Κάθε χρόνο περίπου 12 εκατομμύρια αυτοκίνητα αποσύρονται από τους ευρωπαϊκούς δρόμους λόγω ατυχημάτων, οικονομικής διαγραφής ή μη συμμόρφωσης με τα νέα πρότυπα ασφάλειας και εκπομπών ρύπων. Τα μισά από αυτά καταλήγουν σε εγκεκριμένες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, όπου υπάρχει διαχωρισμός των διαφόρων τμημάτων και ολική ανακύκλωση.
Η διαχείριση των τμημάτων του αυτοκινήτου και η προώθησή τους στο τελικό στάδιο διάλυσης αποτελεί μια τεχνική και οικονομική πρόκληση για τις εταιρείες που ασχολούνται με την απόσυρση, καθώς κύριο μέλημα είναι να μην υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, ενώ θέλουν να αυξήσουν το αξιοποιήσιμο ποσοστό.
Από την ανακύκλωση συλλέγονται πολύτιμα εξαρτήματα και υλικά που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν, αλλά και επικίνδυνες ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν μεγάλο περιβαλλοντολογικό πρόβλημα αν δεν διαχειριστούν σωστά. Σύμφωνα με υπολογισμούς των υλικών του αυτοκινήτου το 85% του συνόλου του αυτοκινήτου μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί είτε αυτούσιο είτε μέσω της ανακύκλωσης και την ανακατασκευή του σε τελικό προϊόν.
Παραδοσιακά, η υψηλή αξία των μετάλλων και των επαναχρησιμοποιήσιμων ανταλλακτικών δίνει αρκετές λύσεις στην παραγωγή των νέων αυτοκινήτων, καθώς οι διακυμάνσεις των τιμών των μετάλλων είναι αυτές που διαμορφώνουν και την τελική τιμή ενός οχήματος. Τα πλαστικά και οι μπαταρίες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα ως προς τη διαχείριση και σχετίζονται με μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Ωστόσο υπάρχουν περίπου 4 εκατομμύρια αυτοκίνητα ετησίως που διαγράφονται μόνο στα χαρτιά και κανείς δεν γνωρίζει που καταλήγουν, ενώ δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες για το που πιθανόν βρίσκονται ως τοποθεσία. Το μεγαλύτερο μέρος των αγνοουμένων αυτοκινήτων χάνονται στην αγορά της παράνομης διάλυσης που υπάρχουν σε πολλά σημεία της Ευρώπης, χωρίς να ακολουθούνται οι κανόνες ασφάλειας και τα περιβαλλοντολογικά πρωτόκολλα. Οι επιπτώσεις από τέτοιες ενέργειες έχουν βαρύτατες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Υπολογίζεται πως 55 εκατομμύρια λίτρα επικίνδυνων υγρών, όπως καύσιμα, υγρά μπαταριών, υγρό του κλιματιστικού κ.α. καταλήγουν στο περιβάλλον χωρίς καμιά επεξεργασία.
Να σημειώσουμε ότι τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους θεωρούνται επικίνδυνα απόβλητα και απαγορεύεται η εξαγωγή τους από την ΕΕ. Η τελευταία μάλιστα κάνει λόγο ότι το συνολικό βάρος όλων των οχημάτων που προκύπτει από τα έγγραφα απόσυρσης ή το άθροισμα των ποσών που αναφέρονται για την αποσυναρμολόγηση το 2018 είχαν συνολικό βάρος 6,7 εκατομμύρια τόνους. Το ποσό αυτό ήταν αυξημένο σημαντικά από τους 5,7 εκατομμύρια τόνους που αναφέρθηκαν το 2017 και ήταν ο υψηλότερος όγκος από το 2009.
Στην Ελλάδα το συνολικό βάρος των αυτοκινήτων από την ανακύκλωση, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ ήταν 51.828 τόνοι το 2008 και το 2018 μειώθηκε σε 46.971 τόνους, με καλύτερη χρονιά ανακύκλωσης μέσα στη δεκαετία 2008-2018 να είναι το 2009 όπου ανακυκλώθηκαν συνολικά 115.849 χιλιάδες τόνοι.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
