναρξή τους βρίσκει σε θέση ισχύος τις μεγάλες αλυσίδες, για λόγους για τους οποίους φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης και η κυβέρνηση.
Ενώ ήδη από την εορταστική περίοδο τα ψηφιακά κανάλια πώλησης ενημέρωναν τους Έλληνες καταναλωτές ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτά, κατά κανόνα μεγάλες αλυσίδες, θα προχωρούσαν σε εκπτώσεις 20% - 50%, οι ιδιοκτήτες των μικρών καταστημάτων βάδιζαν «στα τυφλά».
Χαρακτηριστικές είναι οι παλινωδίες των αρχών, οι οποίες τη μία ημέρα επανέφεραν το «click away» από 11 Ιανουαρίου, την επόμενη το ανέβαλλαν και την τρίτη ημέρα έθεταν το ζήτημα στους ειδικούς για να το εξετάσουν. Το απόγευμα Πέμπτης γινόταν γνωστό ότι θα αναβαλλόταν η προγραμματισμένη σύσκεψη της επιτροπής λοιμωξιολόγων.
Τελικά, το απόγευμα της Παρασκευής, 72 ώρες πριν ξεκινήσει η περίοδος εκπτώσεων, οι έμποροι πληροφορήθηκαν ότι το click away αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας καθώς το lockdown για τα εμπορικά καταστήματα -και για βιβλιοπωλεία και κομμωτήρια- συνεχίζεται τουλάχιστον μέχρι τις 18 Ιανουαρίου.
Οι «αδικίες» της επιστρεπτέας προκαταβολής
Ενώ η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή τον θεσμό της επιστρεπτέας προκαταβολής προκειμένου να επιβιώσουν εν μέσω πανδημίας, lockdown και περιοριστικών μέτρων στην αγορά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι εξαιρέσεις και οι διαφοροποιημένες δυνατότητες άφησαν χιλιάδες μονάδες να βαδίζουν επί ξυρού ακμής.
Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι οι υπαχθέντες στους πρώτους τρεις κύκλους, οι οποίοι δεν γνωρίζουν ακόμη εάν θα τύχουν και αυτοί επιστροφής 50% που ίσχυσε στους επόμενους. Ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις μένουν εκτός πέμπτου κύκλου για λόγους γραφειοκρατίας, όπως εκείνες που για να δηλώσουν έσοδα πρέπει να πάρουν τις εκκαθαρίσεις από τις ασφαλιστικές εταιρείες και να ελέγξουν τους τζίρους που έχουν οι πελάτες τους, κάτι αδύνατο να συμβεί έως τις 15 Ιανουαρίου.
Ακόμη πολλοί εντασσόμενοι κινδυνεύουν να πέσουν στην «παγίδα» του τέταρτου κύκλου καθώς το ποσό του αφαιρείται από τον πέμπτο κύκλο εφόσον δεν ισχύσουν ανάλογα ελάχιστα ποσά ενίσχυσης.
Έξοδα και οφειλές απειλούν με λουκέτα
Μεγάλο πρόβλημα για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι τα έξοδα και οι οφειλές που έχουν συσσωρευτεί και αυξάνονται. Η αίσθηση που επικρατεί στην αγορά είναι ότι, εάν δεν υπάρξει δυνατότητα αποπληρωμής τους, οι επιχειρήσεις θα κλείσουν. Το δε «άνοιξε - κλείσε» των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων προκαλεί επιπτώσεις και ως εκ τούτου, τονίζουν φορείς της αγοράς, πρέπει άμεσα η κυβέρνηση να συνεργαστεί με τους αρμόδιους φορείς που τις εκπροσωπούν.
«Βρόχος» τα εποχικά εμπορεύματα
Άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μικρές επιχειρήσεις εντοπίζεται στην περιφέρεια. Έμποροι και επαγγελματίες ζητούν την άμεση οικονομική ενίσχυση από τις Περιφέρειες ως αποζημίωση για τα εποχικά εμπορεύματα που μένουν αδιάθετα προξενώντας ακόμη μεγαλύτερες οικονομικές πιέσεις.
https://www.avgi.gr/oikonomia/376369_ypo-diogmon-i-mikri-epiheirimatikotita