Το Ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα, είναι ίσως από τα πολυπλοκότερα και θα τολμούσα να πω και πιο ασυνήθιστα ασφαλιστικά συστήματα παγκοσμίως. Ενδεικτικά, να αναφέρω ότι είναι από τα λίγα συστήματα που εξακολουθεί να αποτελείται στην ουσία, από ένα μόνο πυλώνα που είναι το κράτος (δημόσιο), παρέχοντας κύρια και επικουρική σύνταξη, καθώς και άλλες συνταξιοδοτικές παροχές. Λειτουργεί σε διανεμητική βάση, όπου τα ελλείμματα που δημιουργούνται καλύπτονται από το κρατικό προϋπολογισμό. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι η ετήσια δαπάνη συντάξεων στη χώρα μας ανέρχεται στο 10-11% περίπου του ΑΕΠ και είναι η υψηλότερη στο κόσμο.
Πολλοί είναι αυτοί, επίσης, που μιλάνε για ένα σύστημα, που έχει ήδη κατ’ ουσία καταρρεύσει (ή έστω είναι στα όρια της κατάρρευσης για τους πιο αισιόδοξους), με την άποψη αυτή, να υποστηρίζεται λόγω της έντονης πρόωρης συνταξιοδότησης στο δημόσιο, της πολυδιάσπασης των ασφαλιστικών ταμείων που υπήρχε, με αποτέλεσμα την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, καθώς και των εξαιρετικών υψηλών ποσοστών αναπλήρωσης.
Όλες οι κυβερνήσεις μετά τη μεταπολίτευση στην Ελλάδα, ακολούθησαν η καθεμία τη δική της πολιτική γραμμή στο ασφαλιστικό σύστημα, κάνοντας τη κατάσταση αυτού, μάλλον ακόμη πιο δύσκολη. Πολλές και έντονες μεταρρυθμίσεις (χρειάζονται τόμοι ολόκληροι για να αναφερθούμε αναλυτικά) έγιναν από το 2010 και έπειτα λόγω και των διαδοχικών μνημονίων που εφαρμόστηκαν στην Ελληνική οικονομία, ενώ εφαρμόστηκαν και διάφορα όρια συνταξιοδότησης.
Από 1.1.2022 όλα αυτά τα «μεταβατικά» όρια συνταξιοδότησης καταργήθηκαν και τέθηκε σε εφαρμογή ο γενικός υποχρεωτικός για όλους τους ασφαλισμένους κανόνας του 3ου μνημονίου (νόμος 4336/20125), σύμφωνα με τον οποίο, για πλήρη σύνταξη, θα απαιτούνται 40 έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα) στο 62ο έτος της ηλικίας ή 15 έτη ασφάλισης (4.500 ένσημα) στο 67ο έτος της ηλικίας και άνω. Για λήψη μειωμένης σύνταξης από 1.1.2022 απαιτείται η συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης και ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του.
Από εκεί κα πέρα, η συνταξιοδότηση μπορεί να τελεσφορήσει και με διαφορετικά κριτήρια ετών ασφάλισης και ορίου ηλικίας από τον ως άνω αναφερόμενο γενικό υποχρεωτικό κανόνα, ανάλογα πχ το φύλο του ασφαλισμένου, τον ασφαλιστικό του φορέα (Δημόσιο, ΟΑΕΕ, ΙΚΑ, ΔΕΚΟ-Τράπεζες κτλ), την ύπαρξη ανηλίκου τέκνου κτλ.
* Toυ Δημήτρη Τζέκου
Δικηγόρου
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6974015526
Email: [email protected]
