Η τουρκική λίρα καταρρέει, οι τιμές σε βασικά αγαθά και καύσιμα έχουν εκτοξευθεί, σούπερ μάρκετ βάζουν όριο στις πωλήσεις ζάχαρης και καφέ και την ίδια ώρα τα ράφια των φαρμακείων αδειάζουν από φάρμακα απαραίτητα για πολλούς, όπως περιγράφουν στο Reader Έλληνες που ζουν και εργάζονται στην Τουρκία. «Το κρέας, από 2 λίρες έφτασε να πωλείται 2,5 λίρες, δηλαδή σημείωσε αύξηση κατά 40%», αναφέρει χαρακτηριστικά ο εκδότης και διευθυντής της αρχαιότερης ομογενειακής εφημερίδας «Απογευματινή», Μιχάλης Βασιλειάδης, για να δώσει το παράδειγμα της ακρίβειας.
Οι πολίτες δίνουν καθημερινή μάχη για να επιβιώσουν με τις αυξήσεις στις τιμές, όμως, να μην τους επιτρέπουν ούτε να ανασάνουν... «Ερντογάν παραιτήσου», είναι το μήνυμα που στέλνουν στον σουλτάνο, ωστόσο, ο Ερντογάν αγνοεί την πραγματικότητα, δεσμευόμενος να κερδίσει τον «πόλεμο της οικονομικής ανεξαρτησίας», παρά τις εκκλήσεις για αλλαγή πλεύσης.
Κάντε περικοπές στο φαγητό λένε βουλευτές του Ερντογάν
Η κατάσταση στην Τουρκία, όπως περιγράφουν στο Reader δύο Ελληνες που ζουν και εργάζονται στην Κωνσταντινούπολη είναι χαοτική. Οι τιμές στα βασικά αγαθά έχουν εκτοξευθεί αλλά η κυβέρνηση του Ερντογάν επιμένει ότι πρέπει ο λαός να κάνει περικοπές ακόμη και στο φαγητό του... Αυτό δήλωσε ο βουλευτής του AKP, Ζουλφί Ντεμιρμπάγ, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Μπορεί να έχουμε προβλήματα στην οικονομία. Αντί λοιπόν να τρώμε 1 με 2 κιλά κρέας, τότε ας φάμε μισό κιλό. Αγοράζουμε δύο κιλά ντομάτες εκ των οποίων, καθώς δεν κάνουμε προσεκτική χρήση, τα μισά πάνε στα σκουπίδια, ας πάρουμε δύο ντομάτες».
Μια δήλωση, βέβαια, που δεν περνά στα... ψιλά, αφού ο εκδότης της εφημερίδας «Απογευματινή» στην Τουρκία, που ζει και εργάζεται στη γειτονική χώρα σχεδόν 20 χρόνια, λέει: «Ο Ερντογάν έχει δύναμη. Δεν βιώνει τη φτώχεια. Θυμάστε τι είχε προτείνει η Μαρία Αντουανέτα στους φτωχούς πολίτες για το ψωμί; Αλλωστε, πρόσφατα ο Ερντογάν είπε ξανά στους ψηφοφόρους του “Αν είστε ευτυχισμένοι, να ευχαριστήσετε τον Θεό. Αν είστε δυστυχισμένοι, να κάνετε υπομονή»...
Μόνο που οι Τούρκοι, πλέον, βγαίνουν στους δρόμους. Δεν αντέχουν άλλη εξαθλίωση. Ζητούν την παραίτηση του κυβερνώντος κόμματος, καθώς βλέπουν ότι η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν μπορεί να αποτρέψει την κρίση, στην οποία έχει περιέλθει η τουρκική λίρα και η τουρκική οικονομία. «Η καθημερινότητα είναι δυσβάσταχτη. Για να αγοράσεις πράγματα για να επιβιώσεις, χρειάζεσαι χρήματα και χρήματα δεν υπάρχουν στον λαό», λέει ο κ. Βασιλειάδης.
Οσο για τη διασκέδαση, ούτε λόγος αφού για να πάει κάποιος στο θέατρο να δει μια παράσταση, χρειάζεται να ξοδέψει τουλάχιστον 20 λίρες ενώ ένα εισιτήριο για αγώνα ποδοσφαίρου μπορεί να φτάσει να κοστίζει και 100 λίρες, τη στιγμή που ο κατώτατος μισθός είναι 2.800 λίρες, δηλαδή περίπου 210 ευρώ, περιγράφει ο ίδιος.
«Η Απογευματινή μετρά 97 χρόνια, δεν ξέρουμε αν θα φτάσουμε τα 100»
«Η εφημερίδα μετρά 97 χρόνια, δυσκολευόμαστε να πιστέψουμε ότι θα φτάσουμε τα 100», λέει με παράπονο στο Reader ο εκδότης της ιστορικής εφημερίδας «Απογευματινή», θέλοντας να εξηγήσει ότι με το οικονομικό αδιέξοδο που υπάρχει, δεν μπορεί να αποκλείσει το «λουκέτο» της εφημερίδας που εξέδωσε το πρώτο της φύλλο τον Ιούλιο του 1925. «Το χαρτί έχει ανέβει στα ύψη, έχει υποστεί μεγαλύτερη αύξηση και από τον χρυσό», συμπληρώνει ο ίδιος.
Ο 81χρονος σήμερα Μιχάλης Βασιλειάδης μαζί με τον γιο του, Μηνά, στη σκυτάλη προσπαθούν να φθάσουν τα 100 χρόνια κυκλοφορίας του ιστορικού εντύπου. «Θα κάνουμε τα πάντα για να συνεχιστεί το φύλλο, ελπίζουμε μόνο οι καιροί να μας το επιτρέψουν», λέει, ελπίζοντας... Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο για να σωθεί η Τουρκία από την οικονομική κρίση, υπάρχει μόνο μία λύση: «Από τα 80 εκατομμύρια Τούρκων, ο μέσος όρος έχει ηλικία περίπου τα 30 έτη. Αν το εργατικό δυναμικό αξιοποιηθεί με σωστό τρόπο, τότε σε 10 χρόνια θα υπάρξει ανάκαμψη».
«Η Τουρκία δεινοπαθεί, αλλά η Κωνσταντινούπολη δεν “κοιμάται” ποτέ»
Από την πλευρά του ο ιδιοκτήτης της ελληνικής ταβέρνας «Barba Yannis», Αγγελος Τζώρτζογλου, μιλώντας στο Reader εξηγεί τη δική του καθημερινότητα. «Εμείς ζούμε από τον τουρισμό. Εχουμε πολλές κρατήσεις στο εστιατόριο. Στον τουρισμό θα υπάρχουν πάντα λεφτά γιατί η Κωνσταντινούπολη δεν “κοιμάται” ποτέ. Η υπόλοιπη Τουρκία δεινοπαθεί», αναφέρει ο ίδιος.
Και αυτή είναι μια πραγματικότητα, καθώς αρκετοί διαδηλωτές έχουν βγει στους δρόμους και ζητούν αλλαγή της κυβέρνησης για να σωθούν.
Όριο στις πωλήσεις ζάχαρης και καφέ και ελλείψεις στα φάρμακα στην Τουρκία
Δεν είναι καθόλου τυχαίο της ακρίβειας που επικρατεί – λόγω της υποτίμησης της τουρκικής λίρας – ότι πολλά σούπερ μάρκετ έχουν βάλει όριο στις πωλήσεις ζάχαρης και καφέ, καθώς οι τιμές αλλάζουν ραγδαία. Ετσι, οι Τούρκοι αποθηκεύουν αυτά τα βασικά αγαθά για όσο διάστημα μπορούν.
Οι καταναλωτές μπορούν και αγοράζουν δύο συσκευασίες σε κάθε τους επίσκεψη στα καταστήματα. Την ίδια ώρα, σε πολλά φαρμακεία και φαρμακαποθήκες της χώρας παρατηρούνται ελλείψεις σε εισαγόμενα φάρμακα, καθώς οι εισαγωγείς αποφεύγουν να προμηθεύσουν την αγορά. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, ελλείψεις παρατηρούνται σε 653 φάρμακα και συγκεκριμένα σε αντιβιοτικά για παιδιά, χάπια χοληστερίνης, ινσουλίνες όπως και σε πολλά ψυχοφάρμακα.
Το εμπόριο αυτοκινήτων και ηλεκτρονικών συσκευών έχει «παγώσει», καθώς οι τιμές αλλάζουν σχεδόν κάθε ώρα, αφού όλα καθορίζονται σύμφωνα με την ισοτιμία. Η Apple «πάγωσε» τις πωλήσεις iPhone στην Τουρκία λόγω της κατρακύλας της λίρας και ακόμη είναι μόνο η αρχή, όπως βλέπουν οι δύο Ελληνες που ζουν και εργάζονται στην Κωνσταντινούπολη.
«Τρίζει» η καρέκλα του Ερντογάν;
Την ώρα, πάντως, που ο κόσμος ζητά χρήματα για να μπορέσει να ζήσει, η καρέκλα του Ερντογάν φαίνεται να «τρίζει», αφού οι αναλυτές αναφέρουν ότι η δημοτικότητα του σουλτάνου έχει υποχωρήσει στο 30% από το 60% μετά τις εκλογές του 2018.
Η αντιπολίτευση ζητεί τη διενέργεια διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, όμως ο Ερντογάν δεν κάνει πίσω, επιμένοντας ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 14 Ιουνίου 2023. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι, από την άλλη, συσπειρώνονται, θέλοντας έτσι να επισπεύσουν τις διαδικασίες. «Οι αγορές έχουν πάρει φωτιά. Το όργανο που είναι υπεύθυνο για τη σταθερότητα των τιμών δεν μπορεί να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών. Του πήραν την εξουσία, ποιος την πήρε; Ο Ερντογάν την πήρε με διάταγμα. Γιατί δεν εμπιστεύεστε το έθνος; Γιατί το σκας; Η Τουρκία περνά μια από τις βαθύτερες κρίσεις της. Έριξαν την ευθύνη στις ξένες δυνάμεις. Είναι τόσο αδύναμη η Τουρκία; Εάν υπάρχει μια στάλα αγάπης μέσα σας για το έθνος, ανοίξτε το δρόμο για εκλογές», διαμήνυσε ο ηγέτης των κεμαλιστών, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, ο οποίος χρησιμοποίησε – για μια ακόμη φορά – σκληρά λόγια κατά της πολιτικής Ερντογάν.
Και το ερώτημα που προκύπτει κατά πολλούς είναι: Η Τουρκία οδεύει προς το οικονομικό κραχ ή πρόκειται για ένα ακόμη καλοστημένο παιχνίδι του Ερντογάν; Οπως και να έχει, οι πολίτες ζητούν χρήματα, γιατί με την κατρακύλα της τουρκικής λίρας η επιβίωση μοιάζει με όνειρο...
